«Στο σφυρί» πίνακας του Κλιμτ που αγνοείτο για έναν αιώνα

«Στο σφυρί» πίνακας του Κλιμτ που αγνοείτο για έναν αιώνα

Για παραπάνω από έναν αιώνα αγνοείτο ο πίνακας του Αυστριακού καλλιτέχνη Γκούσταφ Κλιμτ, «Portrait of Fraulein Lieser», η αξία του οποίου εκτιμάται σε έως και 50 εκατ. ευρώ (53 εκατ. δολάρια, 42 εκατ. λίρες), αν και ενδέχεται να πιάσει υψηλότερη τιμή κατά τη δημοπράτησή του, την Τετάρτη 24 Απριλίου στη Βιέννη, από τον οίκο «im Kinsky». Τα ερωτήματα γύρω από τον ημιτελή πίνακα που ο Κλιμτ ξεκίνησε να φιλοτεχνεί το 1917, είναι πολλά και αναπάντητα, όπως αναφέρει το BBC Culture. Λόγος επίσης γίνεται σχετικά με το ποια είναι η γυναίκα στον πίνακα και τι συνέβη στον πίνακα κατά τη διάρκεια της ναζιστικής εποχής.

Σύμφωνα με το BBC, εικάζεται ότι ο πίνακας απεικονίζει μία από τις κόρες είτε του Adolf είτε του Justus Lieser, οι οποίοι ήταν αδέλφια από εύπορη οικογένεια Εβραίων βιομηχάνων. Οι ιστορικοί τέχνης Thomas Natter και Alfred Weidinger λένε ότι ο πίνακας απεικονίζει τη Margarethe Constance Lieser, κόρη του Adolf Lieser. Ωστόσο, ο οίκος δημοπρασιών im Kinsky προτείνει ότι ο πίνακας θα μπορούσε επίσης να απεικονίζει μία από τις δύο κόρες του Justus Lieser και της συζύγου του Henriette.

Γνωστή και ως Lilly, η Henriette, ήταν προστάτιδα της σύγχρονης τέχνης. Εκτοπίστηκε από τους Ναζί και πέθανε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Όσο για τις κόρες της, Helene και Annie, επέζησαν και οι δύο από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ασαφής η τύχη του πίνακα μετά το 1925

Η τύχη του πίνακα ήταν «ασαφής» μετά το 1925, αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο οίκος δημοπρασιών και διευκρινίζει: «αυτό που είναι γνωστό είναι ότι αποκτήθηκε από έναν νόμιμο προκάτοχο του αποστολέα τη δεκαετία του 1960 και περιήλθε στον σημερινό ιδιοκτήτη μέσω τριών διαδοχικών κληρονομιών».

Μέχρι στιγμής, δεν έχει δημοσιοποιηθεί η ταυτότητα των σημερινών αυστριακών ιδιοκτητών. Ο δε πίνακας πωλείται για λογαριασμό των ιδιοκτητών και των νόμιμων διαδόχων του Adolf και της Henriette Lieser, βάσει των Αρχών της Ουάσιγκτον – μιας διεθνούς συμφωνίας για την επιστροφή των έργων τέχνης που λεηλατήθηκαν από τους Ναζί στους απογόνους των ανθρώπων από τους οποίους αφαιρέθηκαν τα έργα.

«Έχουμε μια συμφωνία, σύμφωνα με τις αρχές της Ουάσιγκτον, με όλη την οικογένεια», δήλωσε στο BBC ο Ernst Ploil από το im Kinsky, με τον οίκο να περιγράφει τη συμφωνία ως «μια δίκαιη και δίκαιη λύση».

Περαιτέρω στοιχεία για τον εν λόγω πίνακα πρέπει να διερευνηθούν από ανεξάρτητο φορέα, υπογράμμισε η Erika Jakubovits, εκτελεστική διευθύντρια της Προεδρίας της Αυστριακής Εβραϊκής Κοινότητας. Όπως δήλωσε, «η επιστροφή έργων τέχνης είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα, κάθε έρευνα πρέπει να διεξάγεται με ακρίβεια και λεπτομέρεια και το αποτέλεσμα πρέπει να είναι κατανοητό και διαφανές. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι υπάρχει επίσης μια σύγχρονη διαδικασία για μελλοντικές ιδιωτικές αποκαταστάσεις».

Αναφορικά με τα έργα τέχνης που φέρουν την υπογραφή του Κλιμτ, έχουν αποφέρει μεγάλα ποσά σε δημοπρασίες που έχουν πραγματοποιηθεί. Υπενθυμίζουμε ότι το έργο «Lady with a Fan» πωλήθηκε για 85,3 εκατ. λίρες στον οίκο Sotheby's τον Ιούνιο του 2023, καθιστώντας το πιο πολύτιμο έργο τέχνης που πωλήθηκε ποτέ σε δημοπρασία στην Ευρώπη.