Ο Μάριο Ντράγκι χαιρετίστηκε ως ο «σωτήρας» της ευρωζώνης κατά τη διάρκεια της κρίσης δημόσιου χρέους, από το τιμόνι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Αυτή τη φορά, καλείται να αναλάβει έναν εξίσου κρίσιμο ρόλο: να βρει τον τρόπο με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορέσει να είναι ανταγωνιστική στην παγκόσμια σκηνή.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ζήτησε από τον Ντράγκι να συντάξει μια έκθεση-ορόσημο για το μέλλον της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ πριν από περίπου ένα χρόνο. Τα θέματά της ποικίλλουν και πολλά από αυτά θα αποδειχθούν αμφιλεγόμενα, αναφέρει το Politico.
Μετά από πολλούς μήνες σύνταξης, η έκθεση, έκτασης περίπου 400 σελίδων, θα δημοσιοποιηθεί σήμερα, Δευτέρα.
Αποτελεί απάντηση στην αντιμετώπιση διαρθρωτικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η ΕΕ σε τομείς από την άμυνα έως την ενέργεια ενώ επιχειρεί να επιλύσει ζητήματα που αγνοήθηκαν για μεγάλο χρονικό διάστημα, όπως η έλλειψη επενδύσεων στην καινοτομία.
Η έκθεση συμπεριλαμβάνει συστάσεις για 10 κύριους οικονομικούς τομείς. Το Politico εξετάζει πέντε σημαντικά σημεία:
«Money, money, money»
Ο Ντράγκι ξεκαθαρίζει από την αρχή ότι η ΕΕ πρέπει να επενδύσει «τεράστιο ποσό χρημάτων σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα» για να χρηματοδοτήσει την απεξάρτηση από τις εκπομπές άνθρακα, την ψηφιακή καινοτομία και όλες τις υποδομές που μπορούν να θεωρηθούν ευρωπαϊκό κοινό αγαθό.
Τόνισε πολλές φορές ότι τα ιδιωτικά κεφάλαια πρέπει να διαδραματίσουν τον μεγαλύτερο ρόλο. Όμως, εν όψει της δημοσίευσης της έκθεσης, απέφυγε να γίνει συγκεκριμένος σχετικά με το πού θα μπορούσε να εμπλακεί η δημόσια χρηματοδότηση.
Οι χώρες της ΕΕ είναι και ήταν πάντα βαθιά διχασμένες στο θέμα αυτό, ενώ η Επιτροπή εξετάζει μια μεγάλη αναμόρφωση του προϋπολογισμού. Αυτό είναι πιθανό να εντείνει τις διαφωνίες. Ο Ντράγκι είναι γνωστός υποστηρικτής της αύξησης της δανειοληπτικής ικανότητας της ΕΕ. Αρκετές χώρες είναι, ωστόσο, αντίθετες σε αυτό.
Ο νικητής τα παίρνει όλα
Το ερώτημα που τίθεται εδώ και χρόνια είναι γιατί η παραγωγικότητα στην ΕΕ είναι χαμηλότερη από εκείνη των ΗΠΑ.
Η έκθεση του Ντράγκι αναμένεται να τονίσει ότι αυτό οφείλεται κυρίως στην έλλειψη επενδύσεων στην καινοτομία - με τις αμερικανικές εταιρείες να επενδύουν 700 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως περισσότερα από τις ευρωπαϊκές, τα μεγαλύτερα επενδυτικά κενά στην τεχνολογία και τις τηλεπικοινωνίες και τις επιχειρήσεις να βασίζονται σε ξένους επενδυτές.
Ο Ντράγκι προωθεί νέους κανόνες προληπτικής εποπτείας για τις τράπεζες και τους επενδυτές, ώστε να διευκολυνθεί η πραγματοποίηση ριψοκίνδυνων επενδύσεων. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων εργάζεται ήδη πάνω στο θέμα. Αλλά η Ευρώπη χρειάζεται κάτι περισσότερο από αμελητέες αλλαγές: Μια τεράστια στροφή στην τεχνολογική στρατηγική που περιλαμβάνει την εξεύρεση ενός τρόπου για τη συνεπή εισαγωγή τεχνολογιών στην αγορά αποτελεί βασική πρόκληση για τα επόμενα χρόνια. Μπορεί να είναι και υπαρξιακή.
Ενέργεια
Η ΕΕ θέσπισε κανόνες για την καθαρή τεχνολογία μόλις πέρυσι. Όμως υστερεί στον αγώνα για την παραγωγή φθηνών πράσινων τεχνολογιών - και της λείπει μια συνεκτική ενεργειακή στρατηγική. Η έκθεση πρόκειται να ζητήσει την ενίσχυση όχι μόνο της παραγωγής αλλά και της ζήτησης για προϊόντα καθαρής τεχνολογίας με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία. Αναμένεται επίσης να προτείνει λύσεις και μια ευρεία στρατηγική για την επίλυση του «ενεργειακού γρίφου».
