Η κλιματική αλλαγή είναι ένα αγαπημένο θέμα της επικαιρότητας. Την είδαμε να ξεπροβάλει ως δικαιολογία στην καταστροφή στο Μάτι. Την ακούσαμε για τις παλιότερες πλημμύρες. Μάλιστα τώρα τελευταία ακούσαμε Ελληνίδα πολιτικό να κατηγορεί την κλιματική αλλαγή ακόμα και για την έμφυλη βία και τις διακρίσεις ενάντια στις γυναίκες.
Είναι όμως τα πράγματα έτσι;. Και όντως φταίει η κλιματική αλλαγή για τα πάντα;
Ας δούμε δύο πρόσφατα παραδείγματα και ας ανατρέξουμε τι λένε τα στοιχεία και οι μελέτες γι αυτά με ψύχραιμη ματιά.
Ας ξεκινήσουμε με τις περίφημες πυρκαγιές της Αυστραλίας.
Η Αυστραλία έχει χιλιάδες πυρκαγιές (bushfires) κάθε χρόνο κατά μέσο όρο. Οι πυρκαγιές της Αυστραλίας ουσιαστικά είναι μέρος του κλίματος και του οικοσυστήματος της ηπείρου και παίζουν σημαντικό ρόλο στην ισορροπία των ειδών εκεί. Συνέβαιναν πολύ πριν πάμε εκεί και θα είναι ακόμα και εάν φύγουμε. Το 2009 το λεγόμενο Black Saturday 173 άνθρωποι πέθαναν και 30 χιλιάδες εκτάρια κάηκαν σε 51 πόλεις της Αυστραλίας ενώ τον Φεβρουάριο του 2003 είχαμε την Ash Wednesday. Πολύ μεγαλύτερες πυρκαγιές είχαμε επίσης το 1851 καθώς και το 1939. Στην Αυστραλία φαίνεται ότι παίζει πολύ μεγαλύτερο ρόλο, λένε οι επιστήμονες, το μετεωρολογικό φαινόμενο γνωστό ως δίπολο του Ινδικού Ωκεανού, το οποίο δεν έχει μεγαλύτερη συχνότητα τα τελευταία χρόνια, αν υποθέσουμε πως και αυτό επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή .
Επίσης μια τελευταία σημαντική μελέτη των Αμερικανών επιστημόνων Abatzoglou, Williams και του Γάλλου Barbero έδειξε πως η κλιματική αλλαγή έχει επιβαρύνει την συχνότητα των πυρκαγιών στο 22 %της γης και σε αυτό ΔΕΝ περιλαμβάνεται η Αυστραλία παρά την γενικότερη αύξηση των μέσων θερμοκρασιών και δεν αναμένεται να την επηρεάσει έως το 2040. Οι ίδιοι επιστήμονες αναφέρουν "Η απόδοση των πυρκαγιών στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή μπλέκεται από άλλες, πολύ σημαντικές ανθρωπογενείς δραστηριότητες όπως η χρήση γης, ο πληθυσμός και η έγκαιρη καταστολή των πυρκαγιών."
Το απίστευτο δε είναι, πως αντίθετα από την μεγαλοπρεπή παρουσίαση στα δελτία ειδήσεων και τις μεγαλοπρεπείς αναγωγές των εκατομμυρίων ζώων που χάθηκαν, φέτος κάηκε μια από τις μικρότερες εκτάσεις στην πρόσφατη ιστορία της Αυστραλίας. Απλά ήταν περισσότερο εντοπισμενες οι πυρκαγιές σε δύο πολιτείες οι οποίες είναι και οι περισσότερο κατοικημενες.
Μάλιστα από το 1900 έως το 2000 η έκταση των καμένων δασών έχει μειωθεί και Παγκόσμια και στην Αυστραλία κατά το ένα τρίτο. Επιπρόσθετα κατά ένα τρίτο έχει μειωθεί από το 1997 έως το 2018 μόνο στην Αυστραλία. Κι αυτό, γιατί όπως γράφουν και παραπάνω οι ειδικοί επιστήμονες έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία στην καταστροφή η ανθρώπινη προσαρμογή παρά η επίδραση στο κλίμα.
Πάμε τώρα στην Βρετανία που μέσα σε μια εβδομάδα είδε δύο κακοκαιρίες την Ciara και τον Denis να τις χτυπούν την πόρτα. Τα ίδια και εκεί. Πολιτικοί και περιβαλλοντιστές ουρλιάζουν για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Ο Dr Michael Byrne καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του st Andrews μας λέει: «Αυτές οι καταιγίδες δεν είναι τίποτα καινούριο. Έχουμε πολλές από αυτές καταγεγραμμένες τα τελευταία εκατό χρόνια. Ωστόσο για κάθε βαθμό ανόδου της θερμοκρασίας, όπως ήδη συμβαίνει, έχουμε 7% περισσότερους υδρατμούς στην ατμόσφαιρα, άρα και πιθανότατα εντονότερες βροχοπτώσεις».
