Η μείωση της ζήτησης από την Κίνα είναι ένας εκ των βασικότερων λόγων που οι τιμές του πετρελαίου δεν έχουν εκτιναχθεί, παρά τις αυξημένες ανησυχίες ότι η αναδρομολόγηση των τάνκερ λόγω της κρίσης στην Ερυθρά θάλασσα αυξάνει το κόστος μεταφοράς και καθυστερεί τις παραδόσεις.
Η κινεζική οικονομία κατέγραψε ανάπτυξη της τάξης του 5,2% σε ετήσια βάση το τέταρτο τρίμηνο του 2023, διαψεύδοντας τις προσδοκίες των αναλυτών και θέτοντας υπό αμφισβήτηση τις προβλέψεις βάσει των οποίων η κινεζική ζήτηση θα τροφοδοτήσει την αύξηση των τιμών πετρελαίου το 2024.
Εν ολίγοις, οι δυσοίωνες προοπτικές της κινεζικής οικονομίας για το 2024 και το 2025 τροφοδοτούν τις ανησυχίες για τη ζήτηση του πετρελαίου.
Παρ’ όλα αυτά, η απόδοση των διυλιστηρίων της Κίνας κατέγραψε αύξηση κατά 9,3% υποδηλώνοντας αυξημένη ζήτηση στην εγχώρια αγορά, ακόμα κι αν αυτή υστερεί από τις προσδοκίες των αναλυτών.
Και εδώ έρχονται να «κουμπώσουν» τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν από τα κινεζικά τελωνεία το Σάββατο που μας πέρασε, σύμφωνα με τα οποία η Ρωσία ξεπέρασε τη Σαουδική Αραβία και έγινε ο κορυφαίος προμηθευτής αργού πετρελαίου της Κίνας το 2023!
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τα στοιχεία των κινεζικών τελωνείων, ο μεγαλύτερος εισαγωγέας αργού στον κόσμο αψήφησε τις δυτικές κυρώσεις για να αγοράσει τεράστιες ποσότητες πετρελαίου με έκπτωση για τις μονάδες επεξεργασίας του.
Πιο συγκεκριμένα, η Ρωσία απέστειλε ρεκόρ 107,02 εκατομμυρίων τόνων αργού πετρελαίου στην Κίνα πέρυσι, που ισοδυναμεί με 2,14 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Πρόκειται για πολύ περισσότερο πετρέλαιο από εκείνο που προέρχεται από άλλους μεγάλους εξαγωγείς πετρελαίου όπως η Σαουδική Αραβία και το Ιράκ.
Οι εισαγωγές από τη Σαουδική Αραβία, τον πάλαι ποτέ μεγαλύτερο προμηθευτή της Κίνας, μειώθηκαν κατά 1,8% σε 85,96 εκατομμύρια τόνους, καθώς ο πετρελαϊκός γίγαντας της Μέσης Ανατολής έχασε από ότι φαίνεται σημαντικό μερίδιο αγοράς από το φθηνότερο ρωσικό αργό, αν και πολλοί διεθνείς αγοραστές υποτίθεται ότι το αποφεύγουν μετά τις κυρώσεις της Δύσης για την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
Βλέπετε, το ρωσικό αργό διαπραγματεύτηκε με σημαντικές εκπτώσεις σε διεθνή σημεία αναφοράς για μεγάλο μέρος του περασμένου έτους, εν μέσω ανώτατου ορίου τιμών που επέβαλε η Δύση.
Η επιτάχυνση της ζήτησης όμως από κινεζικά και ινδικά διυλιστήρια αύξησε την τιμή του ρωσικού αργού ESPO μέχρι τα τέλη του 2023, υπερβαίνοντας το ανώτατο όριο τιμής των 60 δολαρίων/βαρέλι που επιβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2022, καθώς πολλαπλασιάστηκαν οι εναλλακτικές επιλογές ναυτιλίας και ασφάλισης για την παράκαμψη των κυρώσεων.
Ταυτόχρονα, η Σαουδική Αραβία είχε αυξήσει τις τιμές για το σήμα της Arab Light από τον Ιούλιο, ωθώντας αρκετά διυλιστήρια να αναζητήσουν φθηνότερα φορτία.
Θα καταφέρουν οι μειώσεις στην τιμή που ανακοινώθηκαν πρόσφατα από τη Σαουδική Αραβία να ανατρέψουν την κατάσταση;
Προς το παρόν πάντως τα κινεζικά διυλιστήρια φαίνεται ότι χρησιμοποιούν ενδιάμεσους εμπόρους για να χειριστούν τη ναυτιλία και την ασφάλιση του ρωσικού αργού καταφέρνοντας να αποφύγουν την παραβίαση των δυτικών κυρώσεων και όχι μόνο για το ρωσικό αργό.
Για παράδειγμα χρησιμοποιούν τα νερά ανοιχτά της Μαλαισίας ως σημείο μεταφόρτωσης για φορτία από το Ιράν και τη Βενεζουέλα που υπόκεινται σε κυρώσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι οι εισαγωγές με ετικέτα προέλευσης από τη Μαλαισία αυξήθηκαν κατά 53,7% πέρυσι.
Η Κίνα πάντως δεν ανέφερε επίσημες αποστολές αργού πετρελαίου της Βενεζουέλας τον Δεκέμβριο παρά τη χαλάρωση των κυρώσεων των ΗΠΑ στο Καράκας τον Οκτώβριο μετά τη συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης του προέδρου Μαδούρο και της πολιτικής αντιπολίτευσης.
