Του Χάρη Τσιλιώτη*
Έχω υποστηρίξει σε αρθογραφία μου και από τις στήλες της φιλόξενης αυτής ιστοσελίδας αλλά και αλλού ότι μέχρι τώρα η λειτουργία της μονοκομματικής κυβέρνησης Τσίπρα μετά την παραίτηση του αρχηγού των ΑΝΕΛ από την θέση του Υπουργού Εθνικής Άμυνας και την συνακόλουθη αποχώρηση του κόμματος των ΑΝΕΛ από την κυβέρνηση με την υποστήριξη Βουλευτών που έχουν αποχωρήσει ή διαγραφεί από άλλα κόμματα (ΝΔ, ΑΝΕΛ, Το Ποτάμι), ναι μεν δεν δημιουργεί τυπικό συνταγματικό πρόβλημα μη τήρησης του γράμματος του Συντάγματος, δημιουργεί ουσιαστικό πολιτικό ζήτημα μη τήρησης πολιτικών ηθών και εύρυθμης λειτουργίας της Κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου.
Το πρόβλημα αυτό έγκειται στο ότι η Κυβέρνηση στηρίζεται σε ετερόκλητους Βουλευτές άλλων κομμάτων, έστω και διαγραφέντες ή αποχωρήσαντες. Το ακόμη μεγαλύτερο παράδοξο είναι ότι ορισμένοι εξ αυτών παραμένουν ακόμη τυπικά σε ένα εκ των ως άνω κομμάτων, το οποίο όχι μόνο έχει αποχωρήσει από την Κυβέρνηση αλλά δεν τη στηρίζει πλέον και καταψηφίζει τα νομοσχέδιά της. Η τελευταία κατάσταση καταδεικνύει ότι το πρόβλημα δεν περιορίζεται μόνο στο πρωτοφανές και δυσλειτουργικό μίας τέτοιας Κυβέρνησης, που προσφυώς έχει ονομαστεί Κυβέρνηση «κουρελού», αλλά επεκτείνεται και στην παραβίαση του Κανονισμού της Βουλής (ΚτΒ).
Σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 1 του ΚτΒ ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός Βουλευτών για τη συγκρότηση μια Κοινοβουλευτικής Ομάδας (ΚΟ) ορίζεται σε δέκα (10). Η παρ. 2 του ιδίου άρθρου ορίζει, όμως, ότι ο κατά την προηγούμενη παράγραφο ελάχιστος αριθμός Βουλευτών για την συγκρότηση KO μπορεί να περιοριστεί σε πέντε, αν το κόμμα με το οποίο εκλέχθηκαν και στο οποίο εξακολουθούν να ανήκουν έλαβε μέρoς στις γενικές εκλoγές από τις oπoίες πρoήλθε η Boυλή, με συνδυασμoύς στα δύo τρίτα (2/3) τoυλάχιστoν των εκλoγικών περιφερειών της χώρας και συγκέντρωσε πoσoστό τoυλάχιστoν τρία τoις εκατό (3%) τoυ συνoλικoύ αριθμoύ των έγκυρων ψήφων oλόκληρης της επικράτειας. Από τις παραπάνω δύο παραγράφους του άρθρου 15 ΚτΒ προκύπτει ότι ενώ ο κανόνας για την συγκρότηση ΚΟ είναι ο αριθμός 10, μπορεί ο αριθμός αυτός να πέσει στους 5 εάν πέραν των άλλων προϋποθέσεων που ορίζονται στην παρ. 2 υφίστανται δύο βασικές προϋποθέσεις:
Πρώτον οι 5 τουλάχιστον αυτοί Βουλευτές πρέπει να συνεχίζουν να παραμένουν στο κόμμα της συγκροτηθείσας ΚΟ και δεύτερον να έχουν εκλεγεί με το κόμμα αυτό. Η λογική και ο σκοπός της παρ. 2 είναι να αποτρέψει την συγκρότηση τεχνητών και ευκαιριακών ΚΟ πέντε μελών, αποτελούμενων (και) από Βουλευτές προερχόμενους από άλλα κόμματα. Με βάση την παραπάνω μείζονα πρόταση και δεδομένων των πραγματικών περιστατικών ότι αυτή την στιγμή οι Βουλευτές που ανήκαν στην ΚΟ των ΑΝΕΛ κ.κ. Λαζαρίδης, Δ. Καμμένος, Κουντουρά, Κόκκαλης, Παπαχριστόπουλος, Ζουράρις είτε βρίσκονται εκτός ΚΟ ψυχή τε και σώματι έχοντας αποχωρήσει ή διαγραφεί από αυτήν, είτε ερωτοτροπούν σαφώς με τον ΣΥΡΙΖΑ και ουσιαστικά έχουν ταυτιστεί με αυτόν, ο αριθμός των Βουλευτών που έχουν εκλεγεί με τους ΑΝΕΛ και παραμένουν στο κόμμα αυτό είναι τέσσερις.
