Την Τρίτη 5 Νοεμβρίου οι Αμερικανοί πολίτες θα ψηφίσουν για την εκλογή του προέδρου τους καθώς και για την εκλογή εκατοντάδων μελών του Κονγκρέσου. Μία ματιά στις δημοσκοπήσεις δείχνει πως δεν έχει νόημα να προσπαθήσουμε να δούμε ποιος από τους δύο υποψηφίους έχει τις καλύτερες πιθανότητες, ο πρώην πρόεδρος Τραμπ ή η νυν αντιπρόεδρος Χάρις.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε, όμως, είναι να πάρουμε μία αρκετά καλή εικόνα από την κατάσταση που επικρατεί στον τομέα της χρηματοδότησης της προεκλογικής εκστρατείας των δύο υποψηφίων. Βοηθοί μας σε αυτή την προσπάθεια είναι η Federal Election Commission (FEC), η οποία καταγράφει όλα τα έσοδα και τα έξοδα των επίσημων προεκλογικών μηχανισμών των υποψηφίων, η οργάνωση Open Secrets (opensecrets.org) η οποία καταγράφει και τις κινήσεις των διαφόρων επιτροπών που δημιουργούνται από τους υποστηρικτές των υποψηφίων και ένα πρόσφατο σχετικό άρθρο του Barron’s.
Πριν επικεντρωθούμε στους προεδρικούς υποψήφιους, αξίζει να ρίξουμε μία ματιά στα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει η FEC για το σύνολο των υποψηφίων στις εκλογές για τον Πρόεδρο και το Ομοσπονδιακό Κονγκρέσο (Γερουσία και Βουλή των Αντιπροσώπων). Σύμφωνα με αυτά, από την πρώτη μέρα του 2023, όταν θεωρείται πως άρχισε ο «κύκλος» των εκλογών του 2024, μέχρι και την 31 Ιουλίου 2024 είχαν συγκεντρωθεί συνολικά 13.508.813.467 δολάρια ΗΠΑ. Μιλάμε όντως για ποσό περίπου 13,5 δισεκατομμύρια δολάρια, το οποίο θα μεγαλώσει και άλλο μέχρι την 5η Νοεμβρίου που θα διεξαχθούν οι εκλογές.
Από αυτό το ποσό, οι επίσημοι προεκλογικοί μηχανισμοί των υποψηφίων έχουν συγκεντρώσει 3.022.812.185 δολάρια, οι επιτροπές των υποστηρικτών τους τύπου PAC (Political Action Committees) έχουν συγκεντρώσει 8.927.872.185 δολάρια και οι επιτροπές που έχουν δημιουργήσει τα ίδια τα δύο κόμματα έχουν συγκεντρώσει 1.558.129.097 δολάρια. Πάλι σύμφωνα με τα στοιχεία της FEC για την ίδια χρονική περίοδο, από τα χρήματα αυτά είχαν ξοδευτεί συνολικά 5.757.095.840 δολάρια. Αυτό σημαίνει πως οι διάφοροι υποψήφιοι έχουν κρατήσει τα περισσότερα πυρομαχικά τους για τους τελευταίους μήνες της εκστρατείας, κάτι που ακούγεται βέβαια πολύ λογικό.
Ας πάμε όμως να δούμε πιο συγκεκριμένα το τι γίνεται με τη χρηματοδότηση των δύο βασικότερων υποψήφιων προέδρων. Από τα επίσημα στοιχεία μέχρι την 31η Ιουλίου 2024 βλέπουμε πως τα συνολικά έσοδα της Κάμαλα Χάρις, συμπεριλαμβανομένων των ποσών που «κληρονόμησε» από τον Τζο Μπάιντεν ανέρχονταν σε 754.877.917 δολάρια, από τα οποία είχαν ήδη ξοδευτεί τα 426.665.792 δολάρια. Το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων (περίπου 497 εκατομμύρια) αφορά στον επίσημο προεκλογικό της μηχανισμό (Harris for President), ενώ τα υπόλοιπα συγκεντρώθηκαν από τις διάφορες φιλικές επιτροπές. Από τη μεριά του Ντόναλντ Τραμπ, τα έσοδα, τουλάχιστον μέχρι την 31 Ιουλίου, ήταν αρκετά χαμηλότερα από αυτά της Χάρις και ανέρχονταν στα 574.814.510 δολάρια, από τα οποία είχαν ξοδευτεί 310.959.466 δολάρια.
