Σε τροχιά υλοποίησης αναμένεται να βάλει το 2025 η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) τους τρεις βασικούς της άξονες προχωρώντας συστηματικά την προετοιμασία τους στα επόμενα στάδια.
Ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων, διαχείριση έργων δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 και έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων θα προωθηθούν ακόμα περισσότερο με σημαντικές εξελίξεις σε όλους τους τομείς. Η νέα χρονιά προμηνύεται κομβική για την ανάπτυξη των τριών αυτών κλάδων με σημαντικά βήματα ωρίμανσης προκειμένου να αξιοποιηθούν οι ενεργειακοί πόροι της χώρας και να διατηρηθεί ο στόχος της σταδιακής απανθρακοποίησης.
Τα πλωτά αιολικά και τα οφέλη της εγκατάστασης
Σε τελική ευθεία μπαίνει το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, με την Κοινή Υπουργική Απόφαση θα ορίζει τις τελικές περιοχές για την εγκατάσταση των πάρκων να είναι ante portas.
Απώτερος σκοπός, αφού διεξαχθούν οι σχετικές μελέτες καταλληλότητας στις περιοχές, είναι ο διεθνής διαγωνισμός που θα προκηρυχθεί το 2027 για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα να είναι ο πιο επιτυχημένος στην Ευρώπη. Έτσι, ΕΔΕΥΕΠ και υπουργείο Ενέργειας προετοιμάζουν όλα τα απαραίτητα στάδια για να συγκεντρώσει ο διαγωνισμός υψηλό επενδυτικό ενδιαφέρον. Το τελευταίο, μάλιστα, είναι ήδη έντονο, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες περίπου 10 επενδυτικά σχήματα έχουν εκφράσει ήδη το ενδιαφέρον τους για τον διαγωνισμό.
Η ΕΔΕΥΕΠ προκειμένου να «τρέξει» δυναμικά την υλοποίηση του Εθνικού Προγράμματος, «παίρνει» εκ μέρους της Πολιτείας το επενδυτικό ρίσκο να συλλέξει τα απαραίτητα δεδομένα στις δυνάμει περιοχές. Για τις τελευταίες, μάλιστα, τα οφέλη που θα φέρει η λειτουργία των υπεράκτιων αιολικών πάρκων είναι σημαντικά. Σύμφωνα με σχετική μελέτη του ΙΟΒΕ, η εγκατάσταση τους αναμένεται να προσφέρει στο ΑΕΠ της χώρας έως 1,9 δισ. ευρώ ετησίως και να δημιουργήσει έως και 44.400 θέσεις εργασίας.
Υπενθυμίζεται ότι τα πλωτά αιολικά συναρμολογούνται κατεξοχήν σε λιμάνια, δίνοντας έτσι ώθηση στην προσαρμογή των χερσαίων υποδομών αλλά και την ανάπτυξη νέων. Εδώ εγείρεται και το ζήτημα της δημιουργίας μιας μεγάλης εγχώριας βιομηχανίας παραγωγής υποδομών για υπεράκτια, αφού βέβαια βρεθεί η λύση σε μια σειρά από προκλήσεις, όπως η τελική επιλογή των λιμανιών για τη συναρμολόγησή τους και η δημιουργία τοπικής εφοδιαστικής αλυσίδας για την κατασκευή των έργων.
Έτσι, με την προσθήκη αποδοτικών πηγών ενέργειας, όπως τα υπεράκτια αιολικά στο εγχώριο μείγμα, της πλέον καθαρής τεχνολογίας που εκπέμπει έως 99% χαμηλότερες εκπομπές CO2, η Ελλάδα κάνει ένα σημαντικό βήμα προς την ενεργειακή μετάβαση.
Οι υδρογονάνθρακες και η κρίσιμη απόφαση
Χρονιά εξελίξεων θα είναι το 2025 και για τις έρευνες υδρογονανθράκων. Ο αμερικανικός πετρελαϊκός «κολοσσός» ExxonMobil αναμένεται να αποφασίσει μέχρι την άνοιξη του 2025 για το αν θα πραγματοποιήσει ή όχι την πρώτη ερευνητική γεώτρηση στο ένα από τα δύο θαλάσσια μπλοκ της Κρήτης και ειδικότερα στο μπλοκ «Νοτιοδυτικά της Κρήτης». Πρόκειται για μία απόφαση-σταθμό για το ενεργειακό μέλλον της χώρας με τον εντοπισμό πιθανών κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ελλάδα να βρίσκεται σε κομβικό σημείο.
Βέβαια, αν οι Αμερικανοί πουν τελικά το «ναι» και αποφασίσουν να προχωρήσουν σχετικά με τη διενέργεια της ερευνητικής γεώτρησης, είναι απαραίτητο και ένα στάδιο προετοιμασίας που μπορεί να διαρκέσει περίπου 12 μήνες. Έτσι, είναι πιθανόν μέσα στο 2026 να «δουλέψουν» τα πρώτα τρυπάνια στην περιοχή.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση των οικονομικών καταστάσεων της Ελληνικής Εταιρείας Υδρογανθράκων (ΕΔΕΥΕΠ), μια συντηρητική εκτίμηση των δυνητικών και πιθανών αποθεμάτων των περιοχών που ερευνώνται αυτήν την περίοδο στη χώρα μας και στις οποίες ακόμη δεν έχει ακόμη διενεργηθεί εξερευνητική γεώτρηση, κυμαίνεται σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία στα 24 τρισ. κυβικά πόδια (trillion cubic feet) ή 680 bcm (δισ. κυβικά μέτρα) φυσικού αερίου (risked recoverable reserves).
Η πιθανή επιβεβαίωση αυτών των κοιτασμάτων υπερκαλύπτει τόσο την παρούσα όσο και τη μέλλουσα εγχώρια ζήτηση φυσικού αερίου, καθιστώντας τη χώρα μας εξαγωγική έως τα τέλη της δεκαετίας.
Να σημειωθεί, ότι επί του παρόντος υπάρχουν οκτώ ενεργές συμβάσεις έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, με τη συμμετοχή σημαντικών επενδυτών πέρα από την ExxonMobil και τη HELLENiQ ENERGY, όπως η Energean με το mega project αποθήκευσης στον Πρίνο. Η περιοχή του Πρίνου βρίσκεται σε φάση παραγωγής, το Κατάκολο σε φάση ανάπτυξης, ενώ έξι ακόμη περιοχές βρίσκονται σε φάση έρευνας: Μία στη χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων, τρεις θαλάσσιες περιοχές στο Ιόνιο Πέλαγος (Μπλοκ 2, Μπλοκ 10, Μπλοκ Ιονίου), και δύο θαλάσσιες περιοχές στην Κρήτη (Δυτικά της Κρήτης, Νοτιοδυτικά της Κρήτης).
Υπενθυμίζεται, βέβαια, πως το «αγκάθι» της γραφειοκρατίας στη χώρα μας αλλά και οι δικαστικές προσφυγές έχουν προβληματίσει κατά καιρούς αρκετά τους εταίρους και έχουν λειτουργήσει πολλές φορές ανατρεπτικά στο story ανάπτυξης των υδρογονανθράκων.
Η αποθήκευση CO2 και το εμβληματικό έργο στον Πρίνο
Σημαντικά, επίσης, φαίνεται να ωριμάζει και η αγορά δέσμευσης και αποθήκευσης CO2 στην Ελλάδα, με το 2025 να προμηνύεται, επίσης κομβικό έτος και για αυτόν τον κλάδο.
Σε αυτό συνέβαλε και το πράσινο φως της Ευρωπαϊκής Ένωσης για κρατική ενίσχυση ύψους 150 εκατ . ευρώ στο έργο της υπόγειας αποθήκης CO2 στον Πρίνο που τρέχει η Energean μέσω της θυγατρικής της EnEarth. Το έργο έχει ενταχθεί στον κατάλογο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της ΕΕ, ενδεικτικό της σημασίας που του αποδίδεται από τις Βρυξέλλες.
Επόμενο ορόσημο κατά τη διάρκεια του νέου έτους είναι και η οριστικοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου για την αποθήκευση άνθρακα από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Τα έργα Δέσμευσης και Αποθήκευσης CO2 (Carbon Capture and Storage – CCS) αποτελούν μεγάλο στοίχημα για την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη συνολικά, δεδομένων των εξαιρετικά φιλόδοξων στόχων της ΕΕ.
Η ΕΔΕΥΕΠ συμβάλλει στην αναγνώριση της Ελλάδας ως μίας από τις χώρες που οδηγούν τις εξελίξεις στον κλάδο, καταλαμβάνοντας τη 2η θέση πανευρωπαϊκά, μετά τη Γερμανία, στις προσπάθειες ωρίμανσης του κλάδου. Έτσι, μέσα στο 2025 αναμένεται να κάνει πράξη όλα όσα έχει σχεδιάσει κατά την προηγούμενη περίοδο και σε αυτόν τομέα.
