Ανεβάζουν στροφές οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις της χώρας τόσο εντός ελληνικού εδάφους, όσο και οι διασυνοριακές. Ο ΑΔΜΗΕ που «τρέχει» τα mega projects, περιέγραψε διεξοδικά την «καμπή» που βρίσκονται τα έργα διασύνδεσης, κατά την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων του για το εννεάμηνο του 2024.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το mega πρόγραμμα ανάπτυξης του ΑΔΜΗΕ για την περίοδο 2025-2034, που βασικούς της πυλώνες έχει τις διασυνδέσεις (εγχώριες και διεθνείς) περιλαμβάνει επενδύσεις συνολικού προϋπολογισμού 5 δισ. ευρώ, με σκοπό να αναδειχθεί η Ελλάδα σε δίαυλο μεταφοράς και εφοδιασμού της Ευρώπης με «πράσινη» ηλεκτρική ενέργεια.
Αντίστροφη μέτρηση για τη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής
Απέχουμε μόλις λίγους μήνες από την έναρξη λειτουργίας της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης που θα συνδέσει την Κρήτη με την Αττική και θα «βγάλει» πλήρως το νησί από την ηλεκτρική απομόνωσή του. Το καλώδιο που θα μπει σε δοκιμαστική λειτουργία τον Μάιο του 2025, με το έργο να αποπερατώνεται σε χρόνο – ρεκόρ, δηλαδή μέσα σε 4,5 χρόνια από την έναρξη κατασκευή του. Η λειτουργία της μεγάλης αυτής διασύνδεσης έρχεται σε μια πολύ καλή χρονικά συγκυρία, λίγο πριν την καλοκαιρινή σεζόν του 2025, όταν δηλαδή και η ζήτηση κατανάλωσης ρεύματος θα έχει αυξηθεί σημαντικά ενώ μέσω του έργου θα υπάρξει μείωση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφελείας (ΥΚΩ) που πληρώνουν οι καταναλωτές στους λογαριασμούς τους κατά 300 εκατ. ευρώ.
Η θυγατρική «ΑΡΙΑΔΝΗ INTERCONNECTION Μ.Α.Ε.Ε.Σ.» προχωρά με γοργούς ρυθμούς τώρα και το χερσαίο τμήμα της διασύνδεσης, μετά την πόντιση του συνόλου των υποβρυχίων ηλεκτρικών (500kV) και οπτικών καλωδίων της ηλεκτρικής διασύνδεσης, με τις σχετικές εργασίες μελέτης – κατασκευής από τους αναδόχους να βρίσκονται σε τελικό στάδιο.
Σχετικά με τους σταθμούς μετατροπής, έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή των κτιρίων, η εγκατάσταση των μετασχηματιστών και των βαλβίδων μετατροπής καθώς και ο τερματισμός των HVDC καλωδίων και βρίσκονται σε εξέλιξη η ολοκλήρωση της εγκατάστασης και οι δοκιμές (pre-commissioning) του πρωτεύοντος και δευτερεύοντος εξοπλισμού. Παράλληλα, έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του κτιρίου του GIS στην Κρήτη και βρίσκεται σε εξέλιξη η ολοκλήρωση της εγκατάστασης και ο έλεγχος (pre-commissioning) του εξοπλισμού.
Διασύνδεση Κυκλάδων
Όσον αφορά στην τέταρτη και τελευταία φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων, η οποία αφορά στη διασύνδεση της Σαντορίνης της Φολεγάνδρου, της Μήλου και της Σερίφου, επισημαίνεται πως το πρώτο σκέλος της διασύνδεσης, δηλαδή το τμήμα Σαντορίνη – Νάξος, είναι σε φάση κατασκευής και πρόκειται να ολοκληρωθεί εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025.
Δωδεκάνησα και τα νησιά του ΒΑ Αιγαίου
Σχετικά με τις διασυνδέσεις Δωδεκανήσων, ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει πως «έχει ολοκληρωθεί η έρευνα βυθού για τις διασυνδέσεις Κόρινθος – Κως και Κως – Ρόδος και έχει εκκινήσει η έρευνα βυθού για την διασύνδεση Ρόδος – Κάρπαθος με ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Δεκέμβριο του 2024».
