Με αποκλιμάκωση των τιμών του πετρελαίου κατά 11% ολοκληρώθηκε η εβδομάδα, παρά το γεγονός ότι ο Πούτιν φαίνεται διατεθειμένος να διακόψει την ροή φυσικού αερίου σε όσες «μη φιλικές χώρες» δεν δεχτούν να πληρώνουν μέσω του ειδικού μηχανισμού που ισχύει από την 1η Απριλίου για τις ρωσικές εξαγωγές φυσικού αερίου.
Παρά τη διαφαινόμενη άρνηση της Ευρώπης να δεχτεί τον νέο μηχανισμό πληρωμών, εντούτοις στην ψυχραιμία της αγοράς συνετέλεσε το γεγονός ότι οι πληρωμές για τις παραδόσεις μετά την 1η Απριλίου πραγματοποιούνται κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Απριλίου και τον Μάιο.
Σύμφωνα με τον νέο μηχανισμό, οι χώρες που αγοράζουν φυσικό αέριο θα καταθέτουν ακριβώς τα ίδια ποσά που προβλέπονται από τα συμβόλαια, αλλά σε έναν ειδικό λογαριασμό «διπλής όψης» που θα πρέπει να ανοιχτεί από τους αγοραστές του ρωσικού αερίου στην GazpromBank προκειμένου να μεταφέρονται οι πληρωμές σε «σκληρό νόμισμα», ενώ από την άλλη θα μετατρέπονται αυτομάτως σε ρούβλια. Το ποσό που θα προκύπτει θα πιστώνεται στον «ειδικό λογαριασμό» του αγοραστή και αυτός, στη συνέχεια, θα κάνει την τελική πληρωμή, με μεταφορά στον αντίστοιχο λογαριασμό του πωλητή.
Οι ΗΠΑ θα ρίξουν επιπλέον 180 εκατομμύρια βαρέλια το επόμενο 6μηνο
Η ψυχραιμία της αγοράς όμως δεν οφείλεται μόνο στην πίστωση χρόνου που δίνει ο Πούτιν στην Ευρώπη για τις πρώτες πληρωμές φυσικού αερίου από τη Ρωσία μέσω του νέου μηχανισμού, αλλά και στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ και εν συνεχεία ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας-εφεξής ΙΕΑ- αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τα αποθέματα πετρελαίου που ούτως ή άλλως προορίζονται για έκτακτες ανάγκες.
Αν και τα 31 μέλη της ΙΕΑ στην έκτακτη συνεδρίαση της Παρασκευής δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν για τον όγκο και το χρονοδιάγραμμα της δεύτερης μέσα σε έναν μήνα συντονισμένης απελευθέρωσης πετρελαίου από τα στρατηγικά αποθέματα -θα συνεδριάσουν ξανά την επόμενη εβδομάδα- εντούτοις οι ΗΠΑ ήταν πολύ πιο συγκεκριμένες και σαφέστατα πολύ πιο αποφασιστικές.
Την Πέμπτη λοιπόν ο Μπάιντεν ανακοίνωσε την απελευθέρωση 1 εκατ. βαρελιών ημερησίως από τα Στρατηγικά Αποθέματα Πετρελαίου -SPR- των ΗΠΑ, για τους επόμενους έξι μήνες, ξεκινώντας από τον Μάιο, προκειμένου οι ΗΠΑ να συμβάλουν στην σταθεροποίηση της δικής τους καταρχήν αγοράς ενέργειας και κατά δεύτερο λόγο της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας.
Αν κάνουμε τον λογαριασμό θα δούμε ότι τους επόμενους έξι μήνες θα πέσουν στην αγορά 180 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου, στη μεγαλύτερη κίνηση που έχει σημειωθεί ποτέ από το SPR. Η κίνηση αυτή έρχεται ακριβώς έναν μήνα μετά τη διάθεση 30 εκατ. βαρελιών από τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ συν άλλων 30 εκατ.βαρέλιων που είχαν διαθέσει τα κράτη μέλη της ΙΕΑ μέσα στον Μάρτιο, μια κίνηση που δυστυχώς δεν επηρέασε ιδιαίτερα τις υψηλές τιμές του πετρελαίου. Θα καταφέρουν άραγε τα 180 εκατ.βαρέλια των ΗΠΑ να κάνουν αυτή τη φορά τη διαφορά;
Ποιο είναι το μέγεθος των στρατηγικών αποθεμάτων
Το SPR των ΗΠΑ ιδρύθηκε το 1975 μετά το αραβικό εμπάργκο πετρελαίου που εκτίναξε τις τιμές της βενζίνης και έπληξε την οικονομία των ΗΠΑ. Τα αποθέματα έχουν χρησιμοποιηθεί πολλές φορές προκειμένου να ηρεμήσει η αγορά πετρελαίου, όπως κατά τη διάρκεια πολέμων ή όταν τυφώνες χτυπούν τις πετρελαϊκές υποδομές κατά μήκος του Κόλπου του Μεξικού.
Αλλά και οι χώρες μέλη της ΙΕΑ είναι υποχρεωμένες από το καταστατικό του Οργανισμού να διατηρούν αποθέματα έκτακτης ανάγκης τουλάχιστον κατά το ισοδύναμο 90 ημερών καθαρών εισαγωγών πετρελαίου.
Σήμερα τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ έχουν φτάσει τα 586 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και φυλάσσονται σε ειδικά διαμορφωμένα σπήλαια στις ακτές της Λουιζιάνα και του Τέξας, ενώ υπάρχουν και κάποια μικρότερα αποθέματα πετρελαίου θέρμανσης και βενζίνης στα βορειοανατολικά των ΗΠΑ. Πρόκειται για τα μισά περίπου από τα στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο.
