Με… σκωτσέζικο ντους μοιάζουν οι δύο τελευταίες εβδομάδες για τις παγκόσμιες αγορές. Ο S&P 500, αφού σημείωσε το χειρότερο αρνητικό σερί από τα τέλη του 2022 στις συνεδριάσεις μεταξύ 12 και 19 Απριλίου, κατέγραψε την εβδομάδα που μας πέρασε τα μεγαλύτερα εβδομαδιαία κέρδη από τον Νοέμβριο. Οι επενδυτές ανησυχούν από τη μία ότι η αμερικανική οικονομία εισέρχεται σε φάση στασιμοπληθωρισμού, αλλά την ίδια ώρα βλέπουν τα τεχνολογικά μεγαθήρια να εμφανίζουν καλύτερα των προβλέψεων αποτελέσματα.
Όσο κρατάει ο ενθουσιασμός (τον οποίο ορισμένοι αναλυτές χαρακτηρίζουν φούσκα) γύρω από την τεχνολογία και κυρίως την τεχνητή νοημοσύνη, τόσο οι αγορές κερδίζουν χρόνο. Για να αξιολογήσουν πιο ψύχραιμα αφενός τους γεωπολιτικούς κινδύνους και αφετέρου τα στοιχεία για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη. Η αντίδραση της εβδομάδας, με επίκεντρο τις τεχνολογικές – και κυρίως τη μητρική της Google, Alphabet, που ενισχύθηκε κατά 11,6% και μπήκε στο κλαμπ των εταιρειών με κεφαλαιοποίηση πάνω από 2 τρισ. δολάρια - είχε ως αποτέλεσμα να περιοριστούν οι απώλειες του Απριλίου σε 3% για τον S&P 500, σε 2,8% για τον Nasdaq και σε 4% για τον Dow Jones.
Οι επενδυτές στρέφουν το βλέμμα στην ανάπτυξη και ταυτόχρονα τοποθετούν πλέον την πρώτη μείωση επιτοκίων τον Σεπτέμβριο. Μάλιστα, όσο ο πληθωρισμός παραμένει κολλημένος λίγο κάτω από το 3%, τόσο η μείωση των επιτοκίων πηγαίνει προς το τέλος του 2024.
Μία παρατεταμένη περίοδος υψηλού – σε σύγκριση με τον στόχο του 2% - πληθωρισμού και χαμηλής ανάπτυξης. Αυτό είναι το σενάριο του στασιμοπληθωρισμού που απειλεί να ανατρέψει τα πάντα στις αγορές. Τα στοιχεία για το αμερικανικό ΑΕΠ α’ τριμήνου διέψευσαν τις προσδοκίες, καθώς η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου έτρεξε με ρυθμό 1,6%, έναντι εκτιμήσεων για 2,4%. Την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός παραμένει «επίμονος», με τον δείκτη PCE να ενισχύεται τον Μάρτιο και να παρατηρούνται νέες μεγάλες ανατιμήσεις στις υπηρεσίες, ενώ αυξάνεται συνεχώς το κόστος στέγασης.
Ο Τζερόμ Πάουελ έχει ξεκαθαρίσει ότι δίνει προτεραιότητα στην καταπολέμηση του πληθωρισμού. Που συνεπάγεται ότι δεν θα προχωρήσει σε μειώσεις επιτοκίων αν δεν πλησιάσουν οι δείκτες τιμών καταναλωτή προς το 2%, ακόμα και αν επιβραδύνει σημαντικά η ανάπτυξη. Είναι ένα σενάριο που παρά τις προειδοποιήσεις της Fed, δείχνει να βρίσκει τις αγορές απροετοίμαστες. Και αυτό γιατί η ανθεκτικότητα που έδειχνε η αμερικανική οικονομία, σε συνδυασμό με τις προσδοκίες για μείωση των επιτοκίων από τον Ιούνιο, απομάκρυναν κάθε πιθανότητα εγκλωβισμού στην παγίδα του στασιμοπληθωρισμού.
Τώρα, όμως, που η πιθανότητα να μη γίνει καμία μείωση επιτοκίων μέσα στο 2024 έχει αυξηθεί στο 20% και η πιθανότητα να μίας μόλις μείωσης αγγίζει το 40%, κάθε στοιχείο που δείχνει μεγάλη επιβράδυνση της οικονομίας θα τρομάζει. Αν σε όλα αυτά συνυπολογιστεί και ο κίνδυνος εκτίναξης των τιμών του πετρελαίου στο σενάριο που κλιμακωθεί η κρίση στη Μέση Ανατολή, το μυαλό των επενδυτών πηγαίνει στη δεκαετία του ’70. Μία δεκαετία που χαρακτηρίστηκε από τη διπλή πετρελαϊκή και πληθωριστική κρίση και μία παρατεταμένη περίοδο στασιμοπληθωρισμού που οδήγησε στην ιστορική αύξηση των επιτοκίων από τη Fed στο 20%.
Βέβαια, το σενάριο του στασιμοπληθωρισμού συζητείται από πέρσι και η αμερικανική οικονομία έχει διαψεύσει τους πάντες μέχρι στιγμής. Αν συνεχιστούν τα πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα των εισηγμένων εταιρειών και τα στοιχεία για τον πληθωρισμό πείσουν τους επενδυτές ότι η Fed θα… πατήσει το κουμπί τον Σεπτέμβριο, τότε το κλίμα θα αλλάξει προς το καλύτερο. Πάντως, ο κίνδυνος του στασιμοπληθωρισμού αναγκάζει πολλούς αναλυτές να υποβαθμίσουν τις προβλέψεις, με την UBS να δίνει περιθώριο ανόδου στον S&P 500 της τάξης του 2% έως το τέλος του έτους.
