Σχεδόν ένα χρόνο από την επίσημη απόσυρση ενδιαφέροντος των ΗΠΑ για τον αγωγό EastMed που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη μέσω Κύπρου και Ελλάδας, η νέα ισραηλινή κυβέρνηση εμφανίζεται έτοιμη να δώσει ξανά «ζωή» στο σημαντικό αυτό ενεργειακό σχέδιο.
Οι Αμερικανοί είχαν αποσύρει το ενδιαφέρον τους για το έργο αυτό, το οποίο παραμένει ενταγμένο στα Project of Common Interest, της Ε.Ε. και έχει χρηματοδοτηθεί από ευρωπαϊκά ταμεία η ολοκλήρωση των τεχνικών μελετών για το έργο αυτό.
Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ανάγκη της Ευρώπης για εξασφάλιση εναλλακτικών πηγών ενέργειας είναι προφανές ότι ούτε οι Αμερικανοί, ούτε οι μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες που έχουν εμπλακεί στην αναζήτηση και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στην Αν.Μεσόγειο μπορεί να παραμένουν αδιάφορες, απέναντι σε ένα σχέδιο που εξασφαλίζει σταθερή ροή φυσικού αερίου προς την ευρωπαϊκή αγορά.
Η Ελλάδα και η Κύπρος ποτέ δεν εγκατέλειψαν το σχέδιο του East Med αλλά οι συγκυρίες με την πτώση των τιμών στην διάρκεια της πανδημίας αλλά και γεωστρατηγικές αναζητήσεις της Ουάσιγκτον (πριν τον Ουκρανικό πόλεμο) είχαν οδηγήσει ουσιαστικά σε πάγωμα του μεγάλου αυτού προτζεκτ. Η ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων στην Ισραηλινή ΑΟΖ και η προοπτική άρσης των εμποδίων στην εξόρυξη των κοιτασμάτων στην Κυπριακή ΑΟΖ δημιουργεί νέα δεδομένα τα οποία ούτε οι Αμερικάνοι ούτε οι Ευρωπαίοι μπορεί να παραβλέψουν τη στιγμή που η Γηραιά Ήπειρος είναι «διψασμένη» για ασφαλή ροή φυσικού αεριού.
Στην επίσκεψη του Ν.Δένδια στο Ισραήλ κορυφαίο θέμα ήταν και η συνεργασία στον ενεργειακό τομέα. Το Ισραήλ θέλει να ξαναμπεί στο ενεργειακό παιγνίδι που θα του προσφέρει και πολιτική -διπλωματική μόχλευση και γνωρίζει ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί είτε με αγωγό για μεταφορά του φυσικού αερίου μέσω της Τουρκίας είτε με την απορρόφηση του φυσικού αερίου στην γειτονιά της Μ.Ανατολής.
Στις δηλώσεις τους οι κ. Δένδιας και Κοέν αναφέρθηκαν στην ενεργειακή συνεργασία των δυο χωρών, όμως οι ειδήσεις βγήκαν από την ανάρτηση του Ισραηλινού ΥΠΕΞ Ε.Κοέν και του πρωθυπουργού Νετανιάχου μερικές ώρες μετά την συνάντηση τους με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών.
Ο κ. Κοέν στην ανάρτηση του στο Twitter την οποία συνοδεύει με μια φωτογραφία φιλικού γεύματος σε ένα απλό εστιατόριο με τον Ν. Δένδια αναφέρει : «Να ενισχύσουμε τους δεσμούς με την Ελλάδα και να κάνουμε το Ισραήλ ενεργειακή δύναμη. Χθες σε συνάντηση με τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια συμφωνήσαμε για την εξαγωγή ισραηλινού φυσικού αερίου μέσω Ελλάδας και Κύπρου, το οποίο θα φτάσει σε όλη την Ευρώπη.Σε μια περίοδο παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης, θα ενισχύσει τη διεθνή μας θέση και θα αποφέρει πολλά χρήματα στη χώρα».
מחזקים את הקשרים עם יוון והופכים את ישראל למעצמה אנרגטית🇮🇱🇬🇷
— אלי כהן | Eli Cohen (@elicoh1) February 1, 2023
אתמול בפגישה עם שר החוץ היווני ניקוס דנדיאס, סיכמנו על ייצוא גז ישראלי דרך יוון וקפריסין, שיגיע לכל אירופה.
בזמן של משבר אנרגיה עולמי, זה יחזק את מעמדנו הבינלאומי ויכניס הרבה כסף למדינה. pic.twitter.com/yIsbCbGqjH
Ο κ.Κοέν, ο οποίος δήλωσε δημοσίως τη στήριξη του στην κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας ,πρώτη τέτοια ρητή δήλωση από ισραηλινό αξιωματούχο, παίρνει θέση η οποία προφανώς δεν είναι προσωπική για το θέμα του East Med. Και αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει να παραβλέψει η Αθήνα.
Όμως και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Μ.Νετανιάχου στην ανάρτηση του δηλώνει ότι ευχαρίστησε τον Ν.Δενδια για τις στενές σχέσεις των δυο χωρών σε ένα ευρύ πεδίο θεμάτων όπως η ενέργεια, και ανακοίνωσε ότι έδωσε εντολή στον επικεφαλής στου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ να συντονίσει μια τριμερή συνάντηση των ηγετών της Ελλάδας του Ισραήλ και της Κύπρου για το ενεργειακό.
Βεβαίως, η ισραηλινή πλευρά η οποία προηγουμένως είχε προτείνει στην Ελλάδα μια εξαιρετικά σημαντική πρωτοβουλία την Τριμερή Συνάντηση Ισραήλ-Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων - Ελλάδας ζητάει ανταλλάγματα από την Ελλάδα, σχετικά με τις ψηφοφορίες στον ΟΗΕ για το Ισραήλ όπου η χώρα μας ακολουθώντας την κοινή στάση της Ε.Ε. απείχε της ψηφοφορίας εναντίον του Ισραήλ.
Η Αθήνα θα έχει την ευκαιρία στην επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ Α.Μπλ;iνκεν στη χώρα μας στις 20-21 Φεβρουαρίου να παρουσιάσει τα νέα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις δυνατότητες που υπάρχουν για τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας για την Ευρώπη και να επιχειρήσει να πείσει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να αλλάξει τη θέση του για τον East Med έχοντας πλέον τη στήριξη και του Ισραήλ.