Στα χέρια της ουκρανικής κυβέρνησης βρίσκεται από την περασμένη εβδομάδα το ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου Τραμπ, το οποίο –σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Axios– περιλαμβάνει σαρωτικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία, με αντάλλαγμα την κατάπαυση του πυρός και τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Τι προβλέπει η πρόταση των ΗΠΑ – Η «τελική προσφορά» του Τραμπ
Το έγγραφο μιας σελίδας, που παρουσιάστηκε από Αμερικανούς αξιωματούχους σε Ουκρανούς διαπραγματευτές στο Παρίσι, χαρακτηρίζεται από το Axios ως η «τελική προσφορά» του Λευκού Οίκου.
Το σχέδιο προβλέπει:
- Επίσημη αναγνώριση από τις ΗΠΑ της Κριμαίας ως ρωσικού εδάφους.
- “De facto” αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου σχεδόν όλων των κατεχόμενων περιοχών της ανατολικής και νότιας Ουκρανίας.
- Άρση των αμερικανικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία από το 2014.
- Απόσυρση της προοπτικής ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, με ανοιχτό παράθυρο μόνο για ένταξή της στην Ε.Ε.
- Ενεργειακή συνεργασία με τη Ρωσία μέσω των ΗΠΑ, με ειδικό ρόλο στη διαχείριση του πυρηνικού σταθμού στη Ζαπορίζια.
Σε αντάλλαγμα, η Ουκρανία θα λάμβανε:
- Επιστροφή μικρής περιοχής της περιφέρειας Χαρκόβου.
- Εγγυήσεις ασφαλείας από “συνασπισμό προθύμων” ευρωπαϊκών και ενδεχομένως μη ευρωπαϊκών χωρών.
- Δικαίωμα ελεύθερης διέλευσης στον ποταμό Δνείπερο.
- Αποζημιώσεις και οικονομική στήριξη για την ανοικοδόμηση – χωρίς σαφή αναφορά για την προέλευση της χρηματοδότησης.
Επιφυλάξεις από Κίεβο και Ευρώπη
Ουκρανικές πηγές φέρονται να θεωρούν την πρόταση μονόπλευρη και ευνοϊκή προς τη Ρωσία. Όπως δήλωσε αξιωματούχος κοντά στην κυβέρνηση Ζελένσκι: «Η πρόταση λέει πολύ ξεκάθαρα ποια απτά κέρδη θα έχει η Ρωσία, αλλά μόνο αόριστα και γενικά λέει τι θα πάρει η Ουκρανία».
Παράλληλα, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, σύμφωνα με δημοσιεύματα, εμφανίστηκε πρόθυμος να παγώσει τις γραμμές του μετώπου, ως βάση για συμφωνία. Ωστόσο, φέρεται να έχει απορρίψει στοιχεία του σχεδίου, όπως η παρουσία ευρωπαϊκής ειρηνευτικής δύναμης στο ουκρανικό έδαφος.
Από την ανάληψη των καθηκόντων του τον Ιανουάριο, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει ανατρέψει τη στρατηγική της προηγούμενης κυβέρνησης Μπάιντεν, επιλέγοντας μια πιο πραγματιστική προσέγγιση, με στόχο μια γρήγορη συμφωνία.
Ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, είχε τετ α τετ διάρκειας άνω των τεσσάρων ωρών με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, και αναμένεται να επιστρέψει στη Μόσχα για νέο γύρο συνομιλιών εντός της εβδομάδας. Παράλληλα, ο στρατηγός Κιθ Κέλογκ εκπροσωπεί την Ουάσινγκτον στον νέο γύρο επαφών που διεξάγεται στο Λονδίνο σήμερα, χωρίς την παρουσία του ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, γεγονός που ερμηνεύεται ως σινιάλο αποστασιοποίησης από τις λεπτομέρειες της συμφωνίας.
Ο Λευκός Οίκος δηλώνει πως αν δεν υπάρξει πρόοδος σύντομα, οι ΗΠΑ ενδέχεται να αποχωρήσουν από τις συνομιλίες.
Η Ευρώπη παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις, βλέποντας το πλαίσιο Τραμπ ως επικίνδυνη αποδοχή της ρωσικής κατοχής και ταυτόχρονα ανεπαρκές για την εγγύηση μιας βιώσιμης και δίκαιης ειρήνης.
