Σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή στον πόλεμο της Γάζας που δημιουργεί σοβαρούς κραδασμούς σε ολόκληρη την περιοχή και επηρεάζει άμεσα την περιφερειακή ασφάλεια, αλλά και τις συμμαχίες, ο Αιγύπτιος υπουργός εξωτερικών Σ.Σούκρι έρχεται στην Αθήνα για συνομιλίες με τον ομόλογο του Γ.Γεραπετρίτη.
Ο πόλεμος της Γάζας και η επιμονή του Ισραήλ στην προοπτική επέκτασης του με επέμβαση στη Ράφα αλλά και η ανθεκτικότητα της Χαμάς, επιτείνουν το αδιέξοδο και απειλούν με ανατροπή το πλαίσιο συνεργασίας που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια στην Ανατολική Μεσόγειο, με την απομόνωση του Ισραήλ από τον Αραβικό κόσμο και την αποστασιοποίηση πολλών χωρών της Δύσης. Ακόμη και η Αίγυπτος από τους πρωτοπόρους της ομαλής συμβίωσης με το Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε ότι ενδέχεται να επανεξετάσει το πλαίσιο των συμφωνιών με το Ισραήλ εφόσον επιχειρήσει την εισβολή στη Ράφα.
Καθώς ο πόλεμος στη Γάζα κυριαρχεί σε όλες τις διμερείς και περιφερειακές συναντήσεις των κρατών της περιοχής για τις Ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις υπάρχουν και μια σειρά ακόμη θέματα στην ατζέντα. Ο προγραμματισμός του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, η συνεργασία στον ενεργειακό τομέα με έμφαση φυσικά στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου, η συμφωνία για εποχικούς εργαζομένους από την Αίγυπτο βρίσκονται στην ατζέντα, στην οποία όμως σημαντική θέση συνεχίζει να κατέχει η υπόθεση της Λιβύης.
Στη χώρα συνεχίζεται το πολιτικό αδιέξοδο, η Αθήνα ουσιαστικά είναι εκτός των διεργασιών που συντελούνται με παρέμβαση του διεθνούς παράγοντα και της Ε.Ε. στη Λιβύη και έτσι παραμένει ακόμη εξαιρετικής σημασίας η συνεργασία Αθήνας - Καΐρου ώστε να συνεχισθεί η κοινή αντίληψη για την προβληματική χώρα της Β.Αφρικής, καθώς η Αίγυπτος έχει σημαίνοντα ρόλο στις διεργασίες για άρση του αδιεξόδου και για τη διαμόρφωση της «επόμενης ημέρας» στη Λιβύη.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό ότι παρά την προσέγγιση Αιγύπτου - Τουρκίας η οποία έχει επιβραδυνθεί πάντως λόγω και των εξελίξεων στη Γάζα, ότι η Αίγυπτος παραμένει σταθερή στην απόρριψη του Τουρκολυβικού Μνημονίου καθώς και των προσπαθειών της Λιβύης με αφορμή την κήρυξη Συνορεύουσας Ζώνης η οποία «κλείνει» τον κόλπο της Σύρτης και ακολουθεί τη γραμμή του Τουρκολυβικού Μνημονίου, να αμφισβητήσει την οριοθέτηση των δυτικών ορίων των Αιγυπτιακών χωρικών υδάτων. Στην επιστολή της προς τον ΟΗΕ η Αίγυπτος με ημερομηνία 9 Απριλίου η οποία δημοσιεύθηκε ως επίσημο έγγραφο πριν λίγες ημέρες απορρίπτει την απόφαση της Λιβύης για τη Συνορεύουσα Ζώνη και τον χάρτη που συνοδεύει την απόφαση αυτή, υπενθυμίζει ότι η κυβέρνηση Ντμεϊμπά είναι απερχόμενη κυβέρνηση» και συγχρόνως επιβεβαιώνει την επιστολή στον ΟΗΕ τον Δεκέμβριο του 2019 με την οποία το Κάιρο είχε απορρίψει και είχε εναντιωθεί στο Τουρκολυβικό Μνημόνιο.
Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής της Αιγύπτου στον ΟΗΕ:
«Επιστολή της 9ης Απριλίου 2024 του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Αιγύπτου στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα
Έχω την τιμή να διαβιβάσω την παρούσα ρηματική διακοίνωση της 9ης Απριλίου 2024 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου προς το Τμήμα Ωκεάνιων Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας, αναφορικά με τη ρηματική διακοίνωση της 5ης Δεκεμβρίου 2023 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στα
Ηνωμένα Έθνη και τα συνημμένα σε αυτήν έγγραφα (A/78/672). Θα εκτιμούσα ιδιαίτερα την κυκλοφορία της παρούσας επιστολής και του παραρτήματός της ως εγγράφου της Γενικής Συνέλευσης, υπό το θέμα 75 της ημερήσιας διάταξης, επιπλέον της δημοσίευσής τους στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης Ωκεάνιων Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας και στο επόμενο τεύχος του Δελτίου για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Osama Abdelkhalek Mahmoud
Πρέσβης Μόνιμος Αντιπρόσωπος»
«Παράρτημα της επιστολής της 9ης Απριλίου 2024 του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Αιγύπτου στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα
Ρηματική διακοίνωση της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Αιγύπτου στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα
Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου στα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη υποβάλλει την εκτίμησή της στη Διεύθυνση Ωκεάνιων Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας του Γραφείου Νομικές Υποθέσεις της Γραμματείας.
