Ο θάνατος του Ναβάλνι, οι αποκαλύψεις για Πούτιν και η δηλητηρίαση το 2020
AP Photo
AP Photo

Ο θάνατος του Ναβάλνι, οι αποκαλύψεις για Πούτιν και η δηλητηρίαση το 2020

Αποτροπιασμό σε διεθνές επίπεδο και «ομοβροντία» επικρίσεων εναντίων του Ρώσου προέδρου, Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει προκαλέσει ο ξαφνικός θάνατος του μεγαλύτερου και πλέον σκληρού αντιπάλου του, Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή την Παρασκευή σε φυλακή της Σιβηρίας.

Σε ανακοίνωσή τους, οι σωφρονιστικές αρχές του «Πολικού Λύκου», στην περιφέρεια Γιαμαλο-Νένετς, επιβεβαίωσαν τον θάνατό του, επικαλούμενες «αδιαθεσία».

O Ρώσος πρόεδρος, τον οποίο η διεθνής κοινότητα χαρακτηρίζει ως ηθικό αυτουργό για το θάνατο του Ναβάλνι, έχει ενημερωθεί για τον θάνατο του νούμερο 1 επικριτή του, ωστόσο δεν έχει κάνει κάποια δήλωση. 

Το ρωσικό ΥΠΕΞ - δια στόματος Ζαχάροβα - δήλωσε ότι οι κατηγορίες της Δύσης για το θάνατο του φυλακισμένου αντιπολιτευόμενου ηγέτη Αλεξέι Ναβάλνι, είναι «αποκαλυπτικές για την ίδια τη Δύση». Από την πλευρά της, η εκπρόσωπος Τύπου του Ναβάλνι δήλωσε, με ανάρτησή της στο X, ότι δεν ήταν σε θέση να επιβεβαιώσει τον θάνατό του. Ο δικηγόρος του Ναβάλνι βρίσκεται καθ' οδόν προς τη φυλακή «Πολικός Λύκος».

Ο μεγαλύτερος επικριτής του Πούτιν

O Ναβάλνι είχε δηλώσει πριν από ένα μήνα ότι το κράτος του προέδρου Πούτιν μια μέρα θα καταρρεύσει μαζί με τη μετασοβιετική ελίτ την οποία χαρακτήρισε διεφθαρμένη, διψασμένη για εξουσία και διπρόσωπη.

«Ήταν ο μόνος άνθρωπος που ήταν ικανός να βγάλει δεκάδες χιλιάδες στους δρόμους διεκδικώντας μια Ρωσία χωρίς τον Πούτιν - και ο μόνος στον οποίο ο πρόεδρος της Ρωσίας, ως γνωστόν, αρνήθηκε να αναφερθεί με το όνομά του», αναφέρει σε δημοσιευμά του το Sky News.

Ο ηλικίας 47 ετών Ναβάλνι, πρώην δικηγόρος, που έγινε γνωστός πριν από μια και πλέον δεκαετία διακωμωδώντας την ελίτ του Πούτιν και την οποία κατηγορούσε για τεράστια διαφθορά, είχε εξαφανιστεί στις αρχές Δεκεμβρίου από τη φυλακή στην περιοχή Βλαντιμίρ, όπου εξέτιε ποινή κάθειρξης 30 ετών με κατηγορίες για εξτρεμισμό και απάτη, τις οποίες είχε αποκαλέσει πολιτική τιμωρία. Στη συνέχεια, ανακοινώθηκε ότι είχε μεταφερθεί σε μια φυλακή περίπου 60 χιλιόμετρα βόρεια του Αρκτικού Κύκλου

«Είμαι σε καλή ψυχική κατάσταση, σαν τον Άγιο Βασίλη», είχε δηλώσει μετά τη μεταφορά του, αναφερόμενος στη «γενειάδα» του που μεγάλωσε κατά τη διάρκεια του πολυήμερου ταξιδιού του και στα χειμερινά του ρούχα.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, ο Ναβάλνι συνέβαλε στην υποδαύλιση των διαδηλώσεων (2011-12) στη Ρωσία, κάνοντας εκστρατεία κατά της εκλογικής απάτης και της κυβερνητικής διαφθοράς, ερευνώντας τον στενό κύκλο του Πούτιν και κοινοποιώντας τα ευρήματά του σε βίντεο που συγκέντρωσαν εκατοντάδες εκατομμύρια προβολές.

Σε μια δωδεκάδα επιστολές, ο δικηγόρος Ναβάλνι, ο οποίος είχε φλερτάρει κάποτε με τον εθνικισμό, επιβλήθηκε ως υπ΄αριθμόν ένα επικριτής του Πούτιν και του κόμματός του «των κλεφτών και των απατεώνων», όπως το χαρακτήριζε.

Έγινε αρχικά γνωστός συμμετέχοντας στη διοργάνωση μεγάλων διαδηλώσεων της αντιπολίτευσης που καταστάληκαν. Το 2013 έρχεται δεύτερος στις δημοτικές εκλογές στη Μόσχα.

