Στο «κόκκινο» ο υδράργυρος, στο «κόκκινο» και το πολιτικό θερμόμετρο εν όψει των πρόωρων βουλευτικών εκλογών στις οποίες οδεύει η Ισπανία στις 23 Ιουλίου, όταν πάνω από το ένα τέταρτο των 37 εκατομμυρίων εγγεγραμμένων ψηφοφόρων θα βρίσκεται σε διακοπές, τις οποίες δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα μεταθέσει, πολλώ δε μάλλον «θυσιάσει» εντελώς, παρά την κρισιμότητα της αναμέτρησης. Καύσωνας και αποχή θα έλθουν να συνδιαμορφώσουν το πολιτικό τοπίο της επόμενης ημέρας, μεσούσης της ισπανικής προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ που με άλλη κυβέρνηση έχει αρχίσει και με άλλη μπορεί να τελειώσει…
Οι υψηλοί τόνοι που κυριάρχησαν στην πρώτη και τελευταία «μετωπική» πριν τις κάλπες μεταξύ του απερχόμενου Σοσιαλιστή πρωθυπουργού, Πέδρο Σάντσεθ, και του επικεφαλής του Λαϊκού Κόμματος (PP), Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό, -μία σκληρή, τεταμένη συζήτηση με τον έναν να διακόπτει διαρκώς τον άλλον και να αλληλοκατηγορούνται ότι λένε ψέματα- μπορεί να ανέδειξαν μεν κατά γενική ομολογία των αναλυτών νικητή τον αρχηγό της συντηρητικής παράταξης, όμως η «γεύση» που άφησε το ντιμπέιτ εκτιμάται ότι ίσως αποθαρρύνει ακόμη περισσότερο τους Ισπανούς να «ανταλλάξουν» την παραλία με την κάλπη.
Ουδέποτε η Ισπανία έχει οδηγηθεί σε εκλογές τόσο βαθιά μέσα στο καλοκαίρι, γεγονός που αναπόφευκτα καταλαμβάνει τον ίδιο χώρο στις αναλύσεις του Τύπου με τις προβλέψεις για την έκβαση της αναμέτρησης που θα διενεργηθεί σε κλίμα ακραίας πόλωσης. Ο καύσωνας έχει «φθάσει» στην Ισπανία (το 2022 η χώρα «έζησε» το πιο ζεστό της καλοκαίρι), όμως ο Πέδρο Σάντσεθ είχε ήδη αποφασίσει να τα «παίξει όλα για όλα» στήνοντας πρόωρες κάλπες μετά το σκληρό μήνυμα που εισέπραξαν Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE) και Podemos στις κάλπες των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών του Μαΐου.
Τα διαδικαστικά ζητήματα που τίθενται είναι πολλά· από κυκλοφοριακό κομφούζιο στις εθνικές οδούς και τις λεωφόρους από οδηγούς που μπορούν και θέλουν να διακόψουν προσωρινά τις διακοπές τους για να μετακινηθούν και να ψηφίσουν, πιθανές ουρές στα ταχυδρομεία για όσους στραφούν σε επιστολική ψήφο, έως αντιπροσώπους που θα κληρωθούν να στελεχώσουν τα εκλογικά τμήματα αλλά η… τύχη τους θα αγνοείται. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, το ποιοι θα είναι εκείνοι που θα προσέλθουν στην κάλπη εκτιμάται ότι μπορεί να έχει σημαντικό αντίκτυπο στο αποτέλεσμα, και υπό αυτό το πρίσμα ο Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό έχει κατηγορήσει τον Πέδρο Σάντσεθ για «αθέμιτο ελιγμό», διερωτώμενος εάν τελικά στόχος είναι να δυσκολευτούν οι Ισπανοί να ψηφίσουν και να μειωθεί η συμμετοχή των ψηφοφόρων -των δικών του ψηφοφόρων που εν γένει ανήκουν σε πιο προνομιούχες κοινωνικές τάξεις.
Με τις κρίσιμες κάλπες να πλησιάζουν, ο Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεΐχό επικράτησε συντριπτικά του Πέδρο Σάντσεθ στο μεταξύ τους ντιμπέιτ για το οποίο ο ίδιος είχε κρατήσει εσκεμμένα χαμηλά τον πήχη, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων ότι ο Ισπανός πρωθυπουργός είναι πιο «τηλεοπτικός» από εκείνον, ενώ αντίθετα ο αρχηγός των Σοσιαλιστών είχε επενδύσει κατά πολύ στην αναμέτρηση, ειδικά αφότου πρόσφατα είχε καταφέρει να μειώσει τη δημοσκοπική διαφορά από το προπορευόμενο Λαϊκό Κόμμα και ήθελε να καταδείξει ότι μπορεί να κάνει τη μεγάλη επιστροφή.
Ο Πέδρο Σάντσεθ δεν φάνηκε καν ότι είναι πρωθυπουργός, σχολίασε η κεντροαριστερή εφημερίδα El Pais, προσθέτοντας ότι αντίθετα έμοιαζε με «υποψήφιο που προσπαθούσε απεγνωσμένα» να πει κάποια λόγια. Η συντηρητική El Mundo την ίδια στιγμή έγραφε ότι παρά το «φαινομενικό πλεονέκτημα της εμπειρίας του με τα μέσα ενημέρωσης», ο Σάντσεθ εμφανίστηκε νευρικός και μη συγκροτημένος, γεγονός που του κόστισε. Σάντσεθ-Φεϊχό «0-10» ήταν το σκορ για την La Vanguardia.