Αυτό που είναι επίσης σημαντικό είναι ότι τα αποθέματα φυλάσσονται κοντά σε μεγάλα κέντρα διύλισης δίνοντας τη δυνατότητα στο SPR ν’ αποστέλλει έως και 4,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Μετά τις ΗΠΑ και την Κίνα, η Ιαπωνία έχει ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα, ενώ σύμφωνα με στοιχεία της ΙΕΑ, τον φετινό Ιανουάριο η κρατική αποθήκευση σε ολόκληρο τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης ανερχόταν πέριξ των 1,2 δισεκατομμύριων βαρελιών.
Επαρκούν τα στρατηγικά αποθέματα απέναντι σε μια πετρελαϊκή κρίση;
Η Ρωσία προσφέρει το 1 στα 10 βαρέλια που καταναλώνονται παγκοσμίως. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός αργού πετρελαίου στον κόσμο και παράγει καθημερινά σχεδόν 11 εκατ. βαρέλια αργού πετρελαίου.Το ήμισυ αυτής της παραγωγής το χρησιμοποιεί για εσωτερική κατανάλωση, ενώ εξάγει 5 έως 6 εκατ. βαρέλια. Εξ’ αυτών τα 2,5 εκατ. βαρέλια καταλήγουν σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες - Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Φινλανδία, Λιθουανία, Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία - μέσω του αγωγού Druzhba της Λευκορωσίας. Στην Κίνα εξάγονται περίπου 1,5 εκατ. βαρέλια απευθείας μέσω χερσαίου αγωγού, ενώ εξυπηρετούνται μέσω θαλάσσης η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Σύμφωνα με την ΙΕΑ, ήδη από τον Απρίλιο οι κυρώσεις αναμένεται να βγάλουν «εκτός» αγοράς τρία εκατομμύρια βαρέλια ρωσικού πετρελαίου την ημέρα.
Η αποδέσμευση 1 εκατ.βαρελιών την ημέρα από τα στρατηγικά αποθέματα των ΗΠΑ είναι σίγουρα μια σημαντική χείρα βοηθείας όμως υποκαθιστούν στην καλύτερη των περιπτώσεων το 1/3 περίπου από τις αναμενόμενες ρωσικές απώλειες. Να φτάσουμε με τη συμμετοχή των μελών της ΙΕΑ το ήμισυ των απωλειών ή ακόμα και τα 2/3;
Η επιστράτευση των στρατηγικών αποθεμάτων λοιπόν σίγουρα θα βοηθήσει στο να κρατηθεί ένα ταβάνι στις πετρελαϊκές τιμές -ο στόχος είναι να μην ξεπεράσουν τα 120 δολάρια /βαρέλι - και να ισορροπήσουν οι τιμές μεταξύ των 76 και των 100 δολαρίων/βαρέλι, επίπεδα που δίνουν κίνητρο σε όλους τους παραγωγούς πετρελαίου - και όχι μόνο στους σχιστολιθικούς - να προβούν στις απαραίτητες επενδύσεις προκειμένου να αυξήσουν την παραγωγή τους.
Εν ολίγοις, δεν έχουν μόνο σαν στόχο να ανακουφίσουν τους καταναλωτές, αλλά ταυτόχρονα να δώσουν πίστωση χρόνου στις πετρελαϊκές εταιρείες να κάνουν τις απαραίτητες επενδύσεις προκειμένου να αυξήσουν τις ποσότητες αργού που παράγουν.
Στο τέλος της ημέρας άλλωστε και δεδομένου ότι τα αποθέματα πετρελαίου είναι πεπερασμένα, αυτό είναι το ζητούμενο: η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου. Γι’αυτό άλλωστε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ άσκησε αυστηρότατη κριτική στις αμερικανικές εταιρείες οι οποίες δεν ανταποκρίνονται στο κάλεσμά του, να αυξήσουν την πετρελαϊκή παραγωγή.
Αναφέρθηκε μάλιστα επικριτικά στο όνομα CEO του ενεργειακού κλάδου, ο οποίος σε ιδιωτική συνομιλία δήλωσε ότι δεν τον ενδιαφέρει ακόμη και αν η τιμή του βαρελιού φθάσει στα 200 δολάρια.
Σε αυτό το πλαίσιο, διακήρυξε ως δεύτερο πυλώνα του σχεδίου του για μείωση των τιμών των καυσίμων, υψηλό χρηματικό πρόστιμο για τις εταιρείες που ενώ διαθέτουν άδειες εκμετάλλευσης πετρελαϊκών πεδίων, δεν ενεργούν προς αύξηση της παραγωγής.
Τα λόγια του Μπάιντεν λένε πολλά: «Δεν είναι περίοδος να κάθεται κανείς άπραγος επάνω σε κέρδη-ρεκόρ ή να πληρώνει μερίσματα στους επενδυτές, αλλά ώρα για αύξηση της παραγωγής πετρελαίου».
Η απεξάρτηση της Δύσης λοιπόν από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες ορίζει ένα «τέλος εποχής» για τους πετρελαϊκούς κολοσσούς, αναγκάζοντας τους μαζί με την πράσινη μετάβαση να μεριμνήσουν εκ νέου και για την αυξημένη παραγωγή υδρογονανθράκων. Αυτό συνεπάγεται ακόμα μεγαλύτερες επενδύσεις και ως εκ τούτου, οι αγορές ιδίων μετοχών και ένα μέρος των μερισμάτων ενδεχομένως να περάσουν το αμέσως επόμενο διάστημα σε δεύτερη προτεραιότητα. Αυτό είναι κάτι που οι μέτοχοι θα πρέπει να το λάβουν υπόψιν τους.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