Και οι ειδικοί συνεχίζουν" υπάρχει σημαντική αβεβαιότητα για την ακριβή επίπτωση της κλιματικής αλλαγής στον Βρετανικό καιρό, δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι η ένταση των ανέμων και η βροχόπτωση θα αλλάξει. Και είναι πολύ δύσκολο να αποδώσουμε ένα καιρικό φαινόμενο απευθείας στην κλιματική αλλαγή. ". Αυτό που σίγουρα συμβαίνει σύμφωνα με τις μετρήσεις είναι ότι οι βροχοπτώσεις στην Βρετανία είναι γενικά 4 % μεγαλύτερες από το 1960 αλλά αυτό απέχει πολύ από το να αποδώσουμε μεγάλες καταστροφές στην κλιματική αλλαγή. Η τελευταία επίσημη αναφορά για τον Βρετανικό καιρό λέει πως δεν υπάρχει καμία αυξημένη τάση για μεγαλύτερες καταιγίδες τις τελευταίες δεκαετίες. Τα ίδια ακριβώς λέει και ο IPCC στην τελευταία του αναφορά για τις πλημμύρες "Υπάρχει ελάχιστη ένδειξη πως η κλιματική αλλαγή έχει κάνει τις πλημμύρες πιο συχνές ή πιο έντονες"
Και βέβαια η μεγαλύτερη καιρική καταστροφή στην Βρετανία ήταν πριν από από 33 χρόνια το 1987, πριν δηλαδή νέα δούμε τα ορατά ίχνη της κλιματικής αλλαγής, όταν ένας τεράστιος κυκλώνας με μέγιστες ριπές ανέμων 216 km/hr χτύπησε το νησί και την οποία μόλις μία ημέρα πριν, οι μετεωρολόγοι δεν είχαν καν προβλέψει.
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Σημαίνουν ότι οι καταστροφές στο ανθρώπινο περιβάλλον εξαρτώνται όχι τόσο από την σφοδρότητα των φαινομένων αλλά κυρίως από το πόσο έχουμε κάνει σωστή πρόβλεψη και ανάλογα έργα προσαρμογής.
Θυμάστε πχ στον Κηφισό πριν γίνουν τα μεγάλα έργα πόσο συχνά πλημμύριζαν με νεκρούς και εκατομμύρια ζημιών σε σπίτια και μαγαζιά;. Το ίδιο ακριβώς και στην Πάτρα. Ένας μικρός χείμαρρος ο Διακονιάρης κάθε τόσο σκότωνε ανθρώπους και έπνιγε κατοικίες και μαγαζιά μέχρι που έγιναν σοβαρά έργα καθορισμού και υπογειοποίησης της κοίτης του.
Και το πιο σημαντικό που δείχνει την μεγάλη εικόνα, είναι το γεγονός ότι τα τελευταία εκατό χρόνια ο κίνδυνος θανάτου από ακραία κλιματικά φαινόμενα έχει μειωθεί κατά 99 % παρότι ο πληθυσμός της γης υπερτετραπλασιάστηκε . Ενώ το 1920 κάθε χρόνο πέθαιναν 1.000.000 άνθρωποι από αυτά τα φαινόμενα, τα τελευταία χρόνια μόνο 18.000 άνθρωποι χάνουν την ζωή τους κάθε χρόνο εξαιτίας του κλίματος και μάλιστα οι περισσότεροι εξαιτίας του ψυχους και όχι της ζέστης. Άρα ακόμα και εάν υποθέσουμε πως το κλίμα επιδεινώθηκε αισθητά, πράγμα που δεν συνέβη, το κόστος σε ανθρώπινες ζωές σχεδόν μηδενίστηκε λόγω της σωστής προσαρμογής και των ανθρώπινων έργων υποδομής.
Και μάλιστα η ωφέλεια αυτή είναι εντονότερη στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Η κλιματική αλλαγή από υπαρκτό πρόβλημα, έχει μετατραπεί σε μια ατελείωτη μηχανή παραγωγής άλλοθι για τους πολιτικούς και τις πολιτικές.
Οι μισοί την επικαλούνται για να δικαιολογήσουν την μετανάστευση, λες και οι Αυστραλοί και οι Βρετανοί που πλήττονται, ή οι Ολλανδοί που έχουν μέρη που βρίσκονται έως 7 μέτρα κάτω από την θάλασσα, δεν έχουν πόδια να μεταναστεύσουν και οι άλλοι μισοί για να βγάλουν από επάνω τους τις ευθύνες που τους αναλογούν όσον αφορά τα αναγκαία μέτρα και τα έργα για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών που έτσι κι αλλιώς συνέβαιναν ακόμα και χωρίς αυτήν.
Η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή είναι ένα υπαρκτό και σημαντικό φαινόμενο που θέλει σοβαρή και συνδυασμένη αντιμετώπιση από όλα τα κράτη. Αλλά η σοβαρή δουλειά που πρέπει να γίνει, κινδυνεύει τόσο από τους αρνητές της αλλά όσο και από αυτούς που την επικαλούνται για το παραμικρό. Γιατί;. Μα γιατί είτε θέλουν να δικαιολογήσουν την πολιτική ατζέντα των ανοικτών συνόρων, είτε θέλουν να πετάξουν από επάνω τους τις πολιτικές τους ευθύνες και να τις αποδώσουν σε κάτι μεγαλύτερο που δεν εξαρτάται από αυτούς.
Όλα τα επιστημονικά στοιχεία όμως, δείχνουν πως η επίπτωση των σοβαρών κλιματικών φαινομένων εξαφανίζεται όταν ληφθούν εξίσου σοβαρά μέτρα αποτροπής.
Όταν ακούτε λοιπόν πολιτικό ή άλλον να επικαλείται την κλιματική αλλαγή για κάθε νόσο και αιτία , απλά αγνοήστε τον ή μαυρίστε τον. Θέλει να αποποιηθεί των δικών του ευθυνών.