Ο επίσημος μηχανισμός του Τραμπ (Donald J Trump for President 2024) είχε συγκεντρώσει περίπου 264 εκατομμύρια και οι διάφορες φιλικές επιτροπές περίπου 311 εκατομμύρια. Τα στοιχεία αυτά δεν περιλαμβάνουν τα ποσά που έχουν μαζευτεί ή ξοδευτεί τον Αύγουστο, καθώς δεν τα έχει επεξεργαστεί ακόμα η FEC, πιστεύουμε όμως πως είναι αρκετά για να πάρουμε μία καλή εικόνα της κατάστασης.
Οι πολίτες και οι επιχειρήσεις που ενισχύουν τους υποψήφιους είναι πάρα πολλοί. Ο συνολικός αριθμός των δωρεών προς την επίσημη εκστρατεία της Χάρις είναι 2.410.000 και όποιος έχει χρόνο στη διάθεσή του μπορεί να τις δει μία προς μία στην ιστοσελίδα της FEC, όπως και τις 3.507.000 δωρεές προς την επίσημη εκστρατεία του Τραμπ, και να μάθει τα ονόματα των δωρητών και το ποσό που έδωσε ο κάθε ένας (σε μία σύντομη προσπάθειά μας διαπιστώσαμε πως πολλοί δωρητές έχουν κάνει πολλές μικρές δωρεές σε διάφορες χρονικές περιόδους).
Μιλώντας για τους μικρούς (από πλευράς της αξίας των δωρεών) δωρητές, ο Joe Light του Barron’s επισήμανε πως αυτοί τείνουν να δίνουν τα περισσότερα χρήματα καθώς πλησιάζει η ημερομηνία των εκλογών. Αντίθετα, οι μεγάλοι δωρητές που δίνουν πολλά εκατομμύρια δολάρια ενισχύουν τους υποψηφίους από την αρχή της εκστρατείας και χωρίς αυτούς είναι σχεδόν αδύνατον να ξεκινήσει μία σοβαρή προεκλογική εκστρατεία.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και πιο σημαντική η παρουσία αυτών των μεγάλων δωρητών. Ενώ το 2020 οι δωρεές των 100 μεγαλύτερων δωρητών είχαν φτάσει στο 9,5% του συνόλου των εσόδων των υποψηφίων, το 2022 είχαν φτάσει στο 14,6% και (μέχρι τώρα) το 2024 ανέρχονται στο 16%. Είναι λοιπόν φανερό πως η σημασία αυτών των δωρητών βαίνει αυξανόμενη με την πάροδο του χρόνου, είτε μιλάμε για τις προεδρικές εκλογές είτε για αυτές για τον Κονγκρέσο.
Στις φετινές προεδρικές εκλογές ξεχωρίζουν ορισμένοι δωρητές από κάθε πλευρά. Από την πλευρά του Ντόναλντ Τραμπ, ο μεγαλύτερος δωρητής του είναι ο δισεκατομμυριούχος Timothy Mellon, απόγονος της οικογένειας που ίδρυσε την ομώνυμη τράπεζα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Barron’s, ο Mellon έχει δωρίσει πάνω από 150 εκατομμύρια δολάρια, χωρίς όμως να έχει μιλήσει δημοσίως σχετικά (ο παππούς του ήταν για 10 χρόνια υπουργός οικονομικών κάτω από Rεπουμπλικανούς προέδρους).
Ο δεύτερος μεγαλύτερος δωρητής του Τραμπ είναι ένας από τους ισχυρότερους παράγοντες της Wall Street, ο Ken Griffin της Citadel, με περίπου 74 εκατομμύρια δολάρια. Ένας άλλος ισχυρός παράγων της χρηματιστηριακής αγοράς, ο Steve Schwarzman, βασικός μέτοχος της Blackstone (BX NYSE) ανήκει και αυτός στους βασικούς μεγάλους δωρητές του Τραμπ.
Η προτίμηση των μεγάλων χρηματιστηριακών παραγόντων προς τον Τραμπ δεν εκπλήσσει, καθώς ο πρώην πρόεδρος δεν είναι οπαδός των πολλών και αυστηρών κανονισμών. Μία μεγάλη ομάδα δωρητών και υποστηρικτών του είναι αυτή που αποτελείται από παράγοντες της κρυπτοβιομηχανίας που επιθυμούν διακαώς να απαλλαγούν από την παρουσία του Gary Gensler, προέδρου της Αμερικανικής Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (SEC). Δισεκατομμυριούχοι όπως οι δίδυμοι αδελφοί Winklevoss της εταιρείας Gemini και οι ιδιοκτήτες της Ripple, είναι από τους σταθερούς υποστηρικτές του Τραμπ, τουλάχιστον για όσο διάστημα δεν αλλάζει η στάση των Δημοκρατικών απέναντι στην κρυπτοβιομηχανία.
