Του Νίκου Μελέτη
Χρειάσθηκαν μόλις έξι εικοσιτετράωρα από την ένθερμη υποδοχή του Ταγίπ Ερντογάν από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο για να αποδειχθεί ότι δεν αρκεί η «χημεία» ή τα οικονομικά συμφέροντα δυο ηγετών για να ξεπερασθούν προβλήματα που αφορούν την ασφάλεια αλλά και την αξιοπιστία και εμπιστοσύνη σε μια συμμαχική εταιρική σχέση, όπως αυτή μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας.
Μετά τον αρχικό ενθουσιασμό, για την θερμή και εγκάρδια υποδοχή του προέδρου Τραμπ και με την παραδοχή ότι επιχειρήθηκε τα προβλήματα να μπουν κάτω από το χαλί , φαίνεται ότι τα προβλήματα με κορυφαίο αυτό των S-400 είναι πολύ μεγάλα για να παρακαμφθούν.
Και είναι ίσως αυτό που με μεγάλη ακρίβεια περιγράφει στο κεντρικό άρθρο του το Brookings.edu ότι τελικά δεν ήταν τίποτε περισσότερο από «Πύρρειο νίκη του Τ.Ερντογάν»…
Ο πρόεδρος Τραμπ έσπευσε να προστατεύσει την σχέση με τον Ερντογάν και να ζητήσει να βάλουν πλάτη σε αυτό το εγχείρημα και κορυφαίοι γερουσιαστές όπως ο κ. Γκραχαμ, απαιτώντας σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας την δέσμευση του τούρκου ηγέτη ότι δεν θα ενεργοποιηθούν οι ρωσικοί πύραυλοι S-400.
Μια τέτοια δέσμευση θα ενίσχυε και τον ίδιο τον Ντ. Τραμπ στην κρίσιμη για το πολιτικό μέλλον του διαδικασία για παραπομπή του λόγω της υπόθεσης της Ουκρανίας, όπου η αλλοπρόσαλλη πολιτική του στην Συρία και έναντι της Τουρκίας, έφερε πιο κοντά τους Δημοκρατικούς με βουλευτές και γερουσιαστές του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, διαμορφώνοντας εξαιρετικά επικίνδυνες, για τον ίδιο, πλειοψηφίες.
Ο κ.Ερντογάν και κορυφαίοι υπουργοί του έσπευσαν να απορρίψουν κατηγορηματικά κάθε τέτοιο ενδεχόμενο δηλώνοντας ότι τους « S400 τους πήραμε για να τους χρησιμοποιήσουμε»…
Ο τούρκος ηγέτης έχει εμπλακεί σε μια δύσκολη για τον ίδιο διελκυστίνδα καθώς από την μια γνωρίζει ότι εάν η σχέση με τον Τραμπ δεν αντέξει να τιθασεύσει το Κογκρέσο και την Γερουσία και οδηγήσει τελικά σε ενεργοποίηση των κυρώσεων εναντίον της χώρας του, θα υπάρξει σοβαρότατος κίνδυνος για την τουρκική οικονομία. Και αυτό θα αποτελέσει την ταφόπλακα στην δική του ηγεμονία που στηρίχθηκε κυρίως στο «οικονομικό θαύμα» της τελευταίας δεκαπενταετίας και βάσει του οποίου δημιούργησε και κέρδισε την νέα μεσαία τάξη.
Από την άλλη γνωρίζει ότι οποιαδήποτε παρασπονδία στον Β. Πούτιν θα τιμωρηθεί σκληρά. Όπως επεσήμανε ένας από τους πολύ καλούς γνώστες της περιοχής ο κ. Ερντογάν «γνωρίζει ότι η σχέση με τον Πούτιν είναι σαν την στρατολόγηση κάποιου στην ιαπωνική μαφία ,την περίφημη Γιακούζα οπου υπάρχει μόνο ένας τρόπος αποχώρησης: μέσα σε φέρετρο».