Με τις αρχές να τον παρενοχλούν και τα επίσημα ΜΜΕ να τον αγνοούν συστηματικά, ο Ναβάλνι οικοδόμησε στη διάρκεια των χρόνων του 2010 μια φήμη με τη μετάδοση βιντεοσκοπημένων ερευνών που έγιναν viral και όπου κατήγγελλε τη διαφθορά της ρωσικής εξουσίας.

Αντίθετα, ο Βλαντίμιρ Πούτιν αρνείται ακόμη και να προφέρει το όνομά του.

Ο Ναβάλνι καταφέρνει να συγκροτήσει μια βάση στη ρωσική νεολαία των αστικών κέντρων που χρησιμοποιεί μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά η δημοτικότητά του σε εθνική και διαγενεακή κλίμακα παρέμεινε πολύ περιορισμένη.

Σε συνέντευξή του στη Μόσχα το 2011, το Reuters είχε ρωτήσει τον Ναβάλνι αν φοβόταν να αμφισβητήσει το σύστημα του Πούτιν.

«Αυτή είναι η διαφορά μας: εσείς φοβάστε και εγώ δεν φοβάμαι», είχε πει. «Αντιλαμβάνομαι ότι υπάρχει κίνδυνος, αλλά γιατί να φοβάμαι;».

Όταν ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022, ο Ναβάλνι κάλεσε τους πολίτες από το κελί της φυλακής του να πάρουν θέση, ωστόσο, οι αντιπολεμικές διαμαρτυρίες καταπνίγηκαν γρήγορα. Παρά τις προσπάθειές του να δώσει φωνή στο λαό, το μήνυμά του δεν κατάφερε να βρει απήχηση στην πλειοψηφία των Ρώσων, οι οποίοι είχαν δεινοπαθήσει από την κυριαρχία του Πούτιν επί δύο δεκαετίες.

Το Κρεμλίνο του απήγγειλε νέες κατηγορίες για εξτρεμισμό και τρομοκρατία και τον Αύγουστο του 2023 καταδικάστηκε σε επιπλέον 19 χρόνια φυλάκισης σε ειδικό ποινικό καθεστώς, για τους χειρότερους παραβάτες.

Η ύποπτη δηλητηρίαση του Ναβάλνι το 2020

Στις 20 Αυγούστου 2020, ο Αλξέι Ναβάλνι είχε δηλητηριαστεί με το νευροτοξικό παράγοντα Νοβιτσόκ. Κατά τη διάρκεια πτήσης από το Τομσκ προς τη Μόσχα, αρρώστησε ξαφνικά και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο στο Ομσκ μετά από αναγκαστική προσγείωση, όπου έπεσε σε κώμα ενώ στη συνέχεια μεταφέρθηκε στη Γερμανία όπου και νοσηλεύτηκε.

Σημειώνεται ότι η χρήση του νευρικού παράγοντα επιβεβαιώθηκε από πέντε εργαστήρια πιστοποιημένα από τον Οργανισμό για την Απαγόρευση Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ).

Μετά τη θεραπεία του στη Γερμανία, αρνούμενος κάθε ιδέα να εξοριστεί, επέστρεψε στη Ρωσία τον Ιανουάριο του 2021.  όλις έφθασε στο αεροδρόμιο, μπροστά στις κάμερες όλου του κόσμου, τέθηκε υπό κράτηση. Συνελήφθη με την κατηγορία της παραβίασης της αναστολής και καταδικάστηκε στην πρώτη από τις πολλές ποινές φυλάκισης που του απαγγέλθηκαν.

Δύο ημέρες μετά, σε ένα νέο ερευνητικό βίντεο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν κατηγορείται για την κατασκευή ενός χλιδάτου μεγάρου στη Μαύρη Θάλασσα. Η αίσθηση που κάνει είναι τόσο δυνατή ώστε ο Ρώσος πρόεδρος αναλαμβάνει προσωπικά να το διαψεύσει.

Αυτή η επιτυχία και η υπόθεση της δηλητηρίασής του δεν κινητοποίησαν ωστόσο πλήθη στη Ρωσία, με τις διαδηλώσεις να καταστέλλονται γρήγορα.

Οι αρχές έμοιαζαν αποφασισμένες να του κάνουν τον βίο αβίωτο και εκείνος έλεγε πως ήταν αποφασισμένος να μην παραδοθεί ποτέ.

«Δεν θα σωπάσω και ελπίζω πως όλοι εκείνοι που με ακούνε δεν θα σωπάσουν» είπε ενώπιον του δικαστηρίου τον Σεπτέμβριο του 2022, αφού πέρασε 12 ημέρες στην απομόνωση επειδή επέκρινε τη ρωσική επίθεση εναντίον της Ουκρανίας.

H τελευταία ανάρτηση 

Η ανάρτηση που έκανε στην πλατφόρμα X το απόγευμα της Τετάρτης 14 Φεβρουαρίου (16:20 τοπική ώρα) ήταν η τελευταία που έκανε ο Ναβάλντι πριν φύγει από τη ζωή.        

«Μόλις μου έδωσαν 15 μέρες σε ένα κελί τιμωρίας, στην απομόνωση δηλαδή», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Δηλαδή είναι το τέταρτο κελί τιμωρίας σε λιγότερο από δύο μήνες που είμαι μαζί τους», υπογράμμισε.