Όταν οι ισραηλινές δυνάμεις εξουδετέρωσαν τον ηγέτη της Χαμάς Γιαχία Σινουάρ στη Γάζα την περασμένη εβδομάδα, πολλοί εντός και εκτός Ισραήλ ήλπιζαν ότι θα ήταν η στιγμή που ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θα κήρυττε τη νίκη και θα περιόριζε την επιχείρηση στη Γάζα με την ελπίδα να εξασφαλίσει κατάπαυση του πυρός και μια συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων.
Ποιος είναι ο στόχος του Νετανιάχου
Μια εβδομάδα μετά το θάνατο του Σινουάρ, είναι όλο και πιο σαφές ότι έκαναν λάθος, σχολιάζει η ανάλυση του CNN.
Οι διεθνείς σύμμαχοι του Ισραήλ, καθώς και πολλοί στο εσωτερικό της χώρας, πιέζουν τον Νετανιάχου να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο τώρα, επισημαίνοντας ότι η δολοφονία του Σινουάρ προήλθε από άλλες στρατιωτικές επιτυχίες, με πιο αξιοσημείωτη τη δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα.
Αντίθετα, ο Νετανιάχου έχει ορκιστεί να συνεχίσει να αγωνίζεται, αφήνοντας τον κόσμο να μαντεύει ποιος μπορεί να είναι ο τελικός του στόχος.
Έχει αφήσει να εννοηθεί ότι οι φιλοδοξίες του μπορεί να υπερβαίνουν κατά πολύ τη συντριβή της Χαμάς και της Χεζμπολάχ, τις δύο πιο άμεσες απειλές που αντιμετωπίζει το Ισραήλ. Τόνισε δε ότι η δολοφονία του Νασράλα ήταν «ένα αναγκαίο βήμα» προς την αλλαγή «της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή για τα επόμενα χρόνια», εγείροντας ανησυχίες για την προθυμία του να βυθίσει το Ισραήλ σε μια άμεση αντιπαράθεση με το Ιράν.
Το ζήτημα με το Ιράν
Το Ισραήλ και το Ιράν βρίσκονται επικίνδυνα κοντά σε μια ακόμη μεγάλη κλιμάκωση, αφού το Ιράν εξαπέλυσε μια μαζική επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Ισραήλ την 1η Οκτωβρίου.
Ο Νετανιάχου υποσχέθηκε αμέσως αντίποινα, αλλά τρεις εβδομάδες αργότερα, ο κόσμος εξακολουθεί να περιμένει να δει τι θα κάνει το Ισραήλ στη συνέχεια. Οι ΗΠΑ και άλλοι σύμμαχοι προέτρεψαν τον Νετανιάχου να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να αποφύγει να χτυπήσει τους πυρηνικούς και πετρελαϊκούς πόρους του Ιράν, αλλά δεν είναι σαφές εάν πέτυχαν.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει δηλώσει δημόσια ότι θέλει ο στρατός του να εξαλείψει τους πληρεξούσιους του Ιράν που αποτελούν την πιο άμεση απειλή για το Ισραήλ: τη Χαμάς στη Γάζα και τη Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο. Αλλά είναι όλο και πιο προφανές ότι μπορεί να είναι αδύνατο να επιτευχθεί.
Ποιοι είναι εξοργισμένοι μαζί του
Η απροθυμία του Νετανιάχου να συνάψει συμφωνία για την κατάπαυση του πυρός, ακόμη και τώρα αφού εξασφάλισε αρκετές στρατιωτικές νίκες, έχει εξοργίσει πολλούς στο Ισραήλ. Οι εβδομαδιαίες μαζικές διαδηλώσεις εναντίον του και της κυβέρνησής του συνεχίζονται, απαιτώντας μια συμφωνία με τη Χαμάς που θα εξασφάλιζε την απελευθέρωση των 101 ομήρων που κρατούνται ακόμα στη Γάζα.
Ο Αβίβ Μπουσίνσκι, πρώην σύμβουλος και εκπρόσωπος του Νετανιάχου, ο οποίος τώρα είναι πολιτικός αναλυτής, είπε ότι η μοίρα των ομήρων - δεκάδες από τους οποίους πιστεύεται ότι είναι ακόμα ζωντανοί - είναι κρίσιμη για τη μελλοντική κληρονομιά του Νετανιάχου.