Μέσα σε αυτό το κλίμα ο κ. Ερντογάν επιχειρεί και πάλι το επικίνδυνο παιγνίδι άσκησης ισορροπιών μεταξύ Τραμπ και Πούτιν ελπίζοντας ότι με εκβιασμούς και απειλές θα βγει από την δύσκολη θέση.
Χθες ο τούρκος υπουργός εξωτερικών Μ.Τσαβούσογλου θέλησε να στείλει νέο απειλητικό εκβιαστικό μήνυμα και προς την Ουάσιγκτον και προς την Μόσχα προειδοποιώντας ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία δεν τηρούν τις δεσμεύσεις τους στην Βόρεια Συρία και σε αυτή την περίπτωση η Τουρκία ίσως υποχρεωθεί να επαναλάβει τις πολεμικές επιχειρήσεις.
Η Ρωσία ήταν η πρώτη που αντέδρασε δηλώνοντας ότι τέτοιες κινήσεις θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την προσπάθεια σταθεροποίησης στην περιοχή .Οι δηλώσεις του κ. Τσαβούσογλου για στρατιωτική δράση «μόνο να κλιμακώσουν την κατάσταση την Βόρεια Συρία μπορεί να επιτύχουν, παρά να οδηγήσουν τα πράγματα όπως προβλέπονταν στο Μνημόνιο που υπέγραψαν οι πρόεδροι της Ρωσίας της Τουρκίας» δήλωσε ο εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Άμυνας Αντιστράτηγος Ιγκορ Κονασενκοφ, υπενθυμίζοντας τις ενέργειες που έχει προβεί η Ρωσία ,συμπεριλαμβανομένων και των κοινών περιπολιών με τις τουρκικές δυνάμεις.
Σύμφωνα με το Defencenews.com, Αμερικάνος διπλωμάτης στην Άγκυρα εκτίμησε ότι το θέμα των S400 θα συνεχίσει να απασχολεί τους επόμενους μήνες, καθώς «δεν υπάρχει θαυματουργή λύση» επισημαίνοντας όμως ότι για την αμερικανική πλευρά «δεν υπάρχει άλλη λύση από το να μην “ξεπακεταριστούν” καν οι πύραυλοι». Ο ίδιος αξιωματούχος τόνισε ότι η Ρωσία έχει την δυνατότητα να χειριστεί από απόσταση τους πυραύλους στην Τουρκία και να τους μετατρέψει σε κατασκοπευτικό όπλο για να παρακολουθεί όχι μόνο τις δομές των ΗΠΑ και της Τουρκίας στο τουρκικό έδαφος αλλά και τις δομές και τα δίκτυα του ΝΑΤΟ».
Στην συνάντηση Τραμπ -Ερντογάν δεν ειπώθηκε το οτιδήποτε για το θέμα των F35 από το πρόγραμμα των οποίων έχει αποκλεισθεί η Τουρκία λόγω των S400.
Ο Ερντογαν επανήλθε χθες δηλώνοντας σε συγκέντρωση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος του ότι η Τουρκία θα «υποχρεωθεί να στραφεί αλλού για να ικανοποιήσει τις τρέχουσες ανάγκες άμυνας της εάν συνεχισθεί η αντιπαράθεση για τα F35» διευκρινίζοντας μάλιστα οτι εξήγησε την τουρκική θέση και στον πρόεδρο Τραμπ.
Και για να μην υπάρξουν ..παρεξηγήσεις (σ. σ. με την Μόσχα) περιέγραψε την συζήτηση που είχε με τον Ντ. Τραμπ: «Συμφωνήσαμε να αναζητήσουμε λύση για το θέμα των S400. Εξήγησα στον Τραμπ πως φθάσαμε στο σημείο να αγοράσουμε τους S400. Του είπα ότι δεν μπορούμε να παραιτηθούμε από τους S400 και ότι η Τουρκία δεν θα κάνει πίσω..».
Μια περιγραφή που μόνο αισιόδοξη εικόνα δεν προδιαγράφει για τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Παρά τις γλύκες του κ. Τραμπ..
