Η τραγουδίστρια Τίνα Τέρνερ που πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια σε μια αγροτική κοινότητα, επέζησε μιας άκρως κακοποιητικής σχέσης και κατάφερε να γίνει μια από τις κορυφαίες δισκογραφικές καλλιτέχνιδες όλων των εποχών, με επιτυχίες όπως το «What's Love Got to Do with It» και το «(Simply) The Best» έφυγε σε ηλικία 83 ετών.
Πέθανε ειρηνικά μετά από μακρά ασθένεια στο σπίτι της στο Κούσναχτ κοντά στη Ζυρίχη της Ελβετίας, δήλωσε ο εκπρόσωπός της.
Η Τέρνερ ξεκίνησε την καριέρα της τη δεκαετία του 1950 κατά τα πρώτα χρόνια του ροκ εν ρολ και εξελίχθηκε σε φαινόμενο του MTV.
Στο βίντεο κλιπ για το τραγούδι «What's Love Got to Do with It» η Tέρνερ ενσάρκωνε το στυλ της δεκαετίας του 1980, καθώς περπατούσε στους δρόμους της Νέας Υόρκης με τα «αγκαθωτά» ξανθά μαλλιά της, φορώντας ένα κοντό τζιν σακάκι, μίνι φούστα και τακούνια στιλέτο.
Με την προτίμησή της για μουσικούς πειραματισμούς και μπαλάντες, ταίριαζε απόλυτα με το ποπ τοπίο της δεκαετίας του 1980, στο οποίο οι μουσικόφιλοι εκτιμούσαν τους ηλεκτρονικά παραγόμενους ήχους και περιφρονούσαν τον ιδεαλισμό της εποχής των χίπις.
Η «Βασίλισσα του Rock 'n' Roll» κέρδισε έξι από τα οκτώ βραβεία Grammy της στη δεκαετία του 1980. Στη δεκαετία αυτή κατέκτησε δώδεκα τραγούδια στο Top 40, μεταξύ των οποίων τα "Typical Male", "The Best", "Private Dancer" και "Better Be Good to Me". Η συναυλία της το 1988 στο Ρίο ντε Τζανέιρο προσέλκυσε 180.000 άτομα, που παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα συναυλιακά ακροατήρια για κάθε καλλιτέχνη.
Εν τω μεταξύ είχε καταφέρει να δώσει τέλος στον γάμο της με τον κιθαρίστα Άικ Τέρνερ που κράτησε μια δεκαετία.
Η σούπερ σταρ ήταν ειλικρινής σχετικά με την κακοποίηση που υπέστη από τον πρώην σύζυγό της κατά τη διάρκεια της συζυγικής και μουσικής τους συνεργασίας στις δεκαετίες του 1960 και 1970. Περιέγραψε μελανιασμένα μάτια, γδαρμένα χείλη, σπασμένο σαγόνι και άλλους τραυματισμούς που την έστειλαν επανειλημμένα στα επείγοντα περιστατικά.
«Η ιστορία της Τίνα δεν είναι μια ιστορία θύματος, αλλά ένας απίστευτος θρίαμβος", έγραψε η τραγουδίστρια Τζάνετ Τζάκσον για την Τέρνερ, σε ένα τεύχος του Rolling Stone που τοποθέτησε την Τέρνερ στο νούμερο 63 της λίστας με τους 100 κορυφαίους καλλιτέχνες όλων των εποχών.
«Μεταμορφώθηκε σε μια διεθνή σταρ - μια κομψή δύναμη», είπε η Τζάκσον.
Το 1985, η Τέρνερ έδωσε μια μυθιστορηματική τροπή στη φήμη της ως επιζήσασα. Υποδύθηκε την αδίστακτη αρχηγό ενός φυλακίου σε μια πυρηνική δυστοπία, παίζοντας απέναντι από τον Μελ Γκίμπσον στην τρίτη συνέχεια της σειράς Mad Max, "Mad Max Beyond Thunderdome".
Τα περισσότερα από τα τραγούδια που σημείωσε επιτυχίες η Τέρνερ ήταν γραμμένα από άλλους, αλλά εκείνη τα ζωντάνεψε με μια φωνή που ο μουσικοκριτικός των New York Times Jon Pareles αποκάλεσε "ένα από τα πιο ιδιόμορφα όργανα της ποπ".
Χωρίς μητέρα
Η Άννα Μέι Μπάλοκ, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 1939, στην αγροτική κοινότητα Νατμπους του Τενεσί, την οποία περιέγραψε στο τραγούδι της "Nutbush City Limits" το 1973 ως μια «ήσυχη μικρή παλιά κοινότητα».
Ο πατέρας της εργαζόταν ως επιστάτης σε μια φάρμα και η μητέρα της εγκατέλειψε την οικογένεια όταν η τραγουδίστρια ήταν 11 ετών, σύμφωνα με τα απομνημονεύματα της τραγουδίστριας του 2018 "My Love Story". Ως έφηβη, μετακόμισε στο Σεντ Λούις για να ξαναβρεί τη μητέρα της.
Ο Άικ Τέρνερ, του οποίου το τραγούδι "Rocket 88" του 1951 έχει συχνά χαρακτηριστεί ως ο πρώτος ροκ εν ρολ δίσκος, την ανακάλυψε σε ηλικία 17 ετών, όταν άρπαξε το μικρόφωνο για να τραγουδήσει στην συναυλία του σε κλαμπ στο Σεντ Λούις το 1957.
Ο ηγέτης του συγκροτήματος ηχογράφησε αργότερα μια επιτυχία, το "A Fool In Love", με την προστατευόμενή του και της έδωσε το καλλιτεχνικό όνομα Tina Turner, πριν οι δυο τους παντρευτούν στην Τιχουάνα του Μεξικού.
Η Τίνα χρησιμοποίησε τη δυνατή φωνή της και τις επίμονες πρόβες χορού ως κύρια τραγουδίστρια σε ένα σύνολο που ονομαζόταν Ike and Tina Turner Revue. Συνεργάστηκε με μέλη της «βασιλικής οικογένειας» της ροκ, συμπεριλαμβανομένων των The Who και του Φιλ Σπέκτορ, στις δεκαετίες του 1960 και 1970 και εμφανίστηκε στο εξώφυλλο του δεύτερου τεύχους του περιοδικού Rolling Stone το 1967.
Ο Άικ και η Τίνα Τέρνερ πηγαινοέρχονταν από δισκογραφική εταιρεία σε δισκογραφική εταιρεία, οφείλοντας μεγάλο μέρος της εμπορικής τους επιτυχίας σε ένα ακατάπαυστο πρόγραμμα περιοδειών. Η μεγαλύτερη επιτυχία τους ήταν μια διασκευή του "Proud Mary" των Creedence Clearwater Revival.
Η Τέρνερ εγκατέλειψε τον σύζυγό της ένα βράδυ του 1976 σε μια στάση της περιοδείας της στο Ντάλας, αφού εκείνος τη χτύπησε κατά τη διάρκεια μιας διαδρομής με το αυτοκίνητο και εκείνη ανταπέδωσε, σύμφωνα με τα απομνημονεύματά της. Το διαζύγιό τους οριστικοποιήθηκε το 1978.
Το Rock & Roll Hall of Fame περιέλαβε τον Άικ και την Τίνα Τέρνερ το 1991, χαρακτηρίζοντάς τους "ένα από τα πιο τρομερά live acts στην ιστορία". Ο Άικ Τέρνερ πέθανε το 2007.
Οι τραγωδίες
Αφού εγκατέλειψε τον σύζυγό της, η Τέρνερ πέρασε χρόνια προσπαθώντας να ξαναβρεί το φως της δημοσιότητας, κυκλοφορώντας σόλο άλμπουμ και σινγκλ που αποτυγχάνουν και κάνοντας συναυλίες σε εταιρικά συνέδρια.
Το 1980, γνώρισε τον νέο μάνατζερ Ρότζερ Ντέιβις, ένα αυστραλιανό μουσικό στέλεχος που συνέχισε να τη διαχειρίζεται για τρεις δεκαετίες. Αυτό οδήγησε σε ένα σόλο νούμερο 1 - το "What's Love Got to Do With It" - και στη συνέχεια, το 1984, το άλμπουμ της "Private Dancer" την έφερε στην κορυφή των charts.
