Του Γιάννη Μαντζίκου
Πριν από λίγες ημέρες έγινε γνωστό ότι εντοπίστηκε βυθισμένο ρωσικό πολεμικό πλοίο που φέρεται να μετέφερε χρυσό ανεκτίμητης αξίας. Το πλοίο «Νμίτρι Ντνσκόι» βυθίστηκε πριν από 113 χρόνια, το 1905, κατά τη διάρκεια του ρωσοϊαπωνικού πολέμου, στη θάλασσα της Νότιας Κορέας και πιστεύεται ότι στα αμπάρια του μετέφερε 200 τόνους χρυσό, αξίας 130 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο όμιλος Shinil Group (στην ιστοσελίδα του αναφέρει ως έδρα του τη Σιγκαπούρη) ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε το ναυάγιο του κατασκευασμένου το 1880 θωρακισμένου καταδρομικού και ότι το σκάφος μετέφερε 150 τρισ. γουόν (130 δισ. δολάρια) σε χρυσό· οι αντιπρόσωποι του ομίλου δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχολιασμό της ανακοίνωσης, αλλά η εταιρεία δεσμεύθηκε να δώσει περισσότερα στοιχεία για το θέμα την ερχόμενη εβδομάδα, με τα οποία θα αποδείξει τους ισχυρισμούς της. Στο δελτίο Τύπου, που συνοδεύεται από φωτογραφίες και ένα βίντεο του ναυαγίου, αναφέρεται επίσης ότι στην έρευνα έλαβαν μέρος ειδικοί από τη Βρετανία, τον Καναδά και τη Νότια Κορέα.
Ο εντοπισμός του ναυαγίου του ρωσικού πλοίου αναθέρμανε το ενδιαφέρον των απανταχού της Γης «κυνηγών θησαυρών» που οργώνουν τους ωκεανούς αναζητώντας τα πολύτιμα φορτία των πλοίων που νικήθηκαν από τα κύματα. Η απώλεια αυτών των μεγάλης αξίας φορτίων προκάλεσε, στην εποχή τους, μεγάλες οικονομικές αναταράξεις, αλλά και η ανεύρεσή τους πυροδοτεί πολυετείς δικαστικές διαμάχες, που φτάνουν μέχρι τις ημέρες μας.
Αυτά είναι ορισμένα από τα πιο χαρακτηριστικά ναυάγια:
«SS Gairsoppa»
Με μήκος 125 μέτρα, το βρετανικό πλοίο «S.S. Gairsoppa» τορπιλίστηκε από γερμανικό υποβρύχιο το 1941. Μόνο ένας από τους 32 ναυτικούς του που έπεσαν στη θάλασσα με σωσίβιες λέμβους κατάφερε να σωθεί, καθώς η απόσταση του πλοίου από τη στεριά ήταν 300 μίλια. Εκτός από τις απώλειες ζωής, στη θάλασσα χάθηκαν 7 εκατομμύρια ουγγιές ασήμι που υπήρχαν στα αμπάρια του. Το εξαιρετικά πολύτιμο ναυάγιο αποκαλύφθηκε τελικά το 2011 και σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, οι 7 εκατομμύρια ουγγιές ασημιού που βρέθηκαν αντιστοιχούν σε 210 εκατομμύρια σημερινά δολάρια.
Η ανακάλυψη πραγματοποιήθηκε από την αμερικανική εταιρεία «Odyssey Marine Exploration», 300 ναυτικά μίλια βορειοδυτικά της Ιρλανδίας, και το ασήμι ανήκει πια στη βρετανική κυβέρνηση που πλήρωσε το ποσό των 325.000 λιρών στους ιδιοκτήτες του ευρήματος.
Το «HMS Sussex»
Ένα άλλο πολύ παλιό ναυάγιο είναι το βρετανικό πολεμικό «HMS Sussex», που χάθηκε κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας το 1694, μισό μίλι από την ακτή, κοντά στο Στενό του Γιβραλτάρ, ενώ δεν είχε προλάβει να κλείσει ούτε έναν χρόνο στη θάλασσα. Μόνο δύο άνδρες επέζησαν. Το 2004 δόθηκε άδεια στην «Odyssey» από το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό για να ανακαλύψει το βυθισμένο πλοίο, υπό την προϋπόθεση ότι η «Odyssey» θα χρηματοδοτούσε την ανάσυρση, θα μοιραζόταν τα πολύτιμα με την κυβέρνηση και θα παρέδιδε τα αντικείμενα που η κυβέρνηση θα ήθελε να διαφυλάξει ή και να εκθέσει.
Δυστυχώς, το πρόγραμμα διακόπηκε από την ισπανική κυβέρνηση, και περιμένει ακόμη να συνεχιστεί. Ας ελπίσουμε ότι θα δούμε τα λάφυρα από αυτό το επικό κυνήγι θησαυρού σύντομα!
