Τα αριστερά κόμματα είναι σήμερα πιο αντιδημοφιλή από κάθε άλλη φορά μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, εκτιμά η Telegraph.
Η ανάλυση έρχεται έπειτα από μια χρονιά εκλογικών θριάμβων για τους συντηρητικούς σε όλο τον κόσμο, που επισφραγίστηκε με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ.
Οι δεξιές ομάδες αναδείχθηκαν παγκόσμιοι νικητές αφού πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο άνθρωποι ψήφισαν σε περισσότερες από 70 χώρες το 2024, οι περισσότεροι που έχουν καταγραφεί σε ένα μόνο έτος.
Τα αριστερά κόμματα υπέστησαν ένα χαμηλό ρεκόρ μέσου ποσοστού ψήφων, μόλις 45,4%, στις τελευταίες εκλογές κάθε δημοκρατίας, σύμφωνα με την ανάλυση της Telegraph για τις εκλογές σε 73 δημοκρατίες.
Στη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ, τα αριστερά κόμματα εξασφάλισαν μόλις το 42,3% των ψήφων, ενώ η Δεξιά κέρδισε το 55,7%, γεγονός που αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη διαφορά στο ποσοστό ψήφων από το 1990.
Εν τω μεταξύ, η σκληρή Δεξιά σημείωσε ένα ρεκόρ υψηλών ποσοστών, 14,7%, μετά τις καλές επιδόσεις των ριζοσπαστικών πολιτικών στις εκλογές από τη Γαλλία έως τον Παναμά. Η πτώση της Αριστεράς μπορεί να καταγραφεί ακόμη και στη Λατινική Αμερική, προπύργιο του σοσιαλισμού μετά από χρόνια βίαιων φασιστικών δικτατοριών.
Μετά την ορκωμοσία του κ. Τραμπ αυτόν τον μήνα, αναμένεται να επιφέρει περαιτέρω ήττες στην Αριστερά στον Καναδά, την Αυστραλία και τη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ.
«Η τάση είναι ανοδική. Δεν υπάρχει πραγματικός λόγος να περιμένουμε ότι θα σταματήσει σύντομα», δήλωσε ο καθηγητής Matthijs Rooduijn, πολιτικός επιστήμονας από το Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ.
Ο Jeremy Cliffe, διευθυντής σύνταξης και ανώτερος συνεργάτης πολιτικής στο think tank του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων, δήλωσε ότι η παγκόσμια στροφή προς τη Δεξιά είναι αποτέλεσμα τριών αλληλένδετων τάσεων: «Η καθοδηγούμενη από την παγκοσμιοποίηση παρακμή της οργανωμένης εργασίας, η αυξανόμενη πολιτική ταυτότητας που αξιοποιείται με μεγαλύτερη επιτυχία από τη Δεξιά παρά από την Αριστερά και η γενική τάση των αριστερών δυνάμεων να κατακερματίζονται αντί να ενώνονται».
Στις ΗΠΑ, ο Τραμπ κέρδισε τη λαϊκή ψήφο στις εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου, λαμβάνοντας 77.000.000 ψήφους, έναντι 75.000.000 ψήφων της Δημοκρατικής Κάμαλα Χάρις. Στον Καναδά, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Πιερ Πουαλιέβρ, ένας λαϊκιστής πολιτικός με το προσωνύμιο «Ο Τραμπ του Καναδά» είναι το φαβορί για να αντικαταστήσει τον Τζάστιν Τριντό στην πρωθυπουργία. Στην Αυστραλία, οι Συντηρητικοί έχουν περάσει μπροστά από την κυβέρνηση των Εργατικών στις δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές, που θα διεξαχθούν μέσα στο 2025.
Η εικόνα στην Ευρώπη
Την ίδια ώρα, τα δεξιά κόμματα στην Ευρώπη «άνοιξαν» μια σχεδόν ιστορική διαφορά από τους αριστερούς αντιπάλους τους, ύψους κοντά στο 14%, στις πιο πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις στη Γηραιά Ήπειρο. Η σαρωτική νίκη των Εργατικών στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν η μόνη... παρηγοριά για την Αριστερά, σε ένα 12μηνο γεμάτο αποτυχίες. Και πάλι, ωστόσο, τα χαμόγελα δεν αναμένεται να κρατήσουν για πολύ, καθώς η πρώτη έρευνα της YouGov/Times για την πρόθεση ψήφου μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2024, δείχνει μια κούρσα στήθος με στήθος μεταξύ των Εργατικών (26%) και της Reform UK (25%). Το Συντηρητικό Κόμμα βρίσκεται στην τρίτη θέση με 22%.
Στη Δυτική Ευρώπη, η ακροδεξιά έκανε... θραύση, σημειώνοντας μέσο ποσοστό ψήφων-ρεκόρ 16,9% στη Γαλλία, την Αυστρία, τη Γερμανία και αλλού. Οι ψηφοφόροι σε ολόκληρη την ΕΕ έδωσαν τη νίκη στα κεντροδεξιά κόμματα στις ευρωεκλογές του περασμένου Ιουνίου, αλλά η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), ο Εθνικός Συναγερμός της Γαλλίας και το Κόμμα της Ελευθερίας της Αυστρίας είχαν επίσης μεγάλα κέρδη.