Περισσότερο ιδεολογικού χαρακτήρα είναι η υποστήριξη του Elon Musk, ο οποίος έχει δηλώσει καθαρά την υποστήριξή του προς τον Ντόναλντ Τραμπ αλλά δεν είναι σίγουρο αν έχει προχωρήσει σε μεγάλες δωρεές. Πολύ ενδιαφέρον έχει και η υποστήριξη του γνωστού δίδυμου Marc Andreesen και Ben Horowitz. Οι δισεκατομμυριούχοι παράγοντες του venture capital στον τομέα της τεχνολογίας έχουν ήδη ενισχύσει την εκστρατεία του Τραμπ με 48 εκατομμύρια δολάρια καθώς θεωρούν, όπως δήλωσε ο Horowitz πως: «παίζεται το μέλλον της επιχείρησής μας και το μέλλον της νέας τεχνολογίας στην Αμερική και γι’ αυτό είμαστε εδώ». (Tο επιχειρηματικό δίδυμο ανησυχεί για το μέλλον της κρυπτοβιομηχανίας και την πιθανή επιβολή αυστηρών κανόνων στον τομέα της Tεχνητής Nοημοσύνης).
Οι δισεκατομμυριούχοι που υποστηρίζουν την Κάμαλα Χάρις δεν είναι λίγοι αλλά είναι λιγότερο «θεαματικοί» στις δωρεές τους. Ο Michael Bloomberg, ιδρυτής της ομώνυμης επιχείρησης, έχει ενισχύσει το στρατόπεδο Χάρις με λίγο πάνω από 25 εκατομμύρια δολάρια, όπως και ο Reid Hoffman, γνωστός παράγων του χώρου της τεχνολογίας και από τους ιδρυτές του LinkedIn. Ο Hoffman δεν έχει κρύψει την αντίθεσή του στον Τραμπ.
Σε ανάρτησή του στο δίκτυο X στις αρχές Αυγούστου, είχε πει – ανάμεσα σε άλλα – πως «στις τρεις τελευταίες προεδρικές εκλογές έχω υποστηρίξει πως ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί το κράτος δικαίου, δημιουργεί μόνιμο χάος και βάζει τα προσωπικά του συμφέροντα πάνω από αυτά της χώρας. Αυτό εμποδίζει τις αμερικανικές επιχειρήσεις να δουλέψουν αποτελεσματικά και να προγραμματίσουν το μέλλον τους….».
Ο Hoffman όμως έχει και κάποια «παράπονα» από τους Δημοκρατικούς, καθώς επιθυμεί την απομάκρυνση της Lina Khan, η οποία δημιουργεί προβλήματα στις εξαγορές και συγχωνεύσεις εταιρειών (η Khan διευθύνει την αντιμονοπωλιακή ομοσπονδιακή αρχή, την FTC). Δισεκατομμυριούχοι που έχουν δηλώσει την υποστήριξή τους στη Χάρις αλλά δεν έχουν κάνει σημαντικές δωρεές είναι ο Marc Cuban, ο Reed Hastings της Netlfix, ο επενδυτής του χώρου της τεχνολογίας Vinod Khosla και η Sheryl Sandberg που ήταν για χρόνια ανώτατη αξιωματούχος της Meta Holdings.
Είναι σίγουρο πως μας έχουν ξεφύγει αρκετοί εξαιρετικά ευκατάστατοι Αμερικανοί που υποστηρίζουν και ενισχύουν κάποιον από τους δύο μονομάχους. Αυτό όμως δε μας εμποδίζει από το να δούμε τη μεγάλη εικόνα. Οι Αμερικανοί δισεκατομμυριούχοι συμμετέχουν ενεργά στα πολιτικά πράγματα της χώρας τους, μπορούν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα των εκλογών με τις ενέργειές τους και είναι σχεδόν βέβαιο πως πολλοί από αυτούς έχουν στο μυαλό τους τη μελλοντική «εξαργύρωση» της βοήθειας που δίνουν τώρα.
