Πέρασε ένας χρόνος από τότε που ο δισεκατομμυριούχος Ίλον Μασκ απέκτησε το Twitter καταβάλλοντας 44 δισ. δολάρια, με στόχο, αφενός να το κάνει λιγότερο "έξυπνο", διώχνοντας τον «ιό του ξύπνιου μυαλού» (woke mind virus) που πίστευε ότι κατέστειλε την ελευθερία του λόγου, αφετέρου να επεκτείνει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες κεφαλαιοποιώντας την μεγάλη αυτή επένδυση.
Φαίνεται πως μέχρι τώρα έχει πετύχει μόνο έναν από αυτούς τους στόχους – του λιγότερο ξύπνιου- καθώς ο αριθμός όσων τουιτάρουν ενεργά έχει μειωθεί κατά περισσότερο από 30%, σύμφωνα με στοιχεία που περιήλθαν στην κατοχή της Washington Post, και η εταιρεία, του ιδιοκτήτη της Tesla και της SpaceX, αιμορραγεί από διαφημίσεις και έσοδα.
Την ίδια στιγμή, υπό τον έλεγχο του Ίλον Μασκ, το Χ, η πλατφόρμα που έχασε το όνομα, το λογότυπο και σύντομα την δωρεάν ανταλλαγή απόψεων και άμεσων ειδήσεων, εκθέτει εκατομμύρια χρηστών σε μία «σκοτεινή προπαγάνδα» παραπληροφόρησης, με έξαρση ρατσιστικών, αντισημιτικών και άλλων ρητορικών εκφράσεων μίσους.
Μέσω ραγδαίων αλλαγών στα προϊόντα, ξαφνικών μεταστροφών πολιτικής αλλά και της δικής του υπερμεγέθους παρουσίας στην πλατφόρμα, ο Μασκ αναδιαμόρφωσε γρήγορα το ποιος έχει φωνή σε μια υπηρεσία που κάποτε ήταν το κέντρο ειδήσεων σε πραγματικό χρόνο και παγκόσμιων συζητήσεων.
Μια πλατφόρμα που ανέδειξε κοινωνικά κινήματα όπως το Black Lives Matter και το #MeToo, πλέον έχει δώσει ένα τελείως διαφορετικό τόνο, ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, λένε αναλυτές από όλο το πολιτικό φάσμα.
Ο Μασκ έχει δώσει στο Twitter μια ξεκάθαρη πολιτική κατεύθυνση. Υποστήριξε δημοσίως τον κυβερνήτη της Φλόριντα Ron DeSantis για την προεδρία και φιλοξένησε την έναρξη της εκστρατείας του για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών στο Twitter Spaces. Επανέφερε τον λογαριασμό του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε απαγορευτεί μόνιμα για τα tweet του σχετικά με την εξέγερση της 6ης Ιανουαρίου 2021.
"Το Twitter ήταν κάποτε το σημείο όπου οι συζητήσεις για την πολιτική και τις ειδήσεις διαμορφώνονταν λεπτό προς λεπτό. Δεν νομίζω ότι αυτό συμβαίνει επειδή είμαι Δημοκρατικός ή αριστερός - απλώς δεν είναι πλέον ένα μέρος για να παίρνει κανείς ακριβείς πληροφορίες", δήλωσε ο Dan Pfeiffer, διευθυντής επικοινωνίας του Λευκού Οίκου υπό τον πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Τα πολιτικά κίνητρα του Μασκ...
Ο Μασκ δεν ήταν πάντα τόσο ενεργός με την πολιτική. Λέει ότι υποστήριξε τον Ομπάμα και ότι τα επιχειρηματικά του συμφέροντα στην Tesla και τη SolarCity ευθυγραμμίστηκαν με τη φιλελεύθερη υποστήριξη των επιδοτήσεων καθαρής ενέργειας. Αργότερα, απογοητεύτηκε από την αριστερά λόγω της κριτικής της στους δισεκατομμυριούχους, της υποστήριξης των εργατικών συνδικάτων και της πολιτικής της φυλής και του κοινωνικού φύλου.
... και η δυσφορία του Λευκού Οίκου
Ο µεγιστάνας της τεχνολογίας υπήρξε αρκετά δραστήριος, αφού µόνο µέσα στο 2023 έχει συνοµιλήσει κατ’ ιδίαν µε τους ηγέτες Γαλλίας, Ιταλίας, Ινδίας, Νότιας Κορέας, Τουρκίας και Ισραήλ. Ο ίδιος αναπτύσσει τις απόψεις του περί γεωπολιτικής, ενώ οι ηγέτες που συναντά συνήθως έχουν άλλα πράγµατα στο µυαλό τους. Πολλοί θέλουν να φέρουν ένα εργοστάσιο της Tesla ή να δημιουργήσουν υποδοµές τηλεπικοινωνιών στο πλαίσιο του δορυφορικού προγράµµατος Starlink, της SpaceX, στη χώρα τους, ενώ άλλοι θέλουν να µιλήσουν µαζί του για το µέλλον της Τεχνητής Νοηµοσύνης και την πλατφόρµα Χ.
Οι ενέργειες του Μασκ προκαλούν δυσφορία στον Λευκό Οίκο, µε τον Αµερικανό πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, να απαντά, σε ερώτηση αν τον θεωρεί επικίνδυνο για την ασφάλεια των ΗΠΑ, ότι «πρέπει να έχουµε τον νου µας στις τεχνολογικές και επιχειρηµατικές σχέσεις και συνεργασίες του».
Από τη µεριά του, ο Μασκ δηλώνει ανοιχτά ότι «τον έχουν κουράσει οι ∆ηµοκρατικοί», µε πηγές από το περιβάλλον του να αναφέρουν ότι αισθάνεται παραγκωνισµένος από την κυβέρνηση. Η στροφή του δισεκατοµµυριούχου στην πολιτική και τα τετ α τετ του µε Ευρωπαίους -και όχι µόνο- ηγέτες έχουν αναμφίβολα προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις και θα έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς θα εξελιχθεί όλο αυτό, ιδίως εν όψει των προεδρικών εκλογών στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2024. Το μόνο σίγουρο είναι πως οι κινήσεις του Μασκ δεν είναι καθόλου τυχαίες και τα συμφέροντα πίσω από αυτές δεν θα αργήσουν να φανερωθούν.
Οι συνέπειες της ιδιοκτησίας της X από τον Elon Musk
Το άλλοτε κέντρο ειδήσεων σε πραγματικό χρόνο έγινε ορμητήριο παραπληροφόρησης
«Με την παραπληροφόρηση σχετικά με τoν πόλεμο Ισραήλ - Χαμάς να ανθεί τόσο δραματικά στο Χ, νιώθουμε ότι ξεπεράστηκαν τα όρια και πλεόν όλοι μπορούν να δούν -πέρα από την αλλαγή του branding- ότι το παλιό Twitter έχει πραγματικά χαθεί», δήλωσε στους NYT, ο Tim Chambers επικεφαλής της Dewey Square, εταιρείας δημοσίων σχέσεων που παρακολουθεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Το νέο Χ είναι μια σκιά του προηγούμενου εαυτού του», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Οι σημαντικές ειδήσεις, όπως το ξέσπασμα ενός πολέμου, κάποτε καθιστούσαν το Twitter βασική πηγή ενημέρωσης και συζήτησης. Ωστόσο, οι ψευδείς και παραπλανητικές πληροφορίες που πλημμύρισαν την πλατφόρμα, με αφορμή τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ανάγκασαν την ΕΕ να στείλει τελεσίγραφο «συμμόρφωσης» στον δισεκατομμυριούχο Μασκ. Ξένες κυβερνήσεις, πράκτορες και τρομοκράτες - από τη Ρωσία μέχρι την Κίνα και τη Χαμάς - διέδωσαν διχαστική προπαγάνδα με ελάχιστη ή καθόλου παρέμβαση. Η επιστολή του αρμόδιου επιτρόπου Τιερί Μπρετόν αναρτήθηκε μέσω της ίδιας πλατφόρμας κάνοντας λόγο για «βίαιο και τρομοκρατικό περιεχόμενο».
Following the terrorist attacks by Hamas against 🇮🇱, we have indications of X/Twitter being used to disseminate illegal content & disinformation in the EU.
— Thierry Breton (@ThierryBreton) October 10, 2023
Urgent letter to @elonmusk on #DSA obligations ⤵️ pic.twitter.com/avMm1LHq54
Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διαπίστωσε ότι η εμπλοκή με λογαριασμούς υπέρ του Κρεμλίνου αυξήθηκε κατά 36% στην πλατφόρμα το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, ένα άλλη έρευνα υποδεικνύει ότι τα αντισημιτικά tweets στα αγγλικά υπερδιπλασιάστηκαν μετά την εξαγορά από τον Μασκ.
Ο Ίλον Μασκ και η ομάδα του έχουν επανειλημμένα υποστηρίξει ότι οι ανησυχίες αυτές είναι υπερβολικές, ενώ μερικές φορές αντιδρούν επιθετικά σε όσους τις εκφράζουν. Ωστόσο, δεκάδες μελέτες από πολλούς οργανισμούς έχουν αποδείξει το αντίθετο, καταδεικνύοντας σε κάθε θέμα μια παρόμοια τάση: αύξηση του επιβλαβούς περιεχομένου στο X κατά τη διάρκεια της θητείας του κ. Μασκ.
Οικονομική αιμορραγία
Η αυξανόμενη «αίσθηση χάους» στην πλατφόρμα έχει ήδη πλήξει την επένδυση του Μασκ. Παρόλο που παραμένει μία από τις πιο δημοφιλείς υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης, οι επισκέψεις στον ιστότοπο ανήλθαν σε 5,9 δισ. τον Σεπτέμβριο, σημειώνοντας πτώση 14% σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, σύμφωνα με την εταιρεία ανάλυσης δεδομένων Similarweb.
Η αυξανόμενη «αίσθηση χάους» στην πλατφόρμα έχει ήδη πλήξει την επένδυση του Μασκ. Παρόλο που παραμένει μία από τις πιο δημοφιλείς υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης, οι επισκέψεις στον ιστότοπο ανήλθαν σε 5,9 δισ. τον Σεπτέμβριο, σημειώνοντας πτώση 14% σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, σύμφωνα με την εταιρεία ανάλυσης δεδομένων Similarweb.
Οι διαφημιστές έχουν επίσης φύγει, οδηγώντας σε σημαντική πτώση των πωλήσεων. Ο κ. Μασκ ανακοίνωσε το καλοκαίρι, ότι τα έσοδα από διαφημίσεις είχαν μειωθεί κατά 50%. Κατηγόρησε την Anti-Defamation League, μία από τις πολλές ομάδες υπεράσπισης που έχουν καταγράψει την άνοδο της ρητορικής μίσους στο X, ότι «προσπαθεί να σκοτώσει την πλατφόρμα».
Σύμφωνα με εσωτερικό σημείωμα, η αξία του Χ, στα τέλη Οκτωβρίου, είχε μειωθεί στα 19 δισ. δολάρια (ο Μασκ είχε καταβάλει 44 δισ.). Μετά τις απολύσεις, τις περικοπές και τις επικρίσεις για μια σειρά από αμφιλεγόμενες ενέργειες της νέας διοίκησης, η πλατφόρμα έχει χάσει μέσα σε ένα χρόνο 25 δισ. δολάρια.
Τον Ιούλιο, ο Ίλον Μασκ εκτιμούσε ότι το Twitter θα ανακοινώσει έσοδα περίπου 3 δισ. δολαρίων για το σύνολο του έτους, έναντι 4,4 δισ. δολαρίων το 2022.