Ο Ντράγκι έχει υπαινιχθεί μια αύξηση των επενδύσεων στα ενεργειακά δίκτυα και θα είναι εύκολο για αυτόν να αποσπάσει συναίνεση σε αυτό.
Εμπόριο
Τα lobby των επιχειρήσεων και οι νομοθέτες της ΕΕ αναρωτιούνται πόσο φιλόδοξη θα είναι η έκθεση όσον αφορά την επανεξέταση των βασικών πολιτικών της ΕΕ, όπως οι κανόνες ανταγωνισμού και το εμπόριο.
Ο Ντράγκι υπαινίχθηκε μια σημαντική χρήση δασμών σε μια ομιλία του αυτό το καλοκαίρι για να αντιμετωπίσει τις πιο προστατευτικές προσεγγίσεις της Αμερικής και της Κίνας. Αρκετές χώρες φοβούνται ότι η ΕΕ θα εγκαταλείψει τη θέση της ως πρωταθλήτρια του ελεύθερου εμπορίου.
Η έκθεση θα προτείνει μια στρατηγική για τη μείωση των εξαρτήσεων μέσω εμπορικών συμφωνιών, ιδίως για τις πρώτες ύλες, και την αύξηση των κοινών προμηθειών.
Παράλληλα, ο Ντράγκι υπαινίχθηκε επίσης την ανάγκη να επιτραπούν περισσότερες συγχωνεύσεις.
Είμαστε, όμως, ακόμα Ευρώπη
Ο Ντράγκι δήλωσε στους νομοθέτες ότι η έκθεσή του θα βασίζεται σε ευρωπαϊκές αξίες, όπως η κοινωνική ισότητα, η ισότητα και η ποιότητα των δημόσιων υπηρεσιών.
Η έρευνά του θα περιλαμβάνει μια σύγκριση σχετικά με τις ανισότητες σε διάφορα μέρη του κόσμου, αλλά η έκθεση είναι επίσης πιθανό να επικεντρωθεί σε αυτό που συχνά αποκαλείται «το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο» και πώς μπορεί να είναι χρήσιμο για τη θέσπιση νέων κοινωνικών προτύπων που μπορούν να είναι ωφέλιμα για τις επιχειρήσεις και τον κατασκευαστικό τομέα.
Στις πιο πρόσφατες ομιλίες του, ο Ντράγκι δήλωσε ότι οι κυβερνήσεις της ΕΕ «δεν επικεντρώνονται αρκετά στη δική μας αγορά: σχεδόν το 80 % των προμηθειών τα τελευταία δύο χρόνια προέρχεται από χώρες εκτός της ΕΕ». Πρότεινε αλλαγές για την εισαγωγή ρητρών Buy European στους κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις.
Μπόνους: Διακυβέρνηση
Η προσπάθεια να αξιοποιηθεί πλήρως το μέγεθος του μπλοκ και να καταστούν οι πολιτικές του συνεπείς θα είναι ένα από τα κύρια θέματα της έκθεσης. Μιλώντας σε εκδήλωση στο Λονδίνο τον περασμένο Ιούνιο, ο Ντράγκι δήλωσε ότι οι αμερικανικές ρυθμίσεις, η φορολογία, η εξωτερική πολιτική και τα οικονομικά είναι καλά ευθυγραμμισμένα, αλλά ότι η διακυβέρνηση είναι η πρόκληση της ΕΕ. Ανέφερε ότι η ΕΕ χρειάζεται αυστηρότερο συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών και ότι πρέπει να μεταρρυθμιστεί ο τρόπος λειτουργίας της Επιτροπής.
Ωστόσο, η φον ντερ Λάιεν έχει ήδη παρουσιάσει το πρόγραμμά της για το έργο της Επιτροπής κατά τα επόμενα πέντε χρόνια και ο ίδιος ο Ντράγκι δήλωσε ότι αναγνωρίζει ότι το αποτέλεσμα του έργου του θα εξαρτηθεί κυρίως από τις 27 χώρες της ΕΕ.
Δεν βοηθάει το γεγονός ότι πολλές από αυτές τυχαίνει να βρίσκονται σε πολιτική κρίση και, σε γενικές γραμμές, να είναι πιο δεξιές από ό,τι ήταν εδώ και πολύ καιρό. Αυτό δεν θα ευνοήσει την υλοποίηση των φιλοδοξιών του Ντράγκι.