Ο Μπουσίνσκι είπε στο CNN ότι εάν ο πόλεμος τελειώσει χωρίς να απελευθερωθούν ή να διασωθούν άλλοι όμηροι ή πτώματα, είναι πιθανό κάποιοι να αρχίσουν τελικά να αμφισβητούν την απόφαση να σκοτώσουν τον Σινουάρ – κάτι που έγινε σχεδόν ευπρόσδεκτο σε όλο το Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα.
«Δεν υπάρχει κίνητρο να μπει τέλος»
Ο Νετανιάχου παίζει ένα περίπλοκο παιχνίδι, προσπαθώντας να εξισορροπήσει τις αντιφατικές απαιτήσεις των πολλών συμμάχων που δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει.
Η κυβέρνησή του βασίζεται στην υποστήριξη ακροδεξιών προσωπικοτήτων όπως ο υπουργός Ασφαλείας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ και ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ που δεν κρύβουν το γεγονός ότι θέλουν το Ισραήλ να συνεχίσει να κατέχει τη Γάζα και προτείνουν ακόμη και την ανέγερση εβραϊκών οικισμών εκεί.
Οι δικαστικοί μπελάδες του
Επιπλέον, ο Νετανιάχου εξακολουθεί να δικάζεται για πολλές κατηγορίες απάτης, παραβίασης εμπιστοσύνης και δωροδοκίας. Έχει προγραμματιστεί να αρχίσει να καταθέτει τον Δεκέμβριο – ο πρώτος εν ενεργεία Ισραηλινός πρωθυπουργός που εμφανίζεται στο δικαστήριο ως κατηγορούμενος.
Πριν από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, ο Νετανιάχου και η κυβέρνησή του προσπάθησαν να προωθήσουν μια αμφιλεγόμενη δικαστική μεταρρύθμιση, η οποία θα έδινε πολύ περισσότερη εξουσία επί των δικαστηρίων στην κυβέρνηση – επιτρέποντας ενδεχομένως στον Νετανιάχου να επηρεάσει τη δική του δίκη.
Πάντως, ο Νετανιάχου φαίνεται να έχει ολοένα και περισσότερο ανοσία στις πιέσεις από τις ΗΠΑ – Το ταξίδι του Μπλίνκεν αυτή την εβδομάδα είναι η 11η επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή μέσα σε ένα χρόνο, αλλά όπως και τα προηγούμενα ταξίδια, φαίνεται να έχει πετύχει ελάχιστα.
Οι εντάσεις μεταξύ του Νετανιάχου και του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είναι δεδομένες, αλλά είναι πιθανό να επιδεινωθούν πολύ στο εγγύς μέλλον.
Δεδομένου ότι οι αμερικανικές εκλογές φαίνονται να βρίσκονται στην κόψη του ξυραφιού ο Μπάιντεν πρέπει να βαθμονομήσει προσεκτικά την προσέγγισή του στο Ισραήλ, ώστε να μην βλάψει τις πιθανότητες νίκης της Αντιπροέδρου Καμάλα Χάρις. Πρέπει να θεωρηθεί ότι παίρνει σκληρή στάση απέναντι στη φρικτή ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα για να εμποδίσει τους Αραβοαμερικανούς και τους προοδευτικούς να εγκαταλείψουν το κόμμα του λόγω του πολέμου που διεξάγει εκεί το Ισραήλ. Ωστόσο, πρέπει επίσης να συνεχίσει να υποστηρίζει το Ισραήλ για να μην εξοργίσει τους μετριοπαθείς και Εβραίους ψηφοφόρους που περιμένουν από τις ΗΠΑ να σταθούν δίπλα στο εβραϊκό κράτος ό,τι κι αν γίνει.
Ο Μπάιντεν έχει ήδη αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί να αυξήσει την πίεση – προειδοποιώντας το Ισραήλ ότι οι ΗΠΑ μπορεί να σταματήσουν να προμηθεύουν το Ισραήλ με όπλα εκτός εάν βελτιωθεί η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα.
Η κληρονομιά του Νετανιάχου
Για τον Νετανιάχου, η δημιουργία κληρονομιάς ως πρωθυπουργού που έσωσε τη χώρα του είναι το όνειρο, είπε ο Μπουσίνσκι, προσθέτοντας ότι αν το καταφέρει, μπορεί να σκεφτεί ακόμη και να παραιτηθεί.