«Σαν Χοσέ»
Πρόκειται για ένα πλοίο φορτωμένο με θησαυρούς που βυθίστηκε από βρετανικό πολεμικό πριν από 300 χρόνια, τον Ιούνιο του 1708, στα ανοιχτά της Καρταχένα. Έχει χαρακτηριστεί ως το «Άγιο Δισκοπότηρο» των ναυαγίων, καθώς μετέφερε ένα από τα μεγαλύτερα φορτία πολύτιμων υλικών (χρυσάφι, ασήμι, πετράδια και κοσμήματα) που έχουν χαθεί στη θάλασσα.
Κατά τον Κολομβιανό πρόεδρο, η αξία του φορτίου υπολογίζεται σε δισεκατομμύρια δολάρια και είχε προέλθει από τις αποικίες της Νότιας Αμερικής. Προοριζόταν για τον βασιλιά της Ισπανίας, για να χρηματοδοτήσει τον Πόλεμο της Διαδοχής εναντίον των Βρετανών και των συμμάχων τους. Οι κολομβιανές αρχές δεν έχουν αποκαλύψει την ακριβή θέση του ναυαγίου, αλλά κατά τον πρόεδρο πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες -αν όχι τη μεγαλύτερη- ανακάλυψη «βυθισμένης κληρονομιάς» στην ιστορία της ανθρωπότητας. Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι μουσείο θα φτιαχτεί στην Καρταχένα για να στεγαστούν οι θησαυροί του. Η ιδιοκτησία του ναυαγίου έχει αποτελέσει αντικείμενο μακράς νομικής διαμάχης, αλλά η κολομβιανή κυβέρνηση δεν έκανε καμία αναφορά στη διαφωνία της με την αμερικανική εταιρεία εξερεύνησης/ανάσυρσης ναυαγίων «Sea Search Armada» (SSA), όσον αφορά το σε ποιον ανήκει ο θησαυρός. Σημειώνεται ότι γκρουπ που πλέον ανήκει στην SSA είχε ανακοινώσει το 1981 πως είχε εντοπίσει την περιοχή όπου βυθίστηκε το πλοίο. Η SSA ζητούσε αποζημίωση ύψους 1 δισ. δολαρίων για παραβίαση συμβολαίου από την κολομβιανή κυβέρνηση, αλλά το 2011 αμερικανικό δικαστήριο είχε αποφανθεί ότι η γαλέρα ανήκει στην Κολομβία.
Η Λουιζιάνα που χάθηκε στα κύματα...
Το «El Cazador» ήταν ένα πολεμικό πλοίο της ισπανικής αρμάδας που χάθηκε σε έναν τυφώνα τον χειμώνα του 1784, πραγματοποιώντας ένα ταξίδι από το λιμάνι της Βέρα Κρουζ στο Μεξικό προς το λιμάνι της Λουιζιάνα. Η Πολιτεία της Λουιζιάνα ήταν τότε ισπανική αποικία. Το «El Cazador» ήταν φορτωμένο με νομίσματα που είχαν κοπεί την περίοδο 1779-1783 στο νομισματοκοπείο της Βέρα Κρουζ και σκοπό είχαν να σταθεροποιήσουν την οικονομία της αποικίας του Ισπανικού Θρόνου, της Λουιζιάνα. Το πλοίο όμως ναυάγησε, τα χρήματα ποτέ δεν έφτασαν και η Λουιζιάνα πέρασε στα χέρια της Γαλλίας και του Ναπολέοντα. (Εκείνη την εποχή ο Βοναπάρτης είχε εξουδετερώσει την Ισπανία και έβαζε χέρι και στις υπερπόντιες κτήσεις της.) Επειτα από τρία χρόνια η Λουιζιάνα πουλήθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες λόγω οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε η εμπόλεμη Γαλλία.
Το πρώτο που βγήκε στην επιφάνεια ήταν το κανόνι και μετά άρχισαν να βγαίνουν τα ασημένια νομίσματα: απεικονίζουν από τη μία όψη τον βασιλιά της Ισπανίας, Κάρολο Γ'', και από την άλλη τον ισπανικό θυρεό ανάμεσα σε δύο κολόνες. (Ο ισπανικός θυρεός απεικονίζει με τις ασπίδες όλες τις κτίσεις του ισπανικού στέμματος, και οι δύο κολόνες την Ισπανία σε δύο ηπείρους. Από εκεί ονομάστηκε το νόμισμα «κολονάτο» και ήταν το δολάριο της εποχής).
Το ναυάγιο ανελκύστηκε το 1993, όταν τυχαία έπεσε πάνω του ένας ψαράς. Το πλοίο μετέφερε ισπανικά νομίσματα των 8 ρεάλ, των 2 ρεάλ, του ενός και του μισού ρεάλ. Με την αγορά αυτή οι Αμερικανοί κατάφεραν να διπλασιάσουν την πατρίδα τους, η οποία εκείνη την εποχή απλωνόταν σε 13 αποικίες, επεκτείνοντάς την προς την ενδοχώρα και την Αγρια Δύση, με αποτέλεσμα την εξολόθρευση των ιθαγενών. Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία…
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 10ης Αυγούστου