Στη Γαλλία, η απόφαση του Εμανουέλ Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, αφότου ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν κέρδισε τις ευρωεκλογές στη χώρα, άφησε τη γαλλική πολιτική σε σύγχυση και κατέστησε ουσιαστικά ανίσχυρο τον ίδιο τον Μακρόν. Ο Εθνικός Συναγερμός εμποδίστηκε από το να καταλάβει την εξουσία χάρη στον συνασπισμό όλων των αριστερών κομμάτων. Αλλά το κόμμα της Λεπέν είναι το μεγαλύτερο στη γαλλική Βουλή και έριξε την κυβέρνηση μειοψηφίας του Μπαρνιέ μέσα σε μόλις τρεις μήνες.
Στην Αυστρία, το ακροδεξιό φιλοπουτινικό Κόμμα της Ελευθερίας κέρδισε για πρώτη φορά τις βουλευτικές εκλογές και τώρα αναμένεται να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού.
Στη Γερμανία, το συντηρητικό CDU αναμένεται να κερδίσει τις βουλευτικές εκλογές του ερχόμενου Φεβρουαρίου. Το ακροδεξιό AfD βρίσκεται δημοσκοπικά στη δεύτερη θέση, μπροστά από το αντιδημοφιλές αριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα του Όλαφ Σολτς. Πέρυσι, το AfD κέρδισε εκλογές σε κρατίδιο, το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που το κατάφερε στη Γερμανία μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και την πτώση του γερμανικού ναζιστικού κόμματος.
Το 2024 ήταν η χειρότερη χρονιά για τα αριστερά κόμματα στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη μετά την πτώση του Σιδηρού Παραπετάσματος. Η κεντροδεξιά κέρδισε στην Κροατία και τη Βουλγαρία. Η ακροδεξιά κέρδισε τις μερικώς ακυρωμένες πλέον εκλογές στη Ρουμανία.
Στην Τσεχική Δημοκρατία, ο Αντρέι Μπάμπιτς, ένας λαϊκιστής ακροδεξιός επιχειρηματίας και μιμητής του Τραμπ, αναμένεται να κερδίσει τις εκλογές φέτος, καθώς προηγείται με διαφορά τουλάχιστον 14 μονάδων στις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Οι ειδικοί λένε ότι η επιτυχία της λαϊκιστικής Δεξιάς οφείλεται στη σκλήρυνση της στάσης απέναντι στη μετανάστευση στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα, οι ακροδεξιοί πολιτικοί αποκτούν μεγαλύτερη πρόσβαση και τα μηνύματά τους πετυχαίνουν μεγαλύτερη απήχηση στην κοινωνία μέσα από τα social media -μια δυνατότητα που δεν είχαν στο παρελθόν.
Η σαρωτική νίκη των Εργατικών στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν ένας από τους λίγους θριάμβους της Αριστεράς το 2024. Αλλά είναι εφήμερος.
Η πρώτη δημοσκόπηση της YouGov/Times για την ψήφο μετά τις γενικές εκλογές δείχνει μια στενή αναμέτρηση μεταξύ των Εργατικών και της Μεταρρύθμισης του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι Εργατικοί συγκεντρώνουν μόλις το 26% των ψήφων, ενώ η Reform UK το 25%. Το Συντηρητικό Κόμμα βρίσκεται πολύ κοντά στην τρίτη θέση, λαμβάνοντας 22%.
Η δημοσκόπηση πραγματοποιείται έξι μήνες μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2024, οι οποίες έφεραν στην εξουσία τον Σερ Κιρ Στάρμερ.
Μόνο μια ισχνή πλειοψηφία - 54% - των ψηφοφόρων των Εργατικών συνεχίζει να δηλώνει ότι θα υποστήριζε το κόμμα του σε άλλες εκλογές.
«Καταρρέουν» τα προπύργια στη Λατινική Αμερική
Την ίδια ώρα, ο ασφυκτικός εναγκαλισμός της Αριστεράς με την πολιτική σκηνή της Λατινικής Αμερικής από τα τέλη της δεκαετίας του 2000 έχει αποδυναμωθεί, έπειτα από νίκες ηγετών, όπως ο Αργεντινός Χαβιέρ Μιλέι. Μετά τις εκλογές του 2024, το ποσοστό ψήφων της Αριστεράς ήταν 51,6% -ήτοι, το χαμηλότερο των τελευταίων 30 και πλέον ετών. Παράλληλα, ο μέσος όρος των ψήφων της Δεξιάς διατηρείται στο 40% από το 2018.
Το 2023, η Παραγουάη εξέλεξε τον συντηρητικό Σαντιάγο Πένια και ο Ισημερινός επέλεξε τον κεντροδεξιό υποψήφιο Ντανιέλ Νομπόα. Την ίδια χρονιά, ο εκκεντρικός Μιλέι έγινε πρόεδρος της Αργεντινής με υποσχέσεις για περικοπές στο Δημόσιο. Θα αντιμετωπίσει ενδιάμεσες εκλογές το 2025, αλλά μέχρι στιγμής το κόμμα του σημειώνει καλές επιδόσεις στις δημοσκοπήσεις.
Ο Ζαΐρ Μπολσονάρου -ο «Τραμπ των τροπικών»- έχασε τις εκλογές του 2022, αλλά το κόμμα του παραμένει το μεγαλύτερο στο Κοινοβούλιο της Βραζιλίας. Και οι αναλυτές εκτιμούν ότι η άνοδος του Τραμπ στην εξουσία στις ΗΠΑ θα ευνοήσει και τους «μίνι Τραμπ» στις χώρες της Λατινικής Αμερικής.
