Έχουν συμπληρωθεί δύο μήνες από το ιστορικό υψηλό που σημείωσε το bitcoin στα μέσα Μαρτίου και η αγορά των crypto δεν έχει καταφέρει να βρει τα πατήματά της για να κινηθεί υψηλότερα, την ώρα που η Wall Street και τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια φλερτάρουν με νέες κορυφές. Το τεράστιο ενδιαφέρον που καταγράφηκε αρχικά από θεσμικούς επενδυτές μετά την έγκριση των πρώτων spot bitcoin ETFs από την SEC και η προσμονή για το τέταρτο halving του bitcoin είχαν δημιουργήσει προσδοκίες για νέο ράλι οι οποίες μέχρι στιγμής διαψεύδονται.
Το bitcoin, βέβαια, ενισχύεται 45,6% μέσα στο 2024, δίνοντας μία διόλου ευκαταφρόνητη απόδοση. Αυτό που αναρωτιούνται οι απανταχού λάτρεις των crypto είναι αν το φετινό ράλι είναι διαφορετικό από τα άλλα ή θα πρέπει να προετοιμάζονται για ένα νέο «χειμώνα». Αρχικά να πούμε ότι δεν υπάρχει αμφιβολία πως το υψηλό του bitcoin πάνω από τα 73.700 δολάρια στις 14 Μαρτίου είναι απόρροια και της εισόδου πολλών θεσμικών κεφαλαίων. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να εξαντλείται σταδιακά η επίδραση του παραθύρου που άνοιξαν τα ETFs.
Από την άλλη πλευρά, η πτώση του bitcoin κατά 15% από τα ιστορικά υψηλά του Μαρτίου δεν υποδηλώνει, ακόμα και σε όρους παραδοσιακών αγορών, ότι τα crypto έχουν εισέλθει σε bear market και ένα νέο ράλι παραμένει εφικτό. Επομένως, όλα τα ενδεχόμενα είναι πιθανά για την τάση που θα κυριαρχήσει στους επόμενους μήνες.
Το θέμα είναι τι θα γίνει μακροπρόθεσμα. Διότι οι μνήμες είναι νωπές από το 2021, όταν εκατομμύρια επενδυτές πίστεψαν ότι η είσοδός τους στα crypto θα τους εξασφάλιζε ένα μέλλον με οικονομική ελευθερία, πλούτη (εύκολα μάλιστα) και ανέσεις. Τελικά, πολλοί από αυτούς που είχαν στηρίξει όλα τους τα όνειρα στα crypto καταστράφηκαν εντελώς, όταν εξαϋλώθηκαν από την αγορά πάνω από 2 τρισ. δολάρια σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι υπερβολικές δηλώσεις που γίνονται κατά καιρούς και φουσκώνουν τα μυαλά των μικροεπενδυτών, μαζί με τη γενικότερη φούσκα. Σήμερα, οι πιο συντηρητικοί αναλυτές που ασχολούνται με τα crypto πιστεύουν ότι η επίδραση του halving θα μπορούσε να στείλει το bitcoin στα 80.000 δολάρια έως τον ερχόμενο Αύγουστο. Από αυτό το σημείο μέχρι να επιβεβαιωθούν προβλέψεις, όπως της Κάθι Γουντ, που πιστεύει ότι το bitcoin αντικαθιστά με σταθερό ρυθμό τον χρυσό και η τιμή του θα ξεπεράσει τα 1,48 εκατ. δολάρια έως το 2030, η απόσταση είναι τεράστια.
Σε κάθε περίπτωση, έχει σημασία να δούμε το (επενδυτικό) μέλλον της αγοράς συνολικά. Η αξία της αγοράς έχει διαμορφωθεί στα 2,3 τρισ. δολάρια μετά τις διακυμάνσεις των τελευταίων μηνών. Πρόκειται για κεφάλαια θεσμικών επενδυτών αλλά και μικροεπενδυτών. Το μεγάλο στοίχημα είναι να μπορέσουν τα crypto να έχουν τέτοια χρήση στην καθημερινότητα των πολιτών και σε ευρεία κλίμακα που να έχει νόημα η άνοδος των αποτιμήσεων. Γιατί μέχρι στιγμής οι περισσότεροι ποντάρουν στο μέλλον τους, δεν γνωρίζουν σε τι ακριβώς χρησιμεύουν τα περισσότερα και δικαιολογημένα πολλά από τα crypto θεωρούνται φούσκες.
Ένα μεγάλο πρόβλημα με τη συγκεκριμένη αγορά είναι ότι δεν υπόκειται σε ρυθμιστικούς κανόνες και στην πλειονότητα των περιπτώσεων οι επενδυτές παραμένουν απροστάτευτοι. Γι’ αυτό οι διαχειριστές κεφαλαίων προειδοποιούν όσους θέλουν να επενδύσουν απευθείας στα crypto να είναι προετοιμασμένοι να χάσουν ακόμα και το σύνολο των χρημάτων τους. Αντιμετωπίζονται δηλαδή ως assets πολύ υψηλού ρίσκου.
Εξίσου σημαντικό πρόβλημα είναι ότι στις διάφορες ψηφιακές πλατφόρμες έχουν τοποθετήσει χρήματα εκατομμύρια επενδυτές – πολλοί από αυτούς ανήλικοι – οι οποίοι λαμβάνουν επενδυτικές αποφάσεις σύμφωνα με τα όσα διαβάζουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το 2022 κάναμε λόγο για μία χαμένη γενιά επενδυτών. Είναι λοιπόν αδιανόητο μετά το πάθημα του 2022 να συνεχίζουν πολλοί να πιστεύουν ότι τα crypto είναι ένας εύκολος τρόπος να γίνει κάποιος πλούσιος.
Από τον Απρίλιο του 2018, όταν η Bank of America χαρακτήρισε τα crypto ως τη «μεγαλύτερη φούσκα όλων των εποχών», έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Μέχρι και η Wall «δέχτηκε» το bitcoin μέσω των spot ETFs. Το 2018 ήταν η χρονιά που η αγορά ξεπέρασε για πρώτη φορά σε αξία το επίπεδο των 700 δισ. δολαρίων. Τρία χρόνια αργότερα, η «επανάσταση» του 2021, ωθούμενη από τον πακτωλό χρημάτων που δόθηκαν για την αντιμετώπιση της πανδημίας, οδήγησε τη συνολική κεφαλαιοποίηση πολύ κοντά στα 3 τρισ. δολάρια, για να έρθει στη συνέχεια ο «χειμώνας» του 2022, τα σκάνδαλα και η μεγάλη κατρακύλα των περισσότερων ψηφιακών νομισμάτων.
Η φούσκα, λοιπόν, έχει ήδη σκάσει μία φορά στο παρελθόν και θα μπορούσε να σκάσει και δεύτερη και μάλιστα από μεγαλύτερο ύψος. Και μπορεί στο τέλος ορισμένα κρυπτονομίσματα να καταφέρουν όντως να επιβιώσουν και να εξελιχθούν σε καλές επενδυτικές επιλογές γιατί θα έχουν πραγματική αξία. Το θέμα είναι πόσες φορές πρέπει να χαθούν περιουσίες μέχρι να φτάσουμε εκεί.