Της Μαρίας Ακριβού
Εφερε την επανάσταση στον χώρο της τεχνολογίας, δημιουργώντας ένα brand με ισχυρή φιλοσοφία και πιστούς ακολούθους που πληρώνουν αδρά για να έχουν στην κατοχή τους τα προϊόντα που φέρουν το λογότυπό της. Ο λόγος για την Apple, η οποία κάθε φορά που λανσάρει ένα νέο μοντέλο στην αγορά δημιουργεί φρενίτιδα στο καταναλωτικό κοινό, που περιμένει εικοσιτετράωρα στην ουρά των πολυκαταστημάτων προκειμένου να αποκτήσει άμεσα το νέο τεχνολογικό επίτευγμα.
Ακόμη και μετά τον θάνατο του ιδρυτή της, Στιβ Τζομπς, η Apple συνεχίζει να σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, γεγονός που της εξασφαλίζει την κορυφή εδώ και δεκαετίες στην κατάταξη με τις ισχυρότερες και πιο δημοφιλείς εταιρείες του πλανήτη.
Πλέον ο αμερικανικός κολοσσός γίνεται η πρώτη ιδιωτική εταιρεία η χρηματιστηριακή αξία της οποίας ανέρχεται σε πάνω από 1 τρισ. δολάρια στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Η πορεία της είναι εντυπωσιακή εάν αναλογιστεί κανείς ότι άρχισε να διαπραγματεύεται στα 22 δολάρια τον Δεκέμβριο του 1980 και σήμερα μία μετοχή της κοστίζει πάνω από 207,05 δολάρια.
Για την ιστορία, η USSteel ήταν η πρώτη αμερικανική εταιρεία που «έπιασε» σε αξία το 1 δισ. δολάρια το 1901. Επιπροσθέτως και η κινεζικών συμφερόντων PetroChina είχε υπερβεί για σύντομο χρονικό διάστημα το όριο των 207 δολαρίων το 2007 και εκτιμάται πως μετά την Apple η επόμενη υποψήφια για το 1 τρισ. δολάρια είναι η Amazon, με κεφαλαιοποίηση που αγγίζει τα 883 δισ. ευρώ.
Ωστόσο, η μεγαλύτερη σε αξία εταιρεία είναι αναμφίβολα η αραβική Aramco, που δραστηριοποιείται στον κλάδο του πετρελαίου. Εύκολα θα μπορούσε να κλέψει την πρωτιά από την Apple, αφού η αξία της υπολογίζεται κοντά στα 2 τρισ. δολάρια. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να εισαχθεί στο Χρηματιστήριο, κίνηση που ακόμα βρίσκεται υπό σκέψη.
5 φορές το ελληνικό ΑΕΠ
Οταν την περασμένη εβδομάδα το ανεκτίμητο μηλαράκι έσπασε το φράγμα των 207 δολαρίων, οι επενδυτές και οι χρηματιστές της Wall Street δεν έκρυψαν τον ενθουσιασμό τους, καθώς η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τη χρηματιστηριακή αγορά, ενώ στέλνει παράλληλα το μήνυμα ότι επιστρέφει η ανάπτυξη στην αμερικανική οικονομία.
Ο πολυεθνικός κολοσσός που τα προϊόντα του πουλάνε σαν ζεστό ψωμί απασχολεί 123.000 εργαζομένους, διαθέτει 499 καταστήματα λιανικής σε 22 χώρες και η κεφαλαιοποίησή του αντιστοιχεί σε πάνω από 5 φορές το ΑΕΠ της Ελλάδας. Εχει δηλαδή αξία περίπου 5,6 φορές μεγαλύτερη από την οικονομική παραγωγή της χώρας μας.
Το 2017 η Apple εμφάνισε καθαρά κέρδη ύψους 48,5 δισ. δολαρίων και τα ταμειακά της διαθέσιμα διαμορφώθηκαν στα 285 δισ. δολάρια, όταν το ελληνικό χρέος είναι περίπου 400 δισ. δολάρια.
Στο χαρτοφυλάκιό της βρίσκεται και το iTunes Store, ο μεγαλύτερος λιανέμπορος μουσικής στον κόσμο, που συμβάλλει με τη δραστηριότητά του στα κέρδη της γνωστής πολυεθνικής. Εξίσου σημαντική είναι όμως και η συμβολή του Τιμ Κουκ, του ανθρώπου στον οποίο η διοίκηση της Apple εμπιστεύτηκε από το 2011 την τύχη του brand Apple. Επί των ημερών του η χρηματιστηριακή της αξία έχει ενισχυθεί κατά 2.000%.
Το παγκόσμιο brand που γεννήθηκε σε... γκαράζ
Η ιστορία της Apple ξεκίνησε από ένα γκαράζ τον Απρίλιο του 1976, όταν ο Στιβ Τζομπς, ο Στιβ Βόζνιακ και ο Ρόναλντ Γουέιν προχώρησαν στην ίδρυση της Apple Computer με στόχο να πουλήσουν ένα μοντέλο υπολογιστή που είχε κατασκευάσει ο Βόζνιακ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1980, η εταιρεία κάνει τα πρώτα της βήματα στο Χρηματιστήριο με την τιμή της μετοχής της στα 22 δολάρια.