Η περίπτωση του αποχωρήσαντος από την Ένωση Κεντρώων Βουλευτή Φωκά, που προσχώρησε πρόσφατα στους ΑΝΕΛ δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της παρ. 2 του άρθρου 15 ΚτΒ γιατί αυτός δεν εξελέγη με τους ΑΝΕΛ. Κατά συνέπεια με βάση την ανωτέρω υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών στους εφαρμοστέους κανόνες του ΚτΒ η ΚΟ των ΑΝΕΛ θα έπρεπε να διαλυθεί. Δεν διαλύεται, όμως, διότι αφενός ο αρχηγός των ΑΝΕΛ απειλεί (και ενδεχομένως εκβιάζει) on air τον Πρωθυπουργό ότι εάν συμβεί κάτι τέτοιο «η Κυβέρνηση δεν θα κάνει παρέλαση» αφετέρου διότι παρατηρείται το κωμικοτραγικό και μοναδικό στην μεταπολεμική μας ιστορία φαινόμενο οι κ.κ. Παπαχριστόπουλος και Ζουράρις να παρέχουν ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση, να υπερψηφίζουν νομοσχέδια της Κυβέρνησης και να συντάσσονται με αυτήν (μάλιστα ο κ. Ζουράρις σε επίδειξη πολιτικής σχιζοφρένειας δήλωσε ότι «πάντοτε ήταν ΣΥΡΙΖΑ απλά συνεργαζόταν με τους ΑΝΕΛ»!), παρ' όλα αυτά να μην αποχωρούν από την ΚΟ των ΑΝΕΛ. Ο δε κ. Παπαχριστόπουλος παίζει «κρυφτούλι» και εμπαίζει τους πάντες πότε δηλώνοντας ότι παραιτείται από Βουλευτής και πότε παίρνοντας πίσω την δήλωσή του αυτή. Η προσπάθεια συντήρησης στην ζωή της κλινικά νεκρής ΚΟ των ΑΝΕΛ με τέτοιες μεθοδεύσεις συνιστά παραβίαση του σκοπού, τη λογικής και του πνεύματος του άρθρου 15 παρ. 1 και 2 ΚτΒ, που θέλει ΚΟ με Βουλευτές που ανήκουν πραγματικά στο κόμμα που την συγκροτεί ή έστω συνεργάζονται με αυτό και όχι όταν εικονικά παραμένουν ως μέλη στην ΚΟ του κόμματος αυτού και έχουν ουσιαστικά προσχωρήσει ή συνεργάζονται με άλλο κόμμα.
Οι παραπάνω διαπιστώσεις επιτείνονται ενόψει της παρ. 4 του άρθρου 15 ΚτΒ ότι κάθε Βουλευτής μπορεί να ανήκει μόνο σε μία ΚΟ και της κοινής δήλωσης 6 Βουλευτών, 4 ανεξαρτήτων και 2 ανηκόντων στην ΚΟ των ΑΝΕΛ, ότι στηρίζουν με την ψήφο τους το κοινοβουλευτικό έργο της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και εν τέλει την Κυβέρνηση αυτή. Δεδομένου ότι με την δήλωση αυτή δεν εντάσσονται στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, η δήλωση αυτή εκτός του ότι δεν έχει καμία νομική σημασία για το νομικό τους status όσον αφορά τον ΚτΒ, αποτελεί άλλο ένα δείγμα της πολιτικής (μόνο;) συναλλαγής μεταξύ Κυβέρνησης και αυτών και του πολιτικού εμπαιγμού εκ μέρους των.
Εάν πράγματι στηρίζουν την Κυβέρνηση γιατί δεν προσχωρούν στην ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ; Σε αυτή την περίπτωση θα μείνουν χωρίς ΚΟ οι ΑΝΕΛ γιατί δεν μπορούν κατά τα ανωτέρω οι 2 Βουλευτές των ΑΝΕΛ να ανήκουν σε δύο ΚΟ, με αποτέλεσμα η Κυβέρνηση να δεχθεί τους κεραυνούς (και τους εκβιασμούς) του κ. Καμμένου. Τα παραπάνω δείχνουν το νοσηρό κλίμα που έχει δημιουργηθεί από την παρακμιακή κατάσταση που έχει επιφέρει στην χώρα το φαινόμενο της Κυβέρνησης «κουρελού» που κατ' ευφημισμόν ονομάζεται Κυβέρνηση «μειοψηφίας».
Φαίνεται, λοιπόν, ότι η διάβρωση που έχει προξενήσει η λειτουργία αυτής της Κυβέρνησης και της «πλειοψηφίας» της στην Βουλή δεν περιορίζεται μόνο στην πολιτική διάσταση του ζητήματος αλλά έχει αρχίσει να εισχωρεί και στο ίδιο το Σύνταγμα, αρχής γενομένης από τον ΚτΒ.
* Ο κ. Χάρης Τσιλιώτης είναι επίκουρος καθηγητής του τμήματος πολιτικής επιστήμης και διεθνών σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.