Του Γαβριήλ Χ. Σερέτη
Η Santa Pola είναι ένα όμορφο παραθεριστικό κέντρο, περίπου 30.000 μόνιμων κατοίκων, στην επαρχία Αλικάντε της αυτόνομης κοινότητας της Βαλένθια στη νοτιοανατολική Ισπανία. Χτισμένο στον ίδιο κόλπο με την Ελίκη, την αρχαία αποικία των Αχαιών. Γνωστό για το Εθνικό Πάρκο Αλυκών και το μεγαλύτερο φοινικόδασος στην Ευρώπη - χαρακτηρισμένο ως παγκόσμια κληρονομιά από την UNESCO.
Απέναντι από το λιμάνι, στην οδό Σόρια, βρίσκεται το Υποθηκοφυλακείο της πόλης. Στον πρώτο όροφο ενός πανέμορφου νεοκλασικού, στο πρώτο γραφείο, αυτό με το μεγάλο παράθυρο που «βλέπει» στη θάλασσα, στεγάζεται ο διευθυντής. Εως την περασμένη Τετάρτη, τη «θεσμική θέα» απολάμβανε ο Φρανσίσκο Ρικέλμε, επικεφαλής της δημόσιας αυτής υπηρεσίας.
Την προηγούμενη Τετάρτη, με 50λεπτη «καθυστέρηση», με κριτήριο το «κλασικό» δημοσιοϋπαλληλικό ωράριο 09.00 - 17.00, εξαιτίας ενός μικρού περιπάτου στην προκυμαία, αλλά και του ότι και στην Ισπανία ακόμα και οι υπερταχείες, όπως αυτή που συνδέει την περιοχή με τη Μαδρίτη, δεν φτάνουν πάντα στην ώρα τους, στο κτίριο ξανάμπαινε ο... προηγούμενος διευθυντής. Μετά από μια ομολογουμένως μεγάλη, άνευ αποδοχών, άδεια, που ούτε λίγο ούτε πολύ διήρκεσε 28 χρόνια. Ενας casual ντυμένος γενειοφόρος, σε προσυνταξιοδοτικό καθεστώς, με χαραγμένο το πρόσωπο όχι μόνο από το σοβαρότατο τροχαίο ατύχημα σε νεαρή ηλικία, αλλά και από πολιτικές «μαχαιριές», συντροφικές και άλλες, που είχε δεχθεί, όχι μόνο πισώπλατα, όλα αυτά τα χρόνια. Δεν ήταν άλλος από τον 63χρονο Μαριάνο Ραχόι Μπρέι. Τον μέχρι πρότινος πρωθυπουργό της Ισπανίας. Ο οποίος δεν βρισκόταν εκεί σε... εθιμοτυπική επίσκεψη. Τι ακριβώς συνέβαινε;
Παρά το ότι δεν είχε εκδοθεί κανένα δελτίο Τύπου, όπως είναι φυσικό, το νέο είχε κάνει τον γύρο των social media. Στην είσοδο δεκάδες δημοσιογράφοι, περαστικοί που αναφωνούσαν: «Ο πρωθυπουργός, ο πρωθυπουργός». Παλιοί γνωστοί, που έσπευσαν να τον χαιρετήσουν. Η έκπληξη που προκάλεσε η αρχική συνάντηση μετατράπηκε σε κατάπληξη όταν εκείνος, απολύτως φυσιολογικά, τους ανακοίνωσε ότι απλώς... επέτρεψε στη δουλειά του.
«Εκτιμώ την παρουσία σας. Καταλαβαίνω ότι το θεωρείτε είδηση. Η πολιτική μου ζωή ολοκληρώθηκε, επιστρέφω σ'' αυτό που έκανα πριν. Η ζωή συνεχίζεται» περιορίστηκε να δηλώσει σε μια στιγμή από αυτές που οι πολιτικοί καταφέρνουν περισσότερο να ανοίξουν παρά να κλείσουν στόματα.
«Ειλικρινά, δεν γνωρίζαμε τίποτε» ομολόγησε σαστισμένη η πρόεδρος της τοπικής του Λαϊκού Κόμματος. «Είμαστε ενθουσιασμένοι που ένας μέχρι πριν από λίγες μέρες πρωθυπουργός επιστρέφει στην εργασιακή ζωή του, με απόλυτη κανονικότητα, χωρίς τυμπανοκρουσίες, σαν κύριος, όπως ήταν πάντα, σαν απλός πολίτης. Ενα παράδειγμα για πολλούς» προσθέτουν κάποιοι άλλοι, λιγότερο «επώνυμοι» που, εκτός από τις απαραίτητες selfies, εξωτερικεύουν ακομμάτιστα συναισθήματα.
