Είναι η επίθεση στο ιρανικό προξενείο της Δαμασκού η σπίθα που θα βάλει φωτιά στην πυριτιδαποθήκη της Μέσης Ανατολής; Οι αγορές, πάντως, φοβούνται ότι μπορεί και να είναι και γι’ αυτό οι τιμές του πετρελαίου έφτασαν λίγο πριν τα 90 δολάρια το βαρέλι στις συναλλαγές της Τρίτης. Οι απειλές της Τεχεράνης και της Χεζμπολάχ, μετά το ισραηλινό χτύπημα κατά του προξενείου του Ιράν στην πρωτεύουσα της Συρίας, επαναφέρουν τα σενάρια μιας νέας πετρελαϊκής κρίσης στην περίπτωση γενίκευσης του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς.
Την ίδια ώρα, οι Χούθι της Υεμένης, απειλούν να χτυπήσουν τη Σαουδική Αραβία αν η χώρα συνεχίσει να επιτρέπει στα αμερικανικά πολεμικά αεροσκάφη να χρησιμοποιούν τα εδάφη της για επιθέσεις κατά των ανταρτών, τους οποίους υποστηρίζει η Χεζμπολάχ.
Ακόμη και πριν το χτύπημα στη Δαμασκό, οι αναλυτές της JPMorgan εκτιμούσαν ότι η τιμή του Brent βρίσκεται σε τροχιά για να αγγίξει το επίπεδο των 100 δολαρίων το βαρέλι κάποια στιγμή μέσα στο 2024, στην περίπτωση που δεν υπάρξουν αντισταθμιστικά μέτρα για τη μείωση της παραγωγής που έχει ήδη ανακοινώσει η Ρωσία.
Τον περασμένο μήνα η Μόσχα γνωστοποίησε την πρόθεσή της να μειώσει την παραγωγή πετρελαίου περαιτέρω κατά 471.000 βαρέλια την ημέρα, μέσα στο τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου. Αυτή η κίνηση είναι ικανή, σύμφωνα με την JPMorgan, να στείλει το Brent αρχικά στα 90 δολάρια τον Απρίλιο και κοντά στα 100 δολάρια τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Οι αναλυτές της αμερικανικής τράπεζας πιστεύουν ότι η στρατηγική της Ρωσίας έχει και πολιτική χροιά. Τονίζουν ότι ενδεχόμενη αύξηση των τιμών του πετρελαίου προς τα 100 δολάρια θα δημιουργούσε σοβαρές αναταράξεις στην οικονομία, επιδεινώνοντας το κλίμα λίγο πριν τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ που είναι προγραμματισμένες για τις 5 Νοεμβρίου.
Όμως το Brent λίγο έλλειψε να πιάσει τα 90 δολάρια χθες, όχι λόγω των περικοπών της Ρωσίας αλλά υπό το φόβο μίας πολεμικής σύγκρουσης μεταξύ Ιράν και Ισραήλ. Αμέσως μετά την επίθεση κατά του ιρανικού προξενείου, οι τιμές του πετρελαίου έφτασαν στα 89 δολάρια που είναι το υψηλότερο επίπεδο από τα τέλη Οκτωβρίου 2023.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου η τιμή του Brent είχε ξεπεράσει τα 97 δολάρια το βαρέλι. Να πούμε σε αυτό το σημείο ότι η ίδια η JPMorgan ανέφερε σε έκθεσή της στα μέσα Φεβρουαρίου ότι η τιμή του Brent δεν θα φτάσει στα 100 δολάρια το 2024.
Οι γεωπολιτικές ανησυχίες σε συνδυασμό με την προοπτική παράτασης της μείωσης της παραγωγής από τις χώρες του ΟΠΕΚ+, είναι οι παράγοντες που δίνουν ώθηση στο πετρέλαιο. Ένας άλλος παράγοντας ενίσχυσης των τιμών είναι τα καλύτερα των προσδοκιών στοιχεία για την οικονομία.
Οι πρόδρομοι δείκτες PMI εμφανίζονται τελευταία καλύτεροι από τις προβλέψεις, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στην Κίνα, υποδηλώνοντας ότι οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου παραμένουν ισχυρές και ανθεκτικές, με αποτέλεσμα οι βιομηχανικοί τους κλάδοι να αυξάνουν τη ζήτηση για πετρέλαιο.
Όσο η αμερικανική οικονομία αποφεύγει την ύφεση και όσο η Κίνα δείχνει ότι μπορεί να ανακάμψει δυναμικά, τόσο ευνοϊκότερο είναι το momentum για τις τιμές του πετρελαίου. Η Capital Economics, αναλύοντας τους PMI Μαρτίου εκτιμά ότι η παγκόσμια βιομηχανική δραστηριότητα έχει περάσει τα χειρότερα, στηρίζοντας τις τιμές.
Οι επόμενες κινήσεις στη γεωπολιτική σκακιέρα θα είναι κρίσιμες, ενώ σήμερα Τετάρτη συνεδριάζουν οι χώρες του ΟΠΕΚ+, χωρίς ωστόσο να αναμένεται κάποια σημαντική αλλαγή στην παραγωγή. Σημειώνεται ότι οι αρχικές προβλέψεις για τις τιμές του πετρελαίου μέσα στο 2024 έκαναν λόγο για περιορισμό τους σε εύρος μεταξύ 75-85 δολαρίων.
Η τιμή του Brent ξεκίνησε τη χρονιά στο επίπεδο των 76 δολαρίων, αλλά οι προσδοκίες για μείωση της παραγωγής από τις χώρες του ΟΠΕΚ+, οι επιθέσεις στις ενεργειακές εγκαταστάσεις της Ρωσίας και το πολεμικό σκηνικό στη Μέση Ανατολή, συντηρούν το Brent πάνω από τα 80 δολάρια από τις αρχές Φεβρουαρίου.
Τι μέλλει γενέσθαι, λοιπόν, για τις τιμές του μαύρου χρυσού; Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι χώρες του ΟΠΕΚ+ θα συνεχίσουν να προσπαθούν να ελέγξουν την αγορά και ότι μία μεγάλη κρίση στη Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα το σενάριο πολεμικής σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Ιράν θα έστελνε τις τιμές σε ύψη που δεν μπορούν σήμερα να προβλεφθούν.
