Στον απόηχο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ την περασμένη εβδομάδα όπου τέθηκε θέμα απειλής και «συστημικών προκλήσεων» από τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βόρεια Κορέα και το Ιράν, γεωπολιτικοί και αμυντικοί εμπειρογνώμονες ισχυρίζονται ότι η Δύση πρέπει τώρα να προετοιμαστεί για να αντιμετωπίσει αυτούς τους αντιπάλους.
Ο πρώην επικεφαλής του ΝΑΤΟ Τζορτζ Ρόμπερτσον προειδοποίησε την Τρίτη ότι οι ένοπλες δυνάμεις του Ηνωμένου Βασιλείου πρέπει να έχουν την ικανότητα να αντιμετωπίσουν ένα «θανατηφόρο κουαρτέτο» αντιπάλων.
«Είμαστε αντιμέτωποι με ένα θανατηφόρο κουαρτέτο εθνών που συνεργάζονται όλο και περισσότερο», δήλωσε, σε σχόλια που μετέδωσε το Sky News.
«Εμείς σε αυτή τη χώρα και στη συμμαχία του ΝΑΤΟ πρέπει να είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε αυτό το συγκεκριμένο κουαρτέτο καθώς και τα άλλα προβλήματα που διαπερνούν τον κόσμο», πρόσθεσε.
Ο Ρόμπερτσον δεν κατονόμασε ρητά τα μέλη του κουαρτέτου, αλλά οι άλλες τρεις χώρες πιστεύεται ότι είναι η Ρωσία, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα - χώρες που το ΝΑΤΟ περιέγραψε την περασμένη εβδομάδα ότι αποτελούν απειλή και συστημικές προκλήσεις για την «ευρωατλαντική ασφάλεια».
Η χρήση της λέξης «θανατηφόρα» παραπέμπει στην Κίνα καθώς ταιριάζει με την αναβάθμιση της ρητορικής κατά του συμμάχου της Ρωσίας στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ την περασμένη εβδομάδα, όπου η ιδιότητα του Πεκίνου ως αντιπάλου αναγνωρίστηκε δημοσίως περισσότερο από ποτέ.
Βλαντίμιρ Πούτιν, Σι Τζιπίνγκ | Sergei Bobylev, Sputnik, Kremlin Pool Photo via AP
Υπονομευτές της ειρήνης
Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συμφώνησαν ότι οι πολιτικές και φιλοδοξίες της Κίνας αμφισβητούν τα «συμφέροντα, την ασφάλεια και τις αξίες» του αμυντικού συμφώνου, τοποθετώντας το Πεκίνο ως βασικό αντίπαλο της συμμαχίας.
Η δήλωση του ΝΑΤΟ ανέφερε επίσης ότι η «εμβάθυνση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης» της Κίνας με τη Ρωσία προκαλεί «βαθιά» ανησυχία, αν και ήταν σαφές ότι η Ρωσία και ο συνεχιζόμενος πόλεμός της στην Ουκρανία παρέμενε η πιο άμεση ανησυχία της συμμαχίας.
Ο συνασπισμός περιέγραψε τη Ρωσία ως χώρα που έχει «διαλύσει» την ειρήνη, διαταράσσει τη σταθερότητα στη Δύση και υπονομεύει «σοβαρά την παγκόσμια ασφάλεια».
Οι πυρηνικές δυνατότητες της Ρωσίας και η υβριδική δράση μέσω πληρεξουσίων, όπως οι κακόβουλες δραστηριότητες στον κυβερνοχώρο, οι προκλήσεις στα σύνορα των συμμάχων και οι εκστρατείες παραπληροφόρησης, σημειώθηκαν ως ιδιαίτερες απειλές.
Οι σύμμαχοι της Ρωσίας, η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, κατηγορήθηκαν ότι «τροφοδοτούν τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας» κατά της Ουκρανίας, παρέχοντας άμεση στρατιωτική υποστήριξη στη Ρωσία, όπως πυρομαχικά και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV), γεγονός που, σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, «επηρεάζει σοβαρά την ευρωατλαντική ασφάλεια και υπονομεύει το παγκόσμιο καθεστώς μη διάδοσης».
Ωστόσο, η Ρωσία και η Βόρεια Κορέα αρνούνται ότι έχουν πραγματοποιήσει μεταφορές όπλων. Το Ιράν έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι προμήθευσε μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Ρωσία, αλλά ισχυρίστηκε ότι τα είχε στείλει πριν από την έναρξη του πολέμου. Η Κίνα έχει απειληθεί με κυρώσεις, αφού κατηγορήθηκε ότι έστειλε στρατιωτικό υλικό «διπλής χρήσης», για τον αμυντικό τομέα της Ρωσίας, προκειμένου να τα χρησιμοποιήσει στην παραγωγή των δικών της όπλων.
Η Κίνα αρνείται ότι προμηθεύει όπλα στη Ρωσία, ενώ ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Λιν Τζιαν φέρεται να χαρακτήρισε τα τελευταία σχόλια του ΝΑΤΟ «μεροληπτικά, συκοφαντικά και προκλητικά».