Καθώς είναι ήδη δεδομένο ότι ούτε το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα, ούτε το Λαϊκό Κόμμα, μπορούν να αποσπάσουν αρκετές έδρες για αυτοδύναμη κυβέρνηση, αμφότεροι οι αρχηγοί τους «αφιέρωσαν» το μεγαλύτερο μέρος του ντιμπέιτ σε αλληλοκατηγορίες για τα κόμματα που προορίζουν ως εταίρους τους. Ο Πέδρο Σάντσεθ επιτέθηκε στον Αλμπέρτο Νούνιεθ Φεϊχό για δρομολογούμενη σύμπραξη με το ακροδεξιό VOX, το οποίο μεταξύ άλλων αρνείται την ύπαρξη της έμφυλης βίας, καθώς και τα δικαιώματα της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, και με το οποίο το Λαϊκό Κόμμα ήδη συνεργάζεται σε πάνω από 140 πόλεις και σε περιφέρειες όπως η Βαλένθια, η Εστρεμαδούρα και οι Βαλεαρίδες Νήσοι.
Με τη σειρά του, ο Φεϊχό κατηγόρησε τον Πέδρο Σάντσεθ ότι από το 2019 ηγείται κυβέρνησης με τους Podemos και βασίζεται στην κοινοβουλευτική στήριξη καταλανικών και βασκικών αυτονομιστικών κομμάτων. «Μπορείτε να φανταστείτε τον Μακρόν να κυβερνά με ένα αυτονομιστικό κόμμα;» δήλωσε ο αρχηγός του Λαϊκού Κόμματος. «Έχετε παραδοθεί στον σεξισμό και τις επαίσχυντες κυβερνητικές συνεργασίες που έχετε υπογράψει με το Vox. Θα κερδίσουμε τις εκλογές γιατί η Ισπανία δεν πρόκειται να επιτρέψει σε εσάς και το Vox να μας ρίξετε σε μία χρονοκάψουλα και να μας γυρίσετε ποιος ξέρει πού», αντεπιτέθηκε ο Σάντσεθ, με τη συζήτηση να επεκτείνεται σε εξίσου υψηλούς τόνους στο μέτωπο της οικονομίας.
Μένει να διαφανεί το δημοσκοπικό αποτύπωμα του πρόσφατου ντιμπέιτ, εάν υπάρξει. Σπάνια το εκλογικό σώμα μετατοπίζεται, όμως η σκληρή αντιπαράθεση θα μπορούσε να συμβάλει στην κινητοποίηση ορισμένων αναποφάσιστων ψηφοφόρων ή και το αντίστροφο. Να αποθαρρύνει άλλους να προσέλθουν στην κάλπη.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δεν απομακρύνονται από την τάση που θέλει το Λαϊκό Κόμμα -μόνο όμως συνδυαστικά με το VOX- να βρίσκεται σε θέση να συγκεντρώσει την πλειοψηφία των εδρών στις βουλευτικές εκλογές της 23ης Ιουλίου, αν και το PSOE μαζί με το κίνημα της ριζοσπαστικής Αριστεράς SUMAR (που περικλείει τους Podemos, οι οποίοι και καταβαραθρώθηκαν στις περιφερειακές εκλογές) έχουν κλείσει ελαφρώς την ψαλίδα. Το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP) συγκεντρώνει ποσοστό περίπου 34% στην πρόθεση ψήφου, ακολουθούμενο από το κυβερνών Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα (PSOE) που λαμβάνει 28%, το ακροδεξιό Vox με 13,5% και το ακροαριστερό Sumar με 13%.
Παρά τη σκληρή κούρσα, η πλειονότητα των εκτιμήσεων που έχουν δημοσιευτεί τις τελευταίες δύο εβδομάδες «δίνουν» στο PP και το Vox αρκετούς βουλευτές για να κυβερνήσουν μαζί. Ωστόσο, καταδεικνύουν, επίσης, ότι και τα δύο κόμματα θα κατέχουν μια σχετικά μικρή πλειοψηφία περίπου τριών έως τεσσάρων εδρών πάνω από το όριο απόλυτης πλειοψηφίας (176 έδρες σε σύνολο 350). Ως εκ τούτου, αναλυτές εκτιμούν ότι τυχόν «ταλαντεύσεις» της τελευταίας στιγμής υπέρ των αριστερών κομμάτων θα μπορούσαν να στερήσουν από το μπλοκ την πλειοψηφία. Και το γεγονός ότι περίπου το 35% των ψηφοφόρων θα αποφασίσει ποιον θα στηρίξει τις τελευταίες δύο εβδομάδες πριν από την ημέρα των εκλογών, σύμφωνα με δημοσκόπηση της CIS, σημαίνει ότι υπάρχει ακόμη χώρος για εκπλήξεις.
Διαβάστε επίσης
Ισπανία: Μειώθηκε το προβάδισμα του Λαϊκού Κόμματος έναν μήνα πριν από τις εκλογές
Ισπανία - εκλογές: Το συντηρητικό PP χρειάζεται συμμαχία με το ακροδεξιό Vox για να επικρατήσει
Ισπανία: Τα «παίζει όλα για όλα» με πρόωρες εκλογές ο Σάντσεθ
