Την είπαν πράσινο νησί την Αστυπάλαια, αλλά δεν είναι. Τουλάχιστον προς το παρόν, γιατί σε 2-3 χρόνια θα έχει γίνει, όταν ολοκληρωθεί το εν εξελίξει project που θα την οδηγήσει στην ενεργειακή αυτονομία. Στο μεταξύ η «πεταλούδα του Αιγαίου» έχει καταφέρει – με τη στήριξη του Volkswagen Group και της Ελληνικής Δημοκρατίας – να κάνει πραγματικότητα ένα μοντέλο κινητικότητας μηδενικών ρύπων, αποκλειστικά με πλήρως ηλεκτρικά μέσα κάθε τύπου, ενώ ταυτοχρόνως έχει επιτύχει μια απίστευτη συγκέντρωση φορτιστών ηλεκτρικών οχημάτων!
Αν δεν το δεις από κοντά, δεν μπορείς να το κατανοήσεις. Εκεί που κάποτε οι επισκέπτες και οι μη διαθέτοντες όχημα κάτοικοι της Αστυπάλαιας θα έπρεπε να βασιστούν είτε σε μία υποχρεωτικά αραιή συγκοινωνία, είτε σε κάποιο ταξί, είτε στην ενοικίαση κάποιου οχήματος, τώρα υπάρχει ένα ολόκληρο σύμπαν ευφυούς κινητικότητας που υλοποιήθηκε με την καθοριστική παρέμβαση της Volkswagen και δεν είναι εύκολο να το βρεις κάπου αλλού. Βεβαίως, η έννοια του διαμερισμού αυτοκινήτων (car sharing) δεν είναι κάτι άγνωστο στην Ευρώπη, όπως επίσης δεν είναι άγνωστες και οι εφαρμογές της μικροκινητικότητας με ηλεκτρικά ποδήλατα ή και σκούτερ.
Όμως εδώ, στη μέση του Αιγαίου, βρίσκονται να λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία, συνεπικουρούμενα από ένα “on demand” τύπο συγκοινωνίας, στο πλαίσιο της οποίας καλείς το mini bus και αυτό έρχεται να σε παραλάβει από μία από τις 27 virtual στάσεις - το πολύ μέσα σε 15 λεπτά της ώρας - για να σε μεταφέρει σε κάποια άλλη. Είναι ένας τύπος κινητικότητας που έχει κάποια στοιχεία από ταξί, αλλά δεν είναι. Ενώ δεν χρειάζεται να αναρωτηθείτε για το ποιο μοντέλο παίζει τον ρόλο του mini bus – είναι το πολύ στιλάτο Volkswagen ID Buzz, το οποίο σε αυτό το μικρό νησί επιτελεί σημαντικό έργο προσφέροντας αυτό που στα αγγλικά ονομάζεται “ridesharing” – και στη συγκεκριμένη περίπτωση φέρει τη διακριτική ονομασία Astybus. Το Astybus, το οποίο λειτουργεί με τη στήριξη και υπό τη διαχείριση της “K2” (της αναπτυξιακής εταιρίας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου) λοιπόν έχει καταγράψει στα κοντέρ των οχημάτων του περισσότερα από 210.000 χιλιόμετρα σε ένα χρόνο χρησιμοποιείται δε από το 25% των κατοίκων του νησιού.
Δεν χρειάζεται επίσης να αναρωτηθείτε για τον τύπο του ηλεκτρικού αυτοκινήτου που χρησιμοποιείται για το car sharing: είναι το «μικρομεσαίο» Volkswagen ID.3 – με 8 τέτοια αυτοκίνητα να είναι διαθέσιμα σε 15 χώρους στάθμευσης. Και επειδή στο project της Αστυπάλαιας εμπλέκεται ολόκληρο το γερμανικό γκρουπ, τα μεν σκούτερ προέρχονται από τη Seat (είναι τα SEAT MÓ) ενώ τα ηλεκτρικά ποδήλατα είναι της Ducati.
Έχει δε επιπλέον ενδιαφέρον όλη αυτή η ιστορία, καθώς όλα γίνονται με τη βοήθεια μιας και μοναδικής εφαρμογής, της astyMOVE που ετοίμασε η ισπανική εταιρία Giravolta, μέσω της οποίας κάνεις την κράτηση που θέλεις για οποιοδήποτε μέσο θέλεις και φυσικά πληρώνεις… Ένα app το οποίο στηρίζει το πλήρως ψηφιακό οικοσύστημα κινητικότητας της Αστυπάλαιας και έχει ήδη στο ενεργητικό του 7.771 downloads και 2.813 λογαριασμούς χρηστών. Σημειώστε ότι το «παρακλάδι» της εφαρμογής που συνενώνει ηλεκτρικά δίκυκλα και επίσης ηλεκτρικά ΙΧ φέρει τον τίτλο astyGO.
Ενώ καθώς μιλάμε για ηλεκτροκίνηση σε διάφορες εκδοχές της, το όλο εγχείρημα στήθηκε και η αντίστοιχη υποδομή για τη φόρτιση των οχημάτων. Προσέξτε λοιπόν: με 20 εγκατεστημένους φορτιστές εναλλασσομένου ρεύματος AC 22 kW και ένα ταχυφορτιστή συνεχούς ρεύματος DC 50 kW σε ένα δίκτυο 50 περίπου χιλιομέτρων (μαζί με τους αγροτικούς δρόμους), η Αστυπάλαια βρίσκεται… πρωταθλήτρια στην Ευρώπη στον τομέα αυτό, ξεπερνώντας ακόμα και την κορυφαία Ολλανδία. Πρόκειται για μια πυκνότητα φορτιστών που είναι εξαιρετικά δύσκολο να πετύχουμε τα επόμενα χρόνια σε πανελλήνια κλίμακα, είναι όμως μια κατάσταση που δείχνει το δρόμο, εφόσον φυσικά θεωρήσουμε δεδομένο ότι επιδιώκεται η ενεργειακή μετάβαση της αυτοκίνησης.
Σημειώνουμε στο σημείο αυτό ότι μιλάμε για ένα νησί με έκταση 97 τετραγωνικά χιλιόμετρα, 1.334 κατοίκους και 36.000 τουρίστες που επισκέπτονται το νησί το καλοκαίρι. Ένα νησί που βρέθηκε να έχει ήδη 8 ηλεκτρικά Volkswagen να έχουν πιάσει δουλειά στις τοπικές δημόσιες υπηρεσίες (μεταξύ των οποίων και στην αστυνομία), προσφορά της γερμανικής εταιρίας στην τοπική κοινότητα.
Κάπου εδώ έρχεται η ώρα να μιλήσουμε για το πόσο πραγματικά πράσινη είναι όλη αυτή η ηλεκτρική κινητικότητα, γνωρίζοντας ότι στο νησί λειτουργεί σταθμός της ΔΕΗ με τέσσερις γεννήτριες 5,1 MW που καταναλώνουν 1.800 τόνους diesel το χρόνο, εκπέμποντας 4.700 τόνους CO2 στο ίδιο διάστημα! Μια πρώτη απάντηση είναι ότι στην Αστυπάλαια λειτουργεί ένα μικρό φωτοβολταϊκό πάρκο 320 kW που λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2022 και παράγοντας ενέργεια 31 MWh ετησίως, η οποία διοχετεύεται αυτομάτως στο δίκτυο, καλύπτει τις ανάγκες των ηλεκτρικών οχημάτων που κυκλοφορούν σήμερα στο νησί. Και σημειώνουμε στο σημείο αυτό, ότι πέραν των κοινοχρήστων και των δημοσίων οχημάτων, χάρη στη “γενναία” προσφορά της Volkswagen και συνυπολογιζομένων και των κρατικών επιδοτήσεων, η τιμή του ID.3 έγινε τόσο δελεαστική ώστε σήμερα φτάσαμε να συναντάμε εδώ 84 ηλεκτρικά οχήματα, μεταξύ των οποίων και 51 ηλεκτρικά αυτοκίνητα που ανήκουν σε ιδιώτες τα οποία υπολογίζεται ότι έχουν μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά 30 τόνους ετησίως.
Προφανώς λοιπόν το μεγάλο στοίχημα είναι να «πρασινίσει» η παραγωγή ενέργειας – κάτι που φαίνεται ότι έχει δρομολογηθεί. Βλέπετε, το 2024 αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία ένα υβριδικό σύστημα παραγωγής ενέργειας στην Αστυπάλαια, καθώς θα έρθει ένα φωτοβολταϊκό σύστημα συνδυασμένο με μπαταρίες να καλύψει το 50% των αναγκών του νησιού, ενώ το 2026 οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα προσφέρουν τουλάχιστον το 80% της απαιτούμενης ενέργειας. Και έτσι φτάνουμε σε αυτό που είπαμε στην αρχή στο ουσιαστικά πράσινο νησί, που ενώ δεν θα είναι διασυνδεδεμένο με το ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας, θα μπορεί να παράγει τη δική του «καθαρή» ενέργεια. Ενώ ο υπάρχων σταθμός της ΔΕΗ θα παίζει το ρόλο της εφεδρείας, σταθεροποιώντας το τοπικό δίκτυο.
Συνοψίζοντας, λοιπόν, θα λέγαμε ότι αυτό που γίνεται στην Αστυπάλαια η Volkswagen το ονομάζει «εργαστήριο για έξυπνη, βιώσιμη κινητικότητα» και υλοποιείται στο πλαίσιο ενός κοινού project του Ομίλου Volkswagen και της Ελληνικής Δημοκρατίας. Στην παρούσα φάση προφανώς έχει απαιτηθεί η χρηματοδότηση της λειτουργίας όλων αυτών των υπηρεσιών ωστόσο στο μέλλον θα πρέπει το εγχείρημα να οδηγηθεί και στην οικονομική αυτοδυναμία.