Το "Private Dancer" έγινε το μεγαλύτερο άλμπουμ της, το επιστέγασμα μιας καριέρας που την οδήγησε να πουλήσει συνολικά περισσότερους από 200 εκατομμύρια δίσκους.
Το 1985 η Turner γνώρισε τον Γερμανό μουσικό διευθυντή Έργουιν Μπαχ, ο οποίος έγινε ο μακροχρόνιος σύντροφός της και το 1988 μετακόμισε στο Λονδίνο, ξεκινώντας μια δεκαετή διαμονή στην Ευρώπη. Κυκλοφόρησε δύο στούντιο άλμπουμ τη δεκαετία του 1990 που πούλησαν καλά, ειδικά στην Ευρώπη, ηχογράφησε το τραγούδι για το θέμα της ταινίας Μποντ "GoldenEye" του 1995 και πραγματοποίησε μια επιτυχημένη παγκόσμια περιοδεία το 2008 και το 2009.
Μετά από αυτό, αποσύρθηκε από τον χώρο του θεάματος. Παντρεύτηκε τον Μπαχ, παραιτήθηκε από την αμερικανική υπηκοότητα και έγινε πολίτης της Ελβετίας.
Πάλεψε με διάφορα προβλήματα υγείας μετά τη συνταξιοδότησή της και το 2018 αντιμετώπισε μια οικογενειακή τραγωδία, όταν ο μεγαλύτερος γιος της, Κρεγκ, έβαλε τέλος στη ζωή του σε ηλικία 59 ετών στο Λος Άντζελες. Ο μικρότερος γιος της Ρόνι πέθανε τον Δεκέμβριο του 2022.
Το όνομά της συνεχίζει να προσελκύει το κοινό χρόνια μετά τη συνταξιοδότησή της. Η μουσική θεατρική παράσταση "TINA: The Tina Turner Musical", με την Άντριεν Γουόρεν να την υποδύεται και να τραγουδά αρχικά την ιστορία της ζωής της σταρ, έγινε επιτυχία αρχικά στο West End του Λονδίνου το 2018 και αργότερα στο Broadway και συνεχίζει να παίζεται. Και το 2021 το HBO κυκλοφόρησε ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή της, το "Tina".
Η συναυλία της στην Αθήνα
«Η γιαγιά της ροκ» στις 29 Αυγούστου του 1990 έβαλε την Αθήνα στους σταθμούς της παγκόσμιας περιοδείας της, συγκεντρώνοντας περίπου στους 40.000 θεατές στο γήπεδο της ΑΕΚ στη Φιλαδέλφεια.
«...Η εκρηκτική κυρία Τάρνερ, κατά κόσμον Αννα Μέι Μπάλακ, για μία και μόνη... καυτή νύχτα, χάρισε τα άφθαρτα κάλλη της και τη χαρακτηριστική βαθιά φωνή της στο κοινό πασών των γενεών. Και αίφνης, μέσα από καπνούς, εκρήξεις, πανδαισία χρωμάτων, ήχων, θορύβων, επιφωνημάτων, προσωπικοτήτων και εξαλλοτήτων, κάνει την εμφάνισή της η σταρ...
Η προγραμματισμένη ώρα ήταν 9.30 και δε θα ξαφνιάσει κανέναν το γεγονός ότι η συναυλία δεν άρχισε στην ώρα της. Μποτιλιάρισμα στην Πατησίων και στη Φιλαδέλφεια η αιτία, που ευγενώς προσφερθείς κύριος μπήκε στον κόπο να εξηγήσει... Η συναυλία θα αρχίσει στις 10, διότι ο κόσμος έρχεται ακόμη». Ορθώς μίλησε ο κύριος και η εξέλιξη των πραγμάτων δεν τον πρόδωσε, διότι στις και πέντε, ιδού! Ποιος; Ποιος; Ο Στιβ Μπλέιμ, γνωστός παρουσιαστής του MTV - μουσικού καναλιού στις οθόνες μας που εκπέμπει από το βρετανικό νησί, που επίσης κάλυπτε το γεγονός, προετοιμάζει το κοινό, προετοιμάζει το έδαφος. Υποδεχτείτε την! Λίγα φώτα, πολλά χέρια, σποραδικά αναμμένοι αναπτήρες.», έγραφαν τότε Τα Νέα.