Ο νεαρότερος στα 24 του
Παρά τις δηλώσεις κάποιων που, στην ευκαιρία της ζωής τους, «απαθανατίστηκαν» στις κάμερες λέγοντας «είναι πολύ έξυπνος (σ.σ.: ο Ραχόι) και τα «παίρνει» γρήγορα» ή «θα έχει πρόβλημα με τους γλάρους που θα κουτσουλίζουν το αυτοκίνητό του» (σ.σ.: ο γλάρος είναι το σύμβολο του Λαϊκού Κόμματος), το «πρωτάκι» έκανε πως δεν άκουσε και πλησιάζοντας τους επτά υφισταμένους του, σε μια συνηθισμένη είναι γεγονός κίνηση για πολιτικό, τους άπλωσε το χέρι και «δεσμεύτηκε» ότι «από ''δώ και μπρος, σαν ομάδα, θα δουλέψουμε μαζί».
Το 1987, στα 24 του, ο Ραχόι γινόταν ο νεαρότερος υποθηκοφύλακας της χώρας. Τώρα, με μοναδικό τρόπο, κλείνει τον κύκλο. Γίνεται ο πρώτος πρωθυπουργός στη δημοκρατική ιστορία της Ισπανίας - και όχι μόνο - που επιστρέφει στη δουλειά που έκανε πριν. Εγκαταλείπει τον κοινοβουλευτικό μισθό. Ή αυτόν που εξασφαλίζουν «συνάδελφοί» του όταν μετά τη θητεία τους «μεταλλάσσονται» σε συμβούλους ή στελέχη πολυεθνικών. Αποφεύγει το επίσης απίστευτα καλοπληρωμένο «πρότυπο» των διαλέξεων, των ομιλιών ανά τον κόσμο. Επανέρχεται σ' αυτό που είχε σπουδάσει. Εκτίθεται, εμπράκτως, σε μια κατ'' εξοχήν γραφειοκρατική εργασία, με τίτλους ιδιοκτησίας και διαθήκες στην ημερήσια διάταξη. Οχι για να συγγράψει τη δική του πολιτική διαθήκη. Προτιμά να διαχειριστεί φακέλους μακράν ευκολότερους από τον Γόρδιο Δεσμό της Καταλονίας, αλλά εξίσου δύσκολους με αυτόν της διαφθοράς, καθώς το Αλικάντε είναι στην κορυφή της νέας ισπανικής κτηματαγοράς και οι τζίροι της Santa Pola εκτιμώνται κοντά στα 2 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Προς ώρας, επωφελείται της συνείδησης - ή κατ'' άλλους της ευφυΐας του. Του γεγονότος ότι είχε δουλέψει. Έχει ένσημα, δεν ήταν προϊόν του κομματικού σωλήνα. Σαν έτοιμος από καιρό, καθώς σε ανύποπτο χρόνο, κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην περιοχή το 2014, είχε δηλώσει: «Θεού θέλοντος, εδώ θα επιστρέψω, στη δουλειά μου, όταν κλείσει η παρένθεση που ονομάζεται αφοσίωση στα κοινά».
Ο Ραχόι θα εργάζεται υπό Σοσιαλιστή δήμαρχο. Δίπλα στους... κανονικούς απόμαχους, τους συνταξιούχους που κατά χιλιάδες έκαναν αυτήν τη λουτρόπολη νέα πατρίδα τους, λόγω του κλίματος και του φωτός της. Τους συνταξιούχους που, όπως και τους νέους, αδίκησε, επιτυγχάνοντας όμως την αντιστροφή της καταστροφής της οικονομίας.