Επίσης, απέρριψε το ΝΑΤΟ ως «κατάλοιπο του Ψυχρού Πολέμου». Η αποστολή της Κίνας στην Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε ότι η δήλωση του ΝΑΤΟ ήταν «γεμάτη με ψυχροπολεμική νοοτροπία και πολεμική ρητορική».
Ο Ίαν Μπρέμερ, ιδρυτής και πρόεδρος του Eurasia Group, δήλωσε ότι η τελευταία Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ έδειξε ότι η Δύση και οι αντίπαλοί της φαίνεται να μπαίνουν σε ένα νέο κύκλο «Ψυχρού Πολέμου».
Σύνοδος Κορυφής ΝΑΤΟ, Ιούλιος 2024 | AP Photo/Jacquelyn Martin
Ο ρόλος της οικονομικής υπεροχής της Δύσης
Το πώς ακριβώς η Δύση μπορεί να αντιμετωπίσει τέτοιους αντιπάλους μένει να φανεί. Η Ρωσία, η Βόρεια Κορέα και το Ιράν υπόκεινται ήδη σε σημαντικές διεθνείς κυρώσεις και οι περιορισμοί αυτοί στο εμπόριο και σε βασικούς τομείς, τους έχουν αναμφισβήτητα φέρει πιο κοντά.
Η ένταξη της Κίνας στα λεγόμενα «κράτη-παρίες» ήταν ένα σημαντικό βήμα για το ΝΑΤΟ, σημείωσε ένας ειδικός σε θέματα ασφάλειας, αλλά εξακολουθεί να μην δίνει καμία σαφήνεια σχετικά με το πώς οι δυτικοί σύμμαχοι θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν έναν αντίπαλο άξονα ισχύος.
«Η δήλωση αναφέρει ότι «η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας δεν μπορεί να επιτρέψει τον μεγαλύτερο πόλεμο στην Ευρώπη στην πρόσφατη ιστορία χωρίς αυτό να επηρεάσει αρνητικά τα συμφέροντα και τη φήμη της», το οποίο είναι ένα σημαντικό βήμα για τη Συμμαχία, καθώς αναδεικνύει την εχθρική της πρόθεση», δήλωσε ο Εντ Άρνολντ, ανώτερος ερευνητής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια του Royal United Services Institute.
«Ωστόσο, εντοπίζει και θαυμάζει το πρόβλημα, αντί να περιγράφει τι πρέπει να κάνει το ΝΑΤΟ γι' αυτό», σημείωσε σε σχόλιό του την περασμένη εβδομάδα.
Ο Χόλγκερ Σμίντιγκ, επικεφαλής οικονομολόγος της Berenberg Bank, δήλωσε ότι η οικονομική υπεροχή της Δύσης θα μπορούσε να τη βοηθήσει να επικρατήσει, ενώ οι αντίπαλοί της επιβαρύνουν σοβαρά τις δικές τους οικονομίες και πόρους - είτε διεξάγοντας πόλεμο, στην περίπτωση της Ρωσίας, είτε υποστηρίζοντας συγκρούσεις αλλού, όπως στη Βόρεια Κορέα και το Ιράν.
«Σε έναν ολοένα και πιο πολυπολικό κόσμο, οι ελεύθερες και προηγμένες δημοκρατίες της Παγκόσμιας Δύσης αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερες προκλήσεις», δήλωσε ο Σμίντιγκ σε σχόλια που έστειλε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τη Δευτέρα.
«Η Ρωσία διεξάγει έναν πόλεμο υψηλής έντασης στην Ουκρανία, ενώ η Κίνα διεκδικεί επιθετικά την ισχύ της», σημείωσε.
«Είναι εύκολο να είναι κανείς απαισιόδοξος για τις προοπτικές των προηγμένων χωρών ως υπερασπιστών της ελευθερίας, της ειρήνης και της δημοκρατίας. Αλλά αυτό θα ήταν λάθος. Ο χρόνος δεν είναι με το μέρος των εχθρών της Παγκόσμιας Δύσης. Το μερίδιο της Κίνας στο παγκόσμιο ΑΕΠ φαίνεται να κορυφώνεται, η Ρωσία θα δυσκολευτεί να διεξάγει τον δαπανηρό πόλεμό της για ακόμη περισσότερα χρόνια και το Ιράν μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε αυτό που είναι ήδη η Βόρεια Κορέα, μια περίπτωση με πολύ περιορισμένους πόρους».
Η «Παγκόσμια Δύση» διαθέτει υπεροχή σε πόρους, και «αν συγκεντρώσει τη θέληση να χρησιμοποιήσει τη δύναμή της, να στηρίξει την Ουκρανία, να πληρώσει για την άμυνά της και να παίξει το μακροπρόθεσμο παιχνίδι, μπορεί να επικρατήσει, ενώ οι ταραχοποιοί θα υποφέρουν από τις συνέπειες του ότι έχουν υπερβάλει τις οικονομίες τους», καταλήγει ο Schmieding.