Η έρευνα της Marc για το τσιγάρο, τις κοινωνικές τάσεις και τα εναλλακτικά προϊόντα για λογαριασμό της Παπαστράτος.
Αν υπάρχει μια μεγάλη αλήθεια στη σχέση του Έλληνα με το τσιγάρο, αυτή συνοψίζεται στο ότι το κάπνισμα είναι η ξεπερασμένη συνήθεια, που ...δεν λέμε να ξεπεράσουμε. Το κάπνισμα είναι εξαιρετικά βλαβερό, αλλά οι Έλληνες συνεχίζουν σταθερά να καπνίζουν. Και αυτό παρά την επιστημονικά καταγεγραμμένη ζημιά που προκαλεί στην υγεία και παρά τα διαπιστωμένα προβλήματα που προκαλεί στις σχέσεις των καπνιστών με τον περίγυρό τους. Ίσως, το πιο αισιόδοξο μήνυμα που έρχεται το τελευταίο διάστημα σε σχέση με το κάπνισμα να είναι ότι στην ελληνική κοινