Της Αναστασίας Τσιβγούλη
«Αν μια φορά περάσεις τα σύνορα, δεν υπάρχουν πια όρια» είχε πει ο Γάλλος χιουμορίστας Aλφόνς Αλέ. Ο Μαμαντού Γκασαμά, ένας άστεγος μετανάστης από την Αφρική, πέρασε τα όρια, όχι με μια απελπισμένη, αλλά με μια γενναία πράξη, σώζοντας ένα παιδί που κρεμόταν από το μπαλκόνι του 4ου ορόφου μιας παρισινής πολυκατοικίας.
Στην Ελλάδα, ο συνομήλικός του Ζιλιέν είχε στρέψει κι εκείνος τα βλέμματα του κόσμου πάνω του όταν πριν από τρία χρόνια αποκαλύφθηκε πως κατάφερε να ξεπεράσει τα εμπόδια της τραγικής του ζωής για να φθάσει να είναι ο αριστούχος μαθητής του σχολείου του και να περάσει πρώτος στο ΤΕΙ Ηλεκτρολόγων Μηχανικών στην Αθήνα.
Τον συνάντησα τότε, όταν έμενε ακόμη στο κέντρο προστασίας ανήλικων προσφύγων της Κόνιτσας και τον αναζήτησα και τώρα που είναι πια τριτοετής φοιτητής, ακούγοντας τον 22χρονο ήρωα της Γαλλίας να δηλώνει με μετριοφροσύνη εκείνο που θα έλεγε και ο Ζιλιέν που γνώρισα: «Δεν σκέφθηκα τίποτα, σκέφθηκα να σώσω το παιδί και, δόξα τω Θεώ, το έσωσα»...
Δεν έκανα λάθος, το πρώτο που έμαθα είναι πως έχει γίνει, εκτός από άριστος φοιτητής, και ένας δραστήριος εθελοντής που προσφέρει σε όλους απλόχερα τη βοήθειά του και ήταν η κατάλληλη στιγμή να μου θυμίσει από πού αντλούν δύναμη και καλοσύνη άνθρωποι όπως εκείνος και ο Μαμαντού.
Στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο
Με έκπληξη άκουσα τον Ζιλιέν να μου ανακοινώνει περήφανος τι δήλωσε στην επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, όπου είχε προσκληθεί τον περασμένο Απρίλιο να μιλήσει για την ιστορία του. Για το πώς δραπέτευσε από την κόλαση μιας εμφύλιας διαμάχης στην πατρίδα του στο Κογκό χωρίς να γνωρίζει μέχρι σήμερα αν οι γονείς του ζουν ή πέθαναν, πώς βρέθηκε να περιπλανάται, 16 χρόνων παιδί τότε, χωρίς φαγητό και νερό, περπατώντας για ατέλειωτα μερόνυχτα, πώς φυλακίστηκε επειδή δεν είχε χαρτιά και πώς κατέληξε στο κέντρο προστασίας ανήλικων προσφύγων στην Κόνιτσα, όπου η ανθρώπινη στοργή τον βοήθησε να κάνει θαύματα στη ζωή του, που συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
«Θέλω πολύ να βρω τρόπο να βοηθήσω κι εγώ όσους έχουν ανάγκη, είμαι άνθρωπος επειδή έχω συνανθρώπους! Με βοήθησαν άτομα που δεν είχαν κανένα συμφέρον ούτε είχαν την ίδια καταγωγή με εμένα. Αυτά είπα στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Ηθελα να δείξω πως στην Ελλάδα μπορεί να υπάρχει οικονομική κρίση, αλλά υπάρχουν άνθρωποι. Το κεντρικό θέμα ήταν αν οι δικηγόροι της Ε.Ε. βοηθάνε τα ανήλικα παιδιά. Μίλησα για την περίπτωσή μου, είπα ότι εμένα με βοήθησαν οι δικηγόροι να βγω από τη φυλακή να πάω σε κέντρο παιδιού στην Κόνιτσα κι εκεί βρήκα μια οικογένεια, ενώ με βοήθησαν να πάρω άσυλο κι ακόμη, σήμερα που μιλάμε, έχω γύρω μου δικηγόρους. Είμαι ένα ζωντανό παράδειγμα κι ήταν η πρώτη φορά, όπως μου είπαν, που ένα ζωντανό παράδειγμα μίλησε εκεί γι' αυτό το θέμα» λέει ο Ζιλιέν.
Η βοήθεια της δασκάλας
Μια δασκάλα στα Γιάννενα ήταν εκείνη που βοήθησε διακριτικά κι αθόρυβα τον Ζιλιέν να μάθει να γράφει και να διαβάζει ελληνικά μέσα σε τρεις μήνες. «Μιλάω κάθε μέρα με τη δασκάλα μου, που με βοήθησε να μάθω ελληνικά, με τον δήμαρχο της Κόνιτσας, με κατοίκους, με φίλους, έχω επαφή κυρίως με το κέντρο που με φιλοξένησε και με στήριξε. Εγώ ήθελα πολύ να μορφωθώ επειδή ήξερα πως ήταν ο μοναδικός δρόμος, η μοναδική πόρτα που θα μου επέτρεπε να οικοδομήσω το μέλλον μου. Αυτό πίστευα και επέμενα να μάθω ελληνικά. Δεν σκέφτονται σίγουρα όλοι έτσι, όμως όλοι πρέπει να έχουμε ευκαιρίες στη μόρφωση. Η εκπαίδευση βοηθά τον άνθρωπο να γνωρίζει τον εαυτό του, τις ικανότητές του, να νιώσει καλά μέσα στην κοινωνία, να πει είμαι κι εγώ σημαντικός κάπου» αναφέρει.
Ο Ζιλιέν μένει σήμερα σε ένα οικοτροφείο στην Αθήνα, έχει μια μεγάλη παρέα στη σχολή του και είναι στο δίκτυο εθελοντών που βοηθά ξένους φοιτητές που έρχονται με το πρόγραμμα Εράσμους να προσαρμοστούν και να διευκολυνθούν σε θέματα καθημερινότητας και σπουδών. Ταυτόχρονα, πηγαίνει σε νοσοκομεία της Αθήνας ή όπου παρουσιάζεται ανάγκη και κάνει διερμηνεία σε παιδιά και ενηλίκους που έχουν έρθει από τη χώρα του.
«Κάνω μεγάλη προσπάθεια να είμαι εντάξει σε όλα, διαβάζω συνέχεια, προσπαθώ να βοηθάω όπου υπάρχει ανάγκη και προσπαθώ επίσης να βρω μια δουλειά. Μένω σε ένα οικοτροφείο, τα έξοδά μου για στέγη και τροφή προς το παρόν καλύπτονται από την Εκκλησία, είχα πάρει υποτροφία και από μια εταιρεία. Τον Σεπτέμβριο θα επιλέξω κατεύθυνση και θα πάρω επιπλέον μαθήματα για να πάρω πτυχίο από το Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής όπου εντάσσεται πλέον η σχολή μου. Εχω κάνει φίλους εννιά άτομα, όλοι Ελληνες, βοηθάμε ο ένας τον άλλον και προσπαθούμε να έχουμε καλούς βαθμούς, κάνουμε παρέα, περνάω καλά, δεν έχω παράπονο. Ηξεραν οι φίλοι μου τι έχω περάσει, με είχαν δει στην εφημερίδα ή στην τηλεόραση και από την πρώτη στιγμή που με γνώρισαν με βοήθησαν πολύ» λέει.
Τον μισθό σε ορφανοτροφεία
Τον ρωτάω πως φαντάζεται τη ζωή του σε πέντε χρόνια από σήμερα. Γελώντας, μου λέει πως έχει ένα πολύ μεγάλο όνειρο και ντρέπεται να το πει. Περιμένω να ακούσω πως θέλει να ξεχωρίσει ως επιστήμονας, αλλά με διαψεύδει.
«Σε πέντε χρόνια, αν με βοηθήσει ο Θεός κι έχω δουλειά, θα δίνω τον μισό μου μισθό στα ορφανοτροφεία, θα είναι μεγάλη χαρά να το κάνω για να βοηθήσω κι εγώ με τη σειρά μου τα παιδιά που έχουν ανάγκη. Αυτό θέλω. Δεν πίστευα ότι θα μπορούσα να είμαι φοιτητής κι εγώ μια μέρα. Είμαι ακόμη μακριά από την επιτυχία, αλλά προσπαθώντας πιστεύω θα φτάσω μια μέρα να κάνω πραγματικότητα το όνειρό μου» τονίζει.
Στόχος του είναι να συνεχίσει τις σπουδές του με ένα μεταπτυχιακό στις τηλεπικοινωνίες και στα δίκτυα και γι' αυτό ήδη αναζητά δουλειά για να μπορέσει να μαζέψει, όπως λέει, κάποια χρήματα.
Οι χαμένες οικογένειες
Η συζήτησή μας στρέφεται και στην οικογένειά του, καθώς πριν από δύο χρόνια κατάφερε να βρει τη μεγαλύτερη αδελφή του, που είχε φύγει για να σωθεί πριν από τον Ζιλιέν. Τα δύο αδέλφια ζουν σήμερα μαζί, όμως αγνοείται η τύχη των υπόλοιπων μελών της οικογένειάς τους.
«Εχω σκεφτεί να βοηθήσω εθελοντικά τα μικρά παιδιά να έχουν επαφή με τα δικαιώματά τους. Προς το παρόν, έχω σπουδές, υποχρεώσεις και χρειάζονται πολλά μέσα οικονομικά, αλλά τους σκέφτομαι, τους έχω στην προσευχή μου καθημερινά κι όπου βρίσκω ευκαιρία, όπως στις Βρυξέλλες, μιλάω για αυτούς. Λέω δεν είμαι ο μοναδικός, πίσω από εμένα είναι πολλά παιδιά που χάνονται στον κόσμο. Κι επειδή κι εμένα με βοήθησαν, μιλάω για αυτούς όποτε βρω ευκαιρία. Θέλω πρώτα να πάρω το πτυχίο μου και με αυτό το όπλο να βοηθήσω καλύτερα τα παιδιά αυτά ως εθελοντής» σημειώνει.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 5ης Ιουνίου