Η πρώτη χώρα που παρέχει υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης (eGovernment) μέσω κινητού, είναι η Ελλάδα. Η χώρα από το μηδέν που βρισκόταν πριν μερικά χρόνια στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση, φιλοδοξεί να βρεθεί στην πρωτοπορία.
Για την ακρίβεια, είναι η δεύτερη χώρα μετά την Μεγάλη Βρετανία που η κεντρική πύλη παροχής υπηρεσιών eGov περνά στο κινητό. Η Ελλάδα ωστόσο αποκτά την πρωτιά, να προσφέρει το σύνολο των υπηρεσιών της διαδικτυακής πύλης «gov.gr» μέσω κινητού. Το αντίστοιχο «gov.uk» στη Βρετανία, μέσω κινητού προσφέρει περιορισμένο σετ υπηρεσιών που άπτονται αποκλειστικά της φορολογίας (HMRC), ενώ φέτος προστέθηκε και η υπηρεσία ανίχνευσης του κορονοϊού (NHS Covid-19).
Μάλιστα το εγχώριο «gov.gr» προσφέρει δύο ειδικά σχεδιασμένες (native) εφαρμογές για κινητό τη δημιουργία της «Υπεύθυνης Δήλωσης» και της «Εξουσιοδότησης». Οι υπόλοιπες 820 υπηρεσίες προσφέρονται μέσω κλασικής πρόσβασης στο web (web access), δηλαδή με τον ίδιο τρόπο που παρέχεται η υπηρεσία και στον ηλεκτρονικό υπολογιστή γραφείου.
Αρκετές από τις 820 εφαρμογές της πύλης «gov.gr», αλλά και ορισμένες από αυτές θα έρθουν στο μέλλον, θα καταστούν native εφαρμογές κινητού. Ωστόσο αυτό δεν θα συμβεί για όλες τις εφαρμογές της πύλης, καθώς κάτι τέτοιο απαιτεί μεγάλη (προγραμματιστική) προσπάθεια, δηλαδή χρόνο και χρήμα. Ο στόχος είναι να καταστούν native οι εφαρμογές που έχουν πολύ μεγάλη χρήση και ζήτηση και με στόχο να αποτελέσουν μοχλό γνωριμίας και χρήσης της υπηρεσίας από τους πολίτες.
Η πρόσβαση μέσω κινητού στην πύλη «gov.gr», γίνεται μέσω ισχυρής αυθεντικοποίησης των δεδομένων με παρόμοιο τρόπο που ο χρήστης αξιοποιεί τις υπηρεσίες e-banking. Κάθε φορά που ο χρήστης εισέρχεται στην πύλη απαιτείται η αυθεντικοποίηση των δεδομένων, ενώ μετά την παρέλευση 10 λεπτών απραξίας η εφαρμογή για κλείνει.
Συνολικά 822 υπηρεσίες προσφέρονται μέσω κινητού οι οποίες εντός των επομένων ημερών, σύντομα θα γίνουν 1.000. Η ραγδαία αύξηση οφείλεται σε υπηρεσίες που έχουν ολοκληρωθεί και προσφέρονται σε επίπεδο περιφέρειας. Επομένως ενώ έχουν ταυτόσημο στόχο, π.χ. την έκδοση διπλώματος οδήγησης, αποτελούν 13 διακριτές υπηρεσίες καθώς η κάθε μια απευθύνεται στις αρχές της περιφέρειας του διαμένει ο πολίτης. Έτσι, εντός των επομένων ημερών ο συνολικός αριθμός των υπηρεσιών θα φτάσει τις 1.000.
Στην πράξη μέσα σε 9 μήνες, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, συγκέντρωσε 500 υπηρεσίες διάσπαρτες παντού και εντελώς μη αναγνωρίσιμες και ταυτόχρονα δημιούργησε άλλες 500. Πρακτικά το υπουργείο δημιουργούσε κάθε ημέρα μια ή δύο ηλεκτρονικές υπηρεσίες.
«Ψηφιακό κράτος σημαίνει λιγότερη γραφειοκρατία, σημαίνει περισσότερη διαφάνεια, σημαίνει καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη», είπε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. «Ψηφιακή οικονομία», πρόσθεσε, «σημαίνει αύξηση της παραγωγικότητας, νέες επενδύσεις, περισσότερες θέσεις εργασίας. Οι ψηφιακές επικοινωνίες σημαίνουν τελικά ασφάλεια, ταχύτητα, ευκολότερη καθημερινότητα για όλους».
Ανοικτά δεδομένα
Χθες το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, πραγματοποίησε άλλο ένα σημαντικό βήμα. Για πρώτη φορά παρουσίασε «ανοικτά δεδομένα» σε επεξεργάσιμη μορφή. Μέχρι σήμερα, το Ελληνικό κράτος παρήγαγε δεδομένα αλλά σε μη επεξεργάσιμη μορφή. Συνήθως παράγονταν τα δεδομένα και παρέμεναν είτε αδημοσίευτα, στο εσωτερικό του οργανισμού που τα παρήγαγε, είτε εφόσον δημοσιοποιούνταν, αυτό συνέβαινε σε μορφή μη επεξεργάσιμη μορφή (π.χ. μέσω pdf αρχείων).
Τώρα οι δημόσιοι φορείς υποχρεώνονται να δημοσιοποιούν τα στοιχεία αυτά και μάλιστα σε επεξεργάσιμη μορφή μέσω Η/Υ. Παράγοντες του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης κάνουν λόγο για ένα ανεκμετάλλευτο πλούτο ανώνυμων πληροφοριών, που κάποιος μπορεί να δημιουργήσει αξία έσοδα και κέρδη. Για παράδειγμα τα στοιχεία της κίνησης των αυτοκινήτων που συλλέγει η Περιφέρεια Αττικής στους δρόμους του λεκανοπεδίου μπορεί για κάποιον να φανούν χρήσιμα για την δημιουργία νέων πληροφοριών (μετα-δεδομένα) τα οποία μπορούν να πωληθούν και να δημιουργήσουν αξία σε όποιον τα παράγει.
Ένα δεύτερο σετ «ανοικτών δεδομένων» είναι ο αριθμός των ακυρώσεων εισιτηρίων στα αστικά λεωφορεία ή/και στο μετρό. Ένα τρίτο σετ δεδομένων είναι η κίνηση στο διαδίκτυο. Οσο και αν φαίνεται παράξενο, ακόμη και ένας τεχνολογικός φορέας, όπως ήταν το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Έρευνάς & Τεχνολογίας (ΕΔΥΤΕ) δεν είχε μέχρι και πριν λίγες εβδομάδες, διαθέσιμα σε επεξεργάσιμη μορφή, τα στοιχεία κίνησης του διαδικτύου στην Ελλάδα.
Το ζήτημα μάλιστα της διάθεσης των συγκεκριμένων δεδομένων, τέθηκε επιτακτικά την περασμένη Άνοιξη, όταν η χώρα μπήκε στο πρώτο lockdown και όλοι ενδιαφέρονταν την εξέλιξη της κίνησης και αν τελικά τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα θα την αντέξουν. Η διοίκηση του ΕΔΥΤΕ, σε όσους αναζητούσαν τα στοιχεία αυτά, παρέπεμπε σε μια γραφική παράσταση στην οθόνη του Η/Υ. Τώρα στο «data.gov.gr» οποιοσδήποτε μπορεί να λάβει τα δεδομένα αυτά και να εξάγει τα συμπεράσματά του.
Το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης φέρεται ότι πίεσε πολύ τους φορείς που βρίσκονταν εκτός της αρμοδιότητάς του, να δώσουν τα στοιχεία. «Κάθε αρχή και δύσκολη», παρατηρούσε στέλεχος του υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης. «Σήμερα υπάρχουν 38 σειρές ανοικτών δεδομένων, αλλά πολύ σύντομα θα γίνουν εκατοντάδες», διαβεβαίωνε το στέλεχος του υπουργείου, υπογραμμίζοντας με έμφαση ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός
«Θέλω να τονίσω», είπε χθες ο Πρωθυπουργός, «ότι σήμερα η πρωτοβουλία αυτή (σ.σ. του mobile gov.gr) συνοδεύεται και με το άνοιγμα της πύλης data.gov.gr. Είναι μία πλατφόρμα», σχολίασε ο κ. Μητσοτάκης, «η οποία παρέχει πρόσβαση σε 38 σειρές δεδομένων του Ελληνικού Δημοσίου, ώστε ο πολίτης να γνωρίζει ό,τι γνωρίζει για το κράτος, αξιοποιώντας τις πληροφορίες για τους δικούς του σχεδιασμούς». Σύμφωνα με την πρωθυπουργική ανακοίνωση, η αξιοποίηση των ανοιχτών δεδομένων εκτιμάται ότι μπορεί να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα κατά 3,2 δις. ευρώ και να δημιουργήσει περισσότερες από 1.000 θέσεις εργασίας σε βάθος πενταετίας.
emvolio.gov.gr
Όλα τα παραπάνω, το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα τα είχε υλοποιήσει πολύ νωρίτερα, αν δεν «έτρεχε» με την πανδημική κρίση. Ακόμη και σήμερα «τρέχει», κυρίως με την εφαρμογή «emvolio.gον.gr». Πρόκειται για την εφαρμογή που θα πιστοποιήσει τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας και θα δώσει τα εύσημα σε μια εργώδη προσπάθεια που έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Μάρτιο και συνεχίζει μέχρι και σήμερα. Και δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί ότι πολλά στελέχη του υπουργείου, αυτές τις ημέρες κοιμούνται κυριολεκτικά στα γραφεία τους.
Το υπουργείο Υγείας ανέλαβε την «διανομή» του εμβολίου στα 1018 κέντρα. Το πως όμως θα φτάσουν τα εκατομμύρια των Ελλήνων στα κέντρα αυτά, είναι έργο που ανατέθηκε στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης και στον υπουργό Κυριάκο Πιερρακάκη. Ο τελευταίος ανέλαβε να καλύψει, αυτό που αναφέρεται στις τηλεπικοινωνίες ως το «τελευταίο μίλι» του δικτύου -εν προκειμένω της διαδρομής του εμβολίου.
Όπως και στις τηλεπικοινωνίες, έτσι και στον εμβολιασμό, το «τελευταίο μίλι» είναι το πιο απαιτητικό έργο. Από τη στιγμή που το εμβόλιο επινοήθηκε και αποκτήθηκε, το επόμενο κρίσιμο ζήτημα είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού εφοδιαστικής αλυσίδας (logistics) που είναι αξιόπιστος και αποτελεσματικός. Και καθώς εδώ διακυβεύονται ανθρώπινες ζωές, η έξοδος της χώρας από την κρίση της πανδημίας και εν γένει η επιστροφή στην κανονικότητα, πολύ λίγοι θα ήθελαν να είναι στη θέση του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης αυτές τις ημέρες.