Ταυτόχρονα, για τα έργα που αφορούν στην περιοχή του ΒΑ Αιγαίου, έχει ολοκληρωθεί η έρευνα βυθού για την όδευση Σκύρος – Εύβοια και έχει εκκινήσει η έρευνα βυθού για τις οδεύσεις Λέσβος – Σκύρος, Λήμνος – Λέσβος, Λήμνος – Θράκη, Λέσβος – Χίος, Χίος – Σάμος, Σάμος – Κως, οι οποίες αναμένεται να ολοκληρωθούν τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που έχει γίνει γνωστός, με την ηλεκτρική διασύνδεση των Δωδεκανήσων η Κως, η Ρόδος και η Κάρπαθος θα διασυνδεθούν με το ηπειρωτικό σύστημα, μέσω Κορίνθου, σε δύο φάσεις. Αντίστοιχα, η διασύνδεση του βορειανατολικού Αιγαίου θα περιλαμβάνει τα νησιά Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο, Χίο και Σάμο, και θα υλοποιηθεί σε τρεις φάσεις. Τον Απρίλιο του 2024 αναρτήθηκε η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος της Α’ Φάσης της Συμφωνίας Πλαίσιο, που αφορά την υποβολή αιτήσεων συμμετοχής για τις καλωδιακές διασυνδέσεις των δύο έργων η οποία ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο. Η Β φάση ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2024
Οι διεθνείς διασυνδέσεις
Ομοίως, και τα έργα των διασυνδέσεων που ξεπερνάνε τα σύνορα προχωρούν, επίσης, με γοργούς ρυθμούς προκειμένου να τοποθετηθεί η Ελλάδα στο επίκεντρο της ενεργειακής ασφάλειας και της μετάβασης στην καθαρή ενέργεια, τόσο στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης όσο και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Εν εξελίξει βρίσκεται η προκαταρκτική μελέτη σκοπιμότητας που εκπονεί η Grant Thornton, μετά από ανάθεση του ΑΔΜΗΕ, για τη βιωσιμότητα της έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης της Ελλάδας με τη Γερμανία (Green Aegean Interconnector). Τα τελικά αποτελέσματα της μελέτης σκοπιμότητας αναμένονται μέσα στον μήνα που διανύουμε. Παρόλα αυτά, τα πρώτα δείγματα είναι θετικά και το έργο υπό συνθήκες και παραδοχές καθίσταται βιώσιμο, σύμφωνα με δηλώσεις του αντιπροέδρου της Grant Thornton, Νικόλαου Φρυδά, σε πρόσφατο συνέδριο.
Αναφορικά με τη διασύνδεση της Ελλάδας με την Αίγυπτο (GREGY), ο ΑΔΜΗΕ συνεργάζεται στενά με τον Διαχειριστή της Αιγύπτου, τον EETC (Egyptian Electricity Transmission Company) και τον φορέα υλοποίησης ELICA SA, (Ομιλάς Κοπελούζου) με τον οποίο έχει υπογράψει Μνημόνιο Κατανόησης σχετικά με την αξιολόγηση της εισόδου του στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας που αναπτύσσει το έργο, το οποίο έχει ενταχθεί στα έργα PCI της ΕΕ.
Σε σχέση με το έργο διασύνδεσης με τη Σαουδική Αραβία, το πρώτο τρίμηνο του 2025 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές μελέτες εμπορικής βιωσιμότητας για το project. Υπενθυμίζεται πως τον Οκτώβριο του 2024 ολοκληρώθηκαν οι διαγωνιστικές διαδικασίες για την ανάθεση των μελετών και η σύμβαση με τον ανάδοχο έχει ήδη υπογραφεί.
Φυσικά, δεν πρέπει να ξεχνάμε το πολυσυζητημένο έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο και το Ισραήλ, στο οποίο ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται σε στενή συνεργασία με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για τα θέματα που άπτονται της υλοποίησης του έργου και το κλείσιμο των τελευταίων ρυθμιστικών εκκρεμοτήτων.
Σε εξέλιξη είναι και οι εργασίες που αφορούν το κατασκευαστικό σκέλος με την αρμόδια γαλλική εταιρεία Nexans να έχει ήδη ολοκληρώσει την κατασκευή των πρώτων 120 χλμ. του υποθαλάσσιου καλωδίου και επιπλέον 40 χλμ. να βρίσκονται σε τελικό στάδιο παραγωγής. Επιπρόσθετα, τους μήνες Ιούνιο και Σεπτέμβριο του 2024 ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση των εργοστασιακών συνδέσμων καλωδίων για τις πρώτες τρεις παρτίδες του έργου, ενώ η τέταρτη παρτίδα αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2024. Η παράκτια έρευνα στην Κρήτη έχει ήδη ολοκληρωθεί, και προχωρούν οι γεωφυσικές και γεωτεχνικές μελέτες για το Νότιο Καλώδιο (Πόλος 1) και για το Βόρειο Καλώδιο (Πόλος 2).