Τέλος αξίζει να σημειώσουμε ότι οι αποστολές προς την Κίνα από τις ΗΠΑ πέρυσι αυξήθηκαν κατά 81,1%, παρά τις γεωπολιτικές εντάσεις μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι οι ΗΠΑ πέρυσι προχώρησαν σε ρεκόρ παραγωγής.
Από το έλλειμμα στο πλεόνασμα προσφοράς
Η δεύτερη ανατροπή για την αγορά του πετρελαίου έρχεται από τις εκτιμήσεις της ΙΕΑ.
Σημαντική επιβράδυνση της παγκόσμιας ζήτησης πετρελαίου κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2023 διαπιστώνει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας στην τελευταία έκθεση του, ενώ την ίδια στιγμή εκτιμά πως φέτος θα καταγραφεί μεγάλο πλεόνασμα λόγω του συνδυασμού της κάμψης των οικονομιών και της αύξησης της παραγωγής από τα κράτη εκτός OPEC+
Σε αυτή την αύξηση παραγωγής οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παίξει πρωτεύοντα ρόλο, ενώ η συνολική ενίσχυση της παραγωγής από τις χώρες εκτός του καρτέλ έχει καταφέρει να αντισταθμίσει τις περικοπές που έχει δρομολογήσει ο OPEC+, στην προσπάθεια του να τονίσει τις τιμές.
Ως εκ τούτου, αν και στις αρχές του 2024 αναμένεται πιθανότατα ένα μικρό έλλειμμα στην αγορά, καθώς τέθηκαν σε εφαρμογή οι νέες περικοπές του OPEC+, εκτιμάται ότι το κενό αυτό θα καλυφθεί γρήγορα, χωρίς να αποκλείεται να φτάσουμε και στην «αντίπερα όχθη», δηλαδή σε υπερβάλλουσα προσφορά, χάρη στην ισχυρή παραγωγή από χώρες εκτός του καρτέλ, όπως οι ΗΠΑ, η Βραζιλία, ο Καναδάς και η Γουιάνα.
Έτσι για το 2024, ο διεθνής οργανισμός εκτιμά επίπεδα προσφοράς σε νέα επίπεδα ρεκόρ, στα 103,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα
Σύμφωνα με την έκθεση μάλιστα, η αλλαγή δεδομένων θα φανεί κυρίως από το δεύτερο τρίμηνο της χρονιάς, αν και πιθανότατα ο OPEC+ θα αναγκαστεί να βάλει στο τραπέζι την επιλογή να προχωρήσει σε εκ νέου περικοπές παραγωγής, παρά το ρίσκο να χάσει κι άλλο μερίδιο αγοράς.
Την ίδια ώρα οι εκτιμήσεις για τα επίπεδα ζήτησης δεν είναι ενθαρρυντικές για τον κλάδο.
Σύμφωνα με την ΙΕΑ, τα στοιχεία τέταρτου τριμήνου έδειξαν θεαματική πτώση της ζήτησης κατά 1,7 εκατ. βαρέλια την ημέρα σε ετήσια βάση, ήτοι πολύ κάτω του μέσου όρου των 3,2 εκατ. βαρελιών ημερησίως το δεύτερο και το τρίτο τρίμηνο του 2023.
Για το 2024 οι εκτιμήσεις κινούνται ιδιαίτερα χαμηλά με τον ρυθμό αύξησης της ζήτησης να αναμένεται να πέσει στα 1,2 εκατ. βαρέλια την ημέρα από το μέσο όρο των 2,3 εκατ. το 2023.
Πρόκειται για μια πρόβλεψη που έρχεται σε σύγκρουση με τις εκτιμήσεις που έχει διατυπώσει το καρτέλ από την πλευρά του, θεωρώντας ότι η παγκόσμια ζήτηση θα συνεχίσει να αυξάνεται σταθερά κατά περίπου 2,3 εκατ. βαρέλια την ημέρα φέτος, πριν υποχωρήσει στα 1,8 εκατ. βαρέλια το 2025.
Η σημαντική αυτή υποχώρηση οφείλεται τόσο στις αυξανόμενες πωλήσεις ηλεκτρικών οχημάτων παγκοσμίως, όσο και στην επιβράδυνση των μεγάλων οικονομιών, με τη ζήτηση από την Κίνα να παίζει όπως είδαμε κομβικό ρόλο.
Η έκθεση αν και έκανε αναφορά για το ρίσκο της διατάραξης των πετρελαϊκών ροών από την περιοχή της Μέσης Ανατολής λόγω της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα, εντούτοις υποβαθμίζει σχετικά αυτόν τον κίνδυνο, καθώς αναγνωρίζει την πρόθεση των πετρελαϊκών κρατών να αντιδράσουν αποφασιστικά εφόσον χρειαστεί, απέναντι σε τυχόν σοβαρές διαταραχές, κάτι που άλλωστε κατά την ΙΕΑ έχει ήδη παίξει τον ρόλο του στο να κινούνται οι τιμές σταθεροποιητικά.
Με το 10% του θαλάσσιου εμπορίου πετρελαίου -ήτοι περίπου 7,2 εκατ. βαρέλια ημερησίως- και το 8% του διεθνούς εμπορίου LNG να έχει διέλθει το 2023 από την επίμαχη περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας, ελπίζουμε οι εκτιμήσεις της ΙΕΑ να επαληθευτούν.
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
