Tου Γιώργου Παυλόπουλου
Ο πιο θερμός Ιούνιος όλων των εποχών – ή, για την ακρίβεια, από το 1880 που τηρούνται τα σχετικά αρχεία – ήταν ο φετινός. Οι εικόνες και τα ρεπορτάζ που μετέδιδαν τα ΜΜΕ, ειδικά από την Ευρώπη, μας είχαν βεβαίως προϊδεάσει για την εξέλιξη αυτή – και τώρα, ήρθαν τα επίσημα στοιχεία να την επιβεβαιώσουν.
Σύμφωνα, λοιπόν, με την Αμερικανική Ωκεανογραφική και Ατμοσφαιρική Υπηρεσία (ΝΟΑΑ), η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια της γης και της θάλασσας τον συγκεκριμένο μήνα ήταν κατά 0,95 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη (κατά 1,30 βαθμούς στη γη και κατά 0,81 στη θάλασσα) σε σύγκριση με την μέση θερμοκρασία στη διάρκεια όλου του 20ού αιώνα, που έχει υπολογιστεί στους 15,5 βαθμούς.
Πρέπει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι η κατάσταση βαίνει από το κακό στο χειρότερο. Για του λόγου το αληθές, οι εννιά από τους δέκα θερμότερους Ιούνηδες στην ιστορία έχουν καταγραφεί μετά το 2010 – και μόνο ο αντίστοιχος μήνας του 1998 (που βρίσκεται στην όγδοη θέση με βάση την μέση θερμοκρασία) προέρχεται από τον προηγούμενο αιώνα. Και για να μην μένει οποιαδήποτε αμφιβολία για την τάση των πραγμάτων, ο φετινός ήταν ο 43ος συνεχόμενος Ιούνιος και ο 414ος συνεχόμενος μήνας με θερμοκρασίες υψηλότερες (τουλάχιστον ονομαστικά) από τον μέσο όρο του 20ού αιώνα.
Δραματικές συνέπειες για Αρκτική και Ανταρκτική
Οι συνέπειες για τους δύο πόλους του πλανήτη, που αποτελούν ουσιαστικά το βαρόμετρό του, είναι βαριές. Στην Αρκτική, συγκεκριμένα, η έκταση των παγετώνων τον Ιούνιο ήταν κατά 10,5% μικρότερη σε σύγκριση με τον μέσο όρο της περιόδου 1981-2010, , το οποίο είναι αρνητικό ρεκόρ. Όσο για την Ανταρκτική, το αντίστοιχο ποσοστό είναι 8,5% και η έκταση είναι η δεύτερη μικρότερη στη διάρκεια της τελευταίας τριακονταετίας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στο βορειότερο κατοικημένο σημείο του πλανήτη, που ανήκει στον Καναδά, την περασμένη Κυριακή ο υδράργυρος έφτασε μέχρι και τους 21 βαθμούς Κελσίου, όταν ο μέσος όρος κατά την καλοκαιρινή περίοδο δεν ξεπερνά τους 6 βαθμούς!
Η κατάσταση ήταν ιδιαιτέρως οδυνηρή για την Ευρώπη και τους πολίτες της. Το κύμα καύσωνα που σημειώθηκε στη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας του Ιουνίου συνέβαλε καθοριστικά ώστε να είναι ο θερμότερος όλων των εποχών, με τη μέση θερμοκρασία να είναι κατά 2,93 βαθμούς υψηλότερη σε σύγκριση με τον μέσο όρο της περιόδου 1910-2000. Τα φαινόμενα ήταν πιο έντονα στην Αυστρία και τη Γερμανία, όπου ο μέσος όρος ήταν υψηλότερος κατά 4,7 και 4,4 βαθμούς αντιστοίχως, αλλά και στην Ουγγαρία, την Ελβετία και τη Γαλλία.
Ο θερμότερος Ιούνιος όλων των εποχών ήταν αυτός και για την Αφρική, ενώ το ίδιο ισχύει και για τη Λατινική Αμερική. Στην Αυστραλία, την ίδια στιγμή, σημειώθηκε ρεκόρ ξηρασίας για τον συγκεκριμένο μήνα.
Το 2016 έχει το ρεκόρ – ως πότε;
Σε ετήσια βάση, με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώνει ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO), το 2018 η μέση θερμοκρασία ήταν κατά ένα βαθμό υψηλότερη σε σύγκριση με την προβιομηχανική περίοδο. Έτσι, το περυσινό έτος ήταν το τέταρτο θερμότερο στην ιστορία, καθώς το 2015 και 2017 η υπέρβαση ήταν της τάξης των 1,1 βαθμών, ενώ την πρώτη θέση κατέχει το 2016, με 1,2 βαθμούς.
Προφανώς, το 2019 έχει βάλει υποψηφιότητα για την πρωτιά με βάση τα μέχρι στιγμής δεδομένα. Κι αν δεν το καταφέρει, σίγουρα αυτό θα γίνει σε κάποιο από τα επόμενα έτη. Το όριο των 2 βαθμών (1,5 σύμφωνα με μεγάλη μερίδα των επιστημόνων και ειδικά των μετεωρολόγων) πλησιάζει απειλητικά. Και ο πλανήτης… σιγοψήνεται στα κάρβουνα της πολιτικής, επιχειρηματικής, αλλά και ατομικής αδιαφορίας.