Ο πρώτος υπολογιστής Macintosh είναι γεγονός και κάνει ντεμπούτο τον Ιανουάριο του 1984. Μάλιστα το διαφημιστικό σποτ με τον τίτλο «1984» που παίζει στα ΜΜΕ της εποχής κερδίζει τις εντυπώσεις, καθώς η σκηνοθετική επιμέλεια φέρει την υπογραφή του διάσημου Ρίντλεϊ Σκοτ. Η καινοτομία του υπολογιστή έγκειται στην ύπαρξη του γνωστού πλέον σε όλους ποντικιού και στα εικονίδια πάνω στα οποία ο χρήστης μπορεί να κάνει κλικ και να δώσει εντολές.
Το 1985 οι τρεις φίλοι αποφασίζουν να ακολουθήσουν χωριστούς δρόμους. Το μέλλον της Apple δεν προμηνύεται ευοίωνο, καθώς στο προσκήνιο βρίσκεται η Microsoft, η οποία κερδίζει διαρκώς μερίδια αγοράς χάρη στα πρωτοποριακά Windows. Η οικονομική δυσχέρεια είναι πλέον φανερή και μεταφράζεται σε απολύσεις, αφού τα νέα προϊόντα χαρακτηρίζονται από την αγορά ως εμπορικές αποτυχίες. Τον Σεπτέμβριο του 1997 η μετοχή της Apple κατρακυλά καταγράφοντας ιστορικό χαμηλό, γύρω στα 7 δολάρια και γίνεται ξεκάθαρο ότι ο Στιβ Τζομπς πρέπει να επιστρέψει για να δώσει νέα ώθηση στο brand.
Ο ίδιος αποδέχεται την πρόταση να μπει στο τιμόνι της Apple σε μια κρίσιμη περίοδο που η εταιρεία φλερτάρει με την πτώχευση. Η λύση έρχεται από τη Microsoft, που βοηθά τελικά την Apple να επιβιώσει επενδύοντας 150 εκατομμύρια δολάρια. Δυναμικό come back γίνεται το 1998, έτος κατά το οποίο η Apple παρουσιάζει τον iMac. Ακολουθούν το mp3 iPod, τα πρώτα Apple Stores και η διαδικτυακή μπουτίκ iTunes Store, όπου ο χρήστης μπορεί να αγοράσει ψηφιακά περιεχόμενα, με ελάχιστη τιμή στα 99 σεντς ανά τραγούδι.
Η επανάσταση των smartphones
Σταθμός όμως στην ιστορία της Apple είναι το 2007, οπότε συντελείται μια επανάσταση στον κλάδο της κινητής τηλεφωνίας, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την έλευση του iPhone. Δυνατό όπλο στη φαρέτρα του Στιβ Τζομπς είναι το iPad, που κάνει την εμφάνισή του αρχές του 2010. Δυστυχώς, όμως, ο επικεφαλής της Apple δεν θα χαρεί για πολύ τη νέα εμπορική επιτυχία, καθώς έναν χρόνο μετά θα πεθάνει από καρκίνο στο πάγκρεας.
Ο θάνατος του φωτεινού μυαλού που ανέδειξε την Apple ενίσχυσε ακόμη περισσότερο την αξία της εταιρείας, εκτοξεύοντάς την σε πάνω από 600 δισεκατομμύρια δολάρια. Μέχρι και τον Ιανουάριο του 2016 είχαν πουληθεί περισσότερα από 1 δισ. iphones παγκοσμίως.
Το νέο φετίχ ακούει στο όνομα iPhone X. Θέλοντας να γιορτάσει τα 10 χρόνια στην αγορά των smartphones, η Apple διέθεσε το επετειακό της μοντέλο με τιμή που ξεκίνησε από τα 999 δολάρια στις ΗΠΑ και οι πιστοί καταναλωτές έσπευσαν να το αγοράσουν.
Η Ελλάδα των capital controls
Το πόσο αγαπητό είναι το brand της Apple φαίνεται ακόμη και σε περιόδους κρίσης. Παρά την όποια οικονομική δυστοκία, οι καταναλωτές δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στο αμερικανικό brand καθώς αξιολογούν την αγορά ενός iPhone ως επένδυση μακροπρόθεσμου χαρακτήρα.
Ενδεικτικό είναι πως όταν το iPhone 7 ήρθε στη χώρα μας μία εβδομάδα αφότου λανσαρίστηκε στην Αμερική, παρά την επιβολή των capital controls και την περιορισμένη ρευστότητα, η ζήτηση που κατεγράφη ήταν 3 φορές πάνω από εκείνη για το 6s. Μάλιστα, την πρώτη κιόλας εβδομάδα πουλήθηκαν από retailers και παρόχους πάνω από 5.500 τεμάχια.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 6ης Αυγούστου 2018.
