Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Στις 26 Ιουνίου 2018 ο καθρέφτης της αμερικανικής οικονομίας άλλαξε... πρόσωπο και τα φώτα της πιο εκτυφλωτικής μεγαλούπολης στον κόσμο «έσβησαν». Η «εκθρόνιση» της General Electric από τον Dow Jones, τον δείκτη-συνώνυμο της βιομηχανικής ελίτ των ΗΠΑ, σηματοδότησε το τέλος της εποχής που στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού κυριαρχούσαν οι βιομηχανικές εταιρείες.
Τη θέση τους, πλέον, παίρνουν οι εμπορικοί κολοσσοί, καθώς η Αμερική, από ένα απέραντο εργοστάσιο που έγινε τη σύγχρονη εποχή λόγω του Τόμας Eντισον, μετατράπηκε με την πάροδο του χρόνου σε έναν αχόρταγο καταναλωτή.
Η είδηση έχει περισσότερο σημειολογικό παρά χρηματιστηριακό χαρακτήρα, καθώς η εταιρεία που τροφοδότησε με ηλεκτρισμό τη Νέα Υόρκη δεν αποτελεί πια πυλώνα της αμερικανικής οικονομίας.
Η σημασία της G.E. κυρίως για την Αμερική, αλλά και για ολόκληρο τον πλανήτη, είναι τεράστια. Οπως ο μεγάλος εφευρέτης Τόμας Εντισον έσπρωξε την ανθρωπότητα στην εποχή των μηχανών, έτσι και η εταιρεία που ο ίδιος δημιούργησε πήρε από το χέρι την αμερικανική οικονομία για να την κάνει κυρίαρχο του κόσμου.
Από το έτος ίδρυσής της, το 1889, η G.E. διέθεσε στην κυριολεξία όλη της την ενέργεια για να βρει τις κατάλληλες πρακτικές εφαρμογές σημαντικών επιστημονικών ανακαλύψεων.
Από τον ηλεκτρικό λαμπτήρα και το μικρόφωνο, μέχρι τον φούρνο μικροκυμάτων και τον μαγνητικό τομογράφο, ο κόσμος μας θα ήταν τελείως διαφορετικός αν ο Έντισον δεν είχε συμπλεύσει με τον Τζον Πιέρποντ Μόργκαν για να θέσουν τα θεμέλια του επιχειρηματικού τοτέμ των ΗΠΑ.
Ομως, ύστερα από σχεδόν 122 χρόνια, ο αμερικανικός κολοσσός «εξοστρακίστηκε» από τον δείκτη που ο ίδιος στην ουσία δημιούργησε. Δεν είναι η πρώτη φορά που η G.E. εγκαταλείπει τον Dow Jones, όμως αυτή η φορά ίσως είναι η τελευταία, ενώ με την έξοδό της δεν υπάρχει πλέον καμία από τις 12 εταιρείες που τον συνέθεταν στις 26 Μαΐου του 1896.
Η δήλωση του προέδρου της αρμόδιας επιτροπής της S&P για τις μετοχές που απαρτίζουν τον D.J., Ντέιβιντ Μπλίτζερ, τα λέει όλα. Σύμφωνα με τον Μπλίτζερ, οι βιομηχανικές εταιρείες, όπως η G.E., δεν είναι πλέον κυρίαρχες στην αμερικανική οικονομία. Τη θέση τους έχουν πάρει οι τράπεζες, οι φαρμακευτικές, οι τεχνολογικές και οι εμπορικές εταιρείες.
Για του λόγου το αληθές, η G.E. αντικαταστάθηκε από την Walgreens Boots Alliance, η οποία διαθέτει, μεταξύ άλλων, φαρμακεία και καταστήματα ειδών προσωπικής φροντίδας, με σκοπό να αντικατοπτρίζει ο Dow καλύτερα την αμερικανική οικονομία. Αυτό, ίσως, είναι το μεγαλύτερο χτύπημα για τη θρυλική εταιρεία: ότι δεν αποτελεί πλέον το... πανωφόρι του θείου Σαμ.
Η κατάρρευση
Πρόκειται για έναν επιχειρηματικό κολοσσό που ξεκίνησε από τον ιδιοφυή Έντισον και στην πορεία είχε στις τάξεις του δύο νομπελίστες, τον χημικό Έρβινγκ Λάνγκμουιρ (1932) και τον φυσικό Ιβάρ Γκιάεβερ (1973). Σήμερα, η επιχείρηση που «σήκωσε» το βάρος του εξηλεκτρισμού της Αμερικής, ο τεχνολογικός γίγαντας που αποτέλεσε βασικό πυλώνα της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο, έχει πλέον γονατίσει.
Όπως ο Έντισον δραστηριοποιήθηκε σε πολλούς επιστημονικούς τομείς, έτσι και το δημιούργημά του, η G.E. έφτασε τον 21ο αιώνα να αφήνει το αποτύπωμά της σε διάφορους κλάδους, όπως της αεροπλοΐας, της Υγείας, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των μεταφορών, των πετρελαιοειδών και, φυσικά, της παραγωγής ενέργειας. Μάλιστα, ορισμένοι αναλυτές αποδίδουν την πτώση της G.E. ακριβώς σε αυτό το γεγονός. Ότι «απλώθηκε» σε πολλούς διαφορετικούς κλάδους, με αποτέλεσμα στην πορεία να χάσει τον δρόμο της.
Η μετοχή της έχει διολισθήσει σχεδόν 60% τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, ενώ μόνο φέτος καταγράφει απώλειες 25%, αναγκάζοντας την αρμόδια επιτροπή της S&P που καταρτίζει τους δείκτες της Wall Street να την αντικαταστήσει με έναν εκπρόσωπο της νέας «βαριάς» βιομηχανίας, αυτής των λιανεμπόρων.
Ένας κόσμος... γεμάτος General Electric
Από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα, η G.E. έχει εφεύρει χιλιάδες προϊόντα, αλλάζοντας ουσιαστικά τη ζωή των Αμερικανών, αλλά και ολόκληρου του κόσμου. «Φέρνουμε καλά πράγματα στη ζωή μας» ήταν ένα από τα πιο πετυχημένα σλόγκαν της εταιρείας.
Ηλεκτρικός λαμπτήρας (1879)
Το πρώτο «παιδί» του Τόμας Έντισον, η εφεύρεση που στην κυριολεξία άλλαξε... τα φώτα στον πλανήτη.
Ο πρώτος μεγάλος ηλεκτροκινητήρας (1895)
Το 1895 ο Εντισον χρησιμοποίησε την εφευρετικότητά του για να κατασκευάσει έναν ηλεκτρικό κινητήρα 40 τόνων, που τότε ήταν ο μεγαλύτερος στον κόσμο.
Μηχάνημα ακτίνων Χ (1896)
Ο Ελιχου Τόμσον κατασκεύασε τον ηλεκτρικό εξοπλισμό που απαιτείται για την παραγωγή ακτίνων Χ και παράλληλα κατέδειξε τη χρήση στερεοσκοπικών εικόνων που θα μπορούσαν να εντοπίσουν κάταγμα στα οστά, καθώς και ξένα σώματα στο ανθρώπινο σώμα.
Ηλεκτρικός ανεμιστήρας (1902)
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της πρόθεσης της G.E. να κατασκευάζει προϊόντα που κέντριζαν το ενδιαφέρον της συνεχώς αυξανόμενης καταναλωτικής αγοράς των ΗΠΑ. Η ευρεσιτεχνία κατοχυρώθηκε από τον Τζέιμς Γουντ, έναν από τους κορυφαίους μηχανικούς της G.E. Τρία χρόνια αργότερα, ακολούθησε η ηλεκτρική φρυγανιέρα.
Πρώτη ραδιοφωνική εκπομπή (1906)
Ο μηχανικός της G.E., Ερνστ Αλεξάντερσον, κατάφερε να πραγματοποιήσει την πρώτη ραδιοφωνική εκπομπή την παραμονή Χριστουγέννων του 1906. Είχαν προηγηθεί δύο χρόνια μελετών για να αναπτύξει τον εναλλακτήρα υψηλής συχνότητας που χρειαζόταν.
Το ψυγείο (1917)
Η ανθρωπότητα βρισκόταν ήδη στον τρίτο χρόνο του Α'' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η G.E. παρουσίασε το πρώτο ψυγείο με πόρτα, το πρωτότυπο των ψυγείων που κατασκευάζει ακόμη και σήμερα η εταιρεία.
«Αόρατο» γυαλί (1939)
Η Καταρίν Μπλόντγκετ ήταν η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που έλαβε διδακτορικό δίπλωμα. Ηταν επίσης η επιστήμονας της G.E. που κατασκεύασε το πρώτο «αόρατο» γυαλί χωρίς καμία αντανάκλαση. Η εφεύρεση αποτελεί τον πρόγονο των σημερινών φακών που χρησιμοποιούνται στις κάμερες.
Κινητήρας αεριώθησης - jet (1941)
Ο πρώτος κινητήρας jet κατασκευάστηκε σε εργαστήριο στο Rugby της Αγγλίας από τον Φρανκ Ουίτλ. Αργότερα και κατά τη διάρκεια του Β'' Παγκοσμίου Πολέμου η G.E. κατασκεύασε τον πρώτο αμερικανικό κινητήρα για τα αεροσκάφη Lockheed F-80, ενώ το 1949 λάνσαρε τον πιο δημοφιλή κινητήρα στην ιστορία, τον J-47, ο οποίος μπορούσε να λειτουργεί σε μεγάλα ύψη και πολύ χαμηλές θερμοκρασίες.
Μαγνητικός τομογράφος - MRI (1983)
Το 1983 ο επιστήμονας της G.E., Τζον Σενκ, και οι συνεργάτες του κατάφεραν να πραγματοποιήσουν την πρώτη μαγνητική τομογραφία του ανθρώπινου εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος ήταν του ίδιου του Σενκ, ο οποίος ξάπλωσε σε μία αυτοσχέδια πλατφόρμα για να εισέλθει σε έναν τεράστιο μαγνήτη, 30.000 φορές ισχυρότερο από το μαγνητικό πεδίο της Γης.
Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 22ης Ιουνίου
