Η ευφορία στα χρηματιστήρια καλά κρατεί, με φόντο τον ενθουσιασμό των επενδυτών αναφορικά με τρεις εξελίξεις που συντηρούν το ήδη καλό κλίμα και το ράλι που διαρκεί πάνω από δύο χρόνια. Η πρώτη είναι η εντυπωσιακή ανθεκτικότητα που επέδειξε η αμερικανική οικονομία στη μάχη με τον πληθωρισμό, με αποτέλεσμα να αναμένεται να μειωθεί μέσα στο 2025 το κόστος του χρήματος, η δεύτερη σχετίζεται με την εκλογή Τραμπ και τη… φιλική του σχέση με τις αγορές και η τρίτη είναι η αποφασιστικότητα της Κίνας να ρίξει φρέσκο χρήμα για να αντιμετωπίσει τα δικά της προβλήματα.
Για όλους αυτούς τους λόγους, συν τη μανία για την Τεχνητή Νοημοσύνη αλλά και το next big thing των αγορών, που όπως όλα δείχνουν θα είναι η κβαντική υπολογιστική (quantum computing), η Wall Street έχει δει εισροές κεφαλαίων της τάξης των 186 δισ. δολαρίων τις τελευταίες 9 εβδομάδες. Αποτέλεσμα είναι ο S&P 500 να κλείσει την Τετάρτη 11/12 στο ιστορικό υψηλό των 6.084 μονάδων και την ίδια ημέρα ο Nasdaq να σκαρφαλώσει για πρώτη φορά στην ιστορία πάνω από τις 20.000 μονάδες. Νωρίτερα, στις 4/12 ο Dow Jones είχε φτάσει στο δικό του Έβερεστ και στις 45.014 μονάδες, ωστόσο από τότε σημειώνει ένα πτωτικό σερί επτά ημερών.
Πρόκειται για το μεγαλύτερο σε διάρκεια αρνητικό σερί για τον βιομηχανικό δείκτη της Wall από το 2020. Σε επίπεδο εβδομάδας, ο Dow υποχώρησε συνολικά κατά 1,8%, ο S&P 500 σημείωσε πτώση 0,6%, δίνοντας τέλος σε ένα σερί τριών ανοδικών εβδομάδων, ενώ ο Nasdaq κινήθηκε ήπια ανοδικά κατά 0,3%. Τι συμβαίνει συνήθως όταν οι αγορές οδεύουν προς τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, έχοντας κατακτήσει νέες κορυφές; Μπορεί να επηρεαστεί η παραδοσιακή τάση που θέλει τις μετοχές να κινούνται ανοδικά προς το τέλος του έτους, στο λεγόμενο Santa Claus ράλι;
Μία σύντομη απάντηση στα ανωτέρω ερωτήματα είναι ότι οι εντυπωσιακές εισροές κεφαλαίων των τελευταίων εβδομάδων είναι ικανές να συντηρήσουν το ράλι, που σύμφωνα με την Goldman Sachs, σημαίνει ότι το πιθανότερο σενάριο είναι το Santa Claus ράλι να αποτελέσει απλώς μία συνέχεια της υφιστάμενης ανοδικής τάσης. Ωστόσο, επειδή κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον και πολλά μπορούν να συμβούν μέσα στις επόμενες ημέρες, καλό θα είναι οι επενδυτές να προβούν σε προσεχτικές κινήσεις μέσα στο 2025. Θα μπορούσε λ.χ. να δούμε μία «κόπωση» τις επόμενες εβδομάδες αλλά και ένα διαφορετικό κλίμα στις αγορές τους επόμενους μήνες στο σενάριο που τα στοιχεία για την αμερικανική οικονομία απογοητεύσουν, την ώρα μάλιστα που αναμένονται οι δασμοί του Τραμπ.
Μπορούμε να θυμηθούμε τον Δεκέμβριο του 2021, όταν το κλίμα ήταν πολύ καλό και φυσικά οι επενδυτές δέχθηκαν με χαρά το ράλι των Χριστουγέννων, αλλά κανείς δεν περίμενε ότι θα επακολουθούσε «μακελειό» μέσα στο 2022. Παρομοίως, υπερβολική ήταν και η αντίδραση των επενδυτών τον Δεκέμβριο του 2022, όταν ο S&P 500 κατέγραψε απώλειες 5,9%, που είναι μία από τις χειρότερες επιδόσεις του για το μήνα Δεκέμβριο και συγκρίνεται με το 6% του 2002 (στον απόηχο της φούσκας των dot.com) και το 9,2% του 2018, μία περίοδος που έμεινε στην ιστορία ως «μαύρα Χριστούγεννα» για τις αγορές.
Η ιστορία μας δείχνει ότι μετά τις μεγάλες διορθώσεις κατά την περίοδο των γιορτών, όπως συνέβη το 2002 και το 2018, ακολούθησαν ισχυρές επιδόσεις, με τον S&P 500 να κερδίζει 26% το 2003 και 25% το 2019. Μπορεί επομένως μία φυσιολογική διόρθωση μέσα στο προσεχές διάστημα να αποτελέσει τελικά καλό οιωνό για το νέο έτος.
Σήμερα, ζούμε στην εποχή των Magnificent 7 με τους επτά τεχνολογικούς κολοσσούς να αντιστοιχούν πλέον στο 33% της συνολικής χρηματιστηριακής αξίας του κορυφαίους δείκτη των παγκόσμιων αγορών, S&P 500. Είναι το μεγαλύτερο ποσοστό συγκέντρωσης που έχει καταγραφεί στα χρονικά. Ένα σημείο των καιρών, αλλά ταυτόχρονα και ένα σημείο προβληματισμού για την επόμενη ημέρα.
Τέλος, ένα άλλο σημείο των καιρών που αποτελεί παράλληλα σημείο προβληματισμού είναι η έκρηξη του passive investing, με την αξία των κεφαλαίων υπό παθητική διαχείριση να ξεπερνά τα 11,7 τρισ. δολάρια, όταν το 1993 διαμορφωνόταν μόλις στα 11 δισ. δολάρια. Η τάση αυτή έχει αλλάξει τα δεδομένα στις αγορές, οδηγώντας σε αυξημένη μεταβλητότητα. Σύμφωνα με μελέτη τριών καθηγητών από το School of Economics της Στοκχόλμης, το UCLA και το πανεπιστήμιο της Μινεσότα, οι επενδυτές που άλλοτε επέλεγαν ενεργά μετοχές, τώρα είναι πολύ πιο πιθανό να ακολουθούν ένα δείκτη και μελέτες δείχνουν ότι η στροφή αυτή καθιστά τις αγορές πιο ευάλωτες σε ακραίες διακυμάνσεις.