Στο περιθώριο των νέων του υποχρεώσεων, θα απολαμβάνει δείπνα στα αγαπημένα του ασιατικά εστιατόρια, σαν αυτό που βρίσκεται δίπλα στη δουλειά. Σαν κι αυτό, στη Μαδρίτη, όπου προτίμησε να περάσει τη μέρα του όταν το ισπανικό Κοινοβούλιο συζητούσε το... μέλλον του. Οταν η αντιπρόεδρος και «δελφίνος» του άφηνε στο έδρανό του την πανάκριβη τσάντα της, με τις κακές γλώσσες να ισχυρίζονται ότι, άθελά της, δημιουργούσε με τον τρόπο αυτό, μια αναπόδεικτη, συμβολική αίσθηση κρατικής λειτουργίας «ανάλογης των περιστάσεων». Εστιατόριο, που παρεμπιπτόντως φέρει την επωνυμία «Αλλαγή» (Arahy στην ντοπιολαλιά των γηγενών της νότιας Αμερικής). Με σπεσιαλιτέ την τσιπούρα με τρούφα, τις κροκέτες με κρέμα μανιταριών και αγαπημένο επιδόρπιο μάνγκο με τζίντζερ και φράουλα. Και γνωστούς του να λένε ότι στην πραγματικότητα το μόνο που τον πίκρανε ήταν η παραίτηση του Ζιντάν από τη Ρεάλ.
Διότι η κεντρική αυτή φιγούρα της ισπανικής πολιτικής ζωής, για πολλά χρόνια ο ισχυρότερος «παίκτης» της σκακιέρας, μετά από 37ετή κομματική υπηρεσία, από απλός οπαδός, επικεφαλής τοπικής έως και πρόεδρος επί 14 έτη, και κοινοβουλευτική, άλλα 37, από απλός βουλευτής έως πρωθυπουργός για επτά χρόνια - από το 2011 - με τη στενή έννοια απώλεσε το προσωνύμιο του «πολιτικού survivor». Όμως, αυτό του Don Tancredo, δεν μοιάζει να θέλει να το αποχωριστεί. Του ταυρομάχου δηλαδή, που ντυμένος στα λευκά παραμένει ακίνητος στο κέντρο της αρένας, κάνοντας τον ταύρο να ακινητοποιείται πιστεύοντας ότι πρόκειται για... μάρμαρο. Και τελικά, εκεί που κανείς δεν το περιμένει, τον αποτελειώνει. Είναι δε βέβαιο ότι ακούει «βερεσέ» την εύκολη, αντανακλαστική κατηγορία «από δήμαρχος (πρωθυπουργός) κλητήρας (υποθηκοφύλακας). Μια ακόμη έμμεση πρωτιά Ραχόι θα αποδειχθεί το γεγονός ότι για τη διαδοχή του ανταγωνίζονται δύο γυναίκες, πράγμα πρωτοφανές στα ισπανικά χρονικά.
Βαρύς αποχαιρετισμός
Όσο για τις κατηγορίες με αφορμή την «υπόθεση Γκιούρτελ», όπου το Ειδικό Δικαστήριο καταδίκασε και στελέχη του κόμματός του για πλήθος κατηγοριών, πέρα από τις εφέσεις που θα ασκηθούν, ο Ραχόι, γόνος οικογένειας νομικών και δικαστών, μεταξύ άλλων, θυμίζει ότι, πάλι σε ανύποπτο χρόνο, το 2013, δίπλα στη Μέρκελ, με αφορμή τις από τότε αποκαλύψεις του Τύπου, είχε διατυπώσει το σιβυλλικό: « Όσα γράφτηκαν για μένα και για στελέχη της κυβέρνησής μου είναι όλα αναληθή, εκτός από κάποια πράγματα που δημοσιεύτηκαν σε μερίδα του Τύπου».
Ο ίδιος, εξάλλου, ήταν που είχε πει και ότι «κάποιες φορές η καλύτερη απόφαση είναι η μη απόφαση, γεγονός που από μόνο του αποτελεί απόφαση». Τώρα, έχοντας καταρρίψει τον Ταλεϋράνδο που έλεγε «κανένας αποχαιρετισμός στον κόσμο δεν είναι τόσο βαρύς όσο ο αποχαιρετισμός της δύναμης της εξουσίας», θα μπορεί να απολαμβάνει περιπάτους στην ακροθαλασσιά, σκεπτόμενος, μεταξύ άλλων, τη ρήση του Αγάθωνα: «Τον άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: Πρώτον, ότι ανθρώπων άρχει. Δεύτερον, ότι κατά νόμους άρχει. Τρίτον, ότι ουκ αεί άρχει».
*Tο άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 26 Ιουνίου.
