Του Γιάννη Παντελάκη
Είναι 25 χρονών, εργάζεται σε (άσχετη με το αντικείμενο σπουδών του) μεγάλη αλυσίδα εστίασης, απασχολείται τουλάχιστον πέντε ημέρες την εβδομάδα, περίπου δέκα ώρες καθημερινά (θα έπρεπε μόνο οκτώ), αμείβεται με λιγότερα από 450 τον μήνα και ασφαλίζεται για δέκα ημέρες (ενώ θα έπρεπε για 25). Είναι το επαγγελματικό προφίλ ενός νέου ανθρώπου που γνώρισα. Είναι το προφίλ χιλιάδων -και όχι μόνο νέων σε ηλικία- ανθρώπων στις ημέρες μας. Όλοι θα γνωρίζουμε κάποιον με αυτά τα χαρακτηριστικά.
Στο μάλλον αφελές ερώτημα, γιατί δεν φεύγει από την συγκεκριμένη δουλειά αφού οι συνθήκες δεν προσφέρονται, η αυτονόητη απάντηση είναι πως η επόμενη επιλογή είναι η ανεργία. Στο δεύτερο ερώτημα αν έχει γίνει κάποιος έλεγχος στην συγκεκριμένη επιχείρηση από την επιθεώρηση εργασίας ή κάποιον σχετικό φορέα, η απάντηση είναι πως τις ελάχιστες φορές που συνέβη αυτό, οι υπεύθυνοι της επιχείρησης είχαν ειδοποιηθεί από πριν!
Πριν από περίπου δυο χρόνια, επιθεωρητές του ΙΚΑ και του ΣΕΠΕ, έκαναν περίπου αυτή την εποχή, ελέγχους σε 25 τουριστικές επιχειρήσεις. Όπως σημείωσαν μετά στις εκθέσεις τους, υπήρξαν περιπτώσεις όπου εργαζόμενοι έφευγαν στην κυριολεξία από τα παράθυρα ή κάποιοι κολυμπώντας για να μην καταγραφούν ως ανασφάλιστοι. Στην ίδια έρευνα προέκυψε ένα κρυφτούλι που έπαιζαν πολλοί εργοδότες. Ενώ πριν τους ελέγχους παρατηρούνταν χαμηλός αριθμός προσλήψεων, ως δια μαγείας ο αριθμός αυτός αυξανόταν σε υπερβολικό βαθμό τις ημέρες των ελέγχων. Σε μια μόνο περιοχή, ξαφνικά τις τρεις ημέρες των ελέγχων έγιναν ξαφνικά 198 προσλήψεις, σε μια άλλη περιοχή τις ίδιες ημέρες 261 προσλήψεις. Οι έως τότε, αδήλωτοι εργαζόμενοι.
Αυτά και άλλα πολλά που περιγράφουν μια πραγματική ζούγκλα στην αγορά εργασίας, συνέβαιναν παλιά. Τότε, που ο ΣΥΡΙΖΑ αναδείκνυε συχνά αυτά τα θέματα, έκανε ερωτήσεις στη Βουλή και παραστάσεις στους υπουργούς. Αυτά και άλλα πολλά που περιγράφουν την ίδια εργασιακή ζούγκλα, συμβαίνουν και τώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στην εξουσία.
Σύμφωνα με στοιχεία του ίδιου του υπουργείου Εργασίας, μόνο τον περασμένο Νοέμβριο η μαύρη εργασία ξεπέρασε το 14%, σε κάποιες περιοχές το 30% και 40%. Οι εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, είναι πως το πραγματικό ποσοστό τους είναι πολύ μεγαλύτερο και κυμαίνεται μεταξύ 25%-30%, ίσως και μεγαλύτερο. Έρευνες δείχνουν πως οι απλήρωτοι εργαζόμενοι (με καθυστερήσεις από 1 έως 5 μήνες) προσεγγίζουν το ένα εκατομμύριο, μισό εκατομμύριο είναι οι υποαπασχολούμενοι μέχρι 4 ώρες την ημέρα και μισές αποδοχές, ενώ πολλαπλάσιοι είναι όσοι δουλεύουν με μαύρα.
Το καλοκαίρι του 2013 υπουργική απόφαση όριζε αυστηρά πρόστιμα για τις περιπτώσεις μαύρης εργασίας. Πρόσφατα, δικαστήρια ιδιαίτερα της περιφέρειας ακύρωσαν την επιβολή προστίμων που επιβλήθηκαν σε εργοδότες επειδή έκριναν ανίσχυρη και μη εφαρμοστέα την υπουργική απόφαση. Έτσι ακόμη και στις λίγες περιπτώσεις ελέγχου και επιβολής προστίμων, αυτά ακυρώνονται. Και το απόλυτο χάος στον ιδιωτικό τομέα συνεχίζεται.
Όσοι, ιδιαίτερα νέοι, έχουν την δυνατότητα, αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό. Οι υπόλοιποι απλά βιώνουν μια τριτοκοσμική κατάσταση. Για όλους αυτούς, δεν μιλάμε πολύ. Σαν να θεωρούμε δεδομένο πως έτσι πρέπει να είναι τα πράγματα...