Γράφουμε αναφορικά με τη ρηματική διακοίνωση της 5ης Δεκεμβρίου 2023 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα και τα παραρτήματά της (A/78/672). Η Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου θα ήθελε να σημειώσει τα εξής:
I. Η Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου απορρίπτει τις συντεταγμένες και τα όρια της συνορεύουσας θαλάσσιας ζώνης που περιλαμβάνονται στους καταλόγους συντεταγμένων που επισυνάπτονται στην απόφαση αριθ. 727 (2023) του Υπουργικού Συμβουλίου της απερχόμενης κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας σχετικά με την ανακήρυξη της Συνορεύουσας Θαλάσσιας Ζώνης του κράτους της Λιβύης, η οποία επικαλύπτει τα δυτικά θαλάσσια σύνορα της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου στη Μεσόγειο Θάλασσα, και τον χάρτη που επισυνάπτεται στην απόφαση. Συγκεκριμένα, δεν αναγνωρίζει τα ακόλουθα:
• Στον πίνακα συντεταγμένων της συνορεύουσας ζώνης στη Μεσόγειο Θάλασσα προς βορρά: τα σημεία 46, 47 και 48.
• Στον πίνακα συντεταγμένων της συνορεύουσας ζώνης στη Μεσόγειο Θάλασσα στα ανατολικά: σημεία 1–7.
II. Η κυβέρνηση της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου αντιτίθεται στα θαλάσσια σημεία που αναφέρονται ανωτέρω και εμφανίζονται στον συνημμένο χάρτη, διότι βρίσκονται εξ ολοκλήρου εντός της θαλάσσιας ζώνης της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου. Αυτό συνιστά παραβίαση της κυριαρχίας της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου επί των χωρικών υδάτων της και παραβίαση της Συνορεύουσας Ζώνης της, και αγνοεί τα εγγενή και αναφαίρετα κυριαρχικά δικαιώματα της Αιγύπτου εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας της στη Μεσόγειο Θάλασσα.
Η Αίγυπτος επιφυλάσσεται όλων των δικαιωμάτων της εν προκειμένω και τονίζει την αποφασιστικότητά της να προστατεύσει τα δικαιώματα αυτά, τα οποία εγγυάται το διεθνές δίκαιο, και να αμφισβητήσει κάθε απόπειρα προσβολής τους.
III. Η Κυβέρνηση της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου τονίζει ότι τα προαναφερθέντα θαλάσσια σημεία και ο συνημμένος χάρτης είναι ασυμβίβαστα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και αντίθετα προς τις διατάξεις του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς πρακτικής. Οποιεσδήποτε επιπτώσεις προκύπτουν από αυτά τα σημεία είναι απαράδεκτες.
IV. Η Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου αντιτίθεται επίσης στο άρθρο 2 της προαναφερθείσας απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο αντιβαίνει στους διεθνείς κανόνες, όπως αντικατοπτρίζονται στο άρθρο 33 της Σύμβασης των
Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982. Το άρθρο αυτό αναγνωρίζει το αποκλειστικό δικαίωμα ενός παράκτιου κράτους να ασκεί τον έλεγχο που είναι αναγκαίος για την πρόληψη της παραβίασης των τελωνειακών, φορολογικών, μεταναστευτικών ή υγειονομικών νόμων και κανονισμών του εντός της επικράτειάς του ή των χωρικών υδάτων στην περιοχή που γειτνιάζει με τα χωρικά του ύδατα. Αυτό διαπιστώθηκε επίσης από αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου.
V. Η Αίγυπτος επιβεβαιώνει επίσης την κατάθεσή στις 12 Ιανουαρίου 2023 του διατάγματος του Προέδρου της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου αριθ. 595 (2022) σχετικά με την οριοθέτηση των δυτικών θαλάσσιων συνόρων της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου στη Μεσόγειο Θάλασσα και τον κατάλογο γεωγραφικών συντεταγμένων που περιέχεται σε αυτό (MZN 162.2023.LOS), καθώς και στην προηγούμενη αλληλογραφία της, συμπεριλαμβανομένης της ρηματικής διακοίνωσης της 23ης Δεκεμβρίου 2019 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Αιγύπτου στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα (A/74/628)(σ.σ. αφορά την απόρριψή του Τουρκολυβικού Μνημονίου) και της ρηματικής διακοίνωσης της 10ης Απριλίου 2023 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Αιγύπτου στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα (A/77/858).
VI. Η Αραβική Δημοκρατία της Αιγύπτου επιθυμεί να επιβεβαιώσει ότι είναι ανοικτή και δεσμευμένη να συνεργάζεται, να διαβουλεύεται και να διαπραγματεύεται καλόπιστα με γειτονικά κράτη, όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, για την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων βάσει των αρχών του διεθνούς δικαίου και δίκαιων και δίκαιων λύσεων κατά τρόπο που να επιτυγχάνει κοινά συμφέροντα
Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου στα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη θα ήταν ευγνώμων εάν η παρούσα ρηματική διακοίνωση μπορούσε να διανεμηθεί ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, σύμφωνα με το σημείο 75 της ημερήσιας διάταξης, και να δημοσιευθεί στον ιστότοπο του Τμήματος Ωκεάνιων Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας, καθώς και στην προσεχή έκδοση του Δελτίου για το Δίκαιο της Θάλασσας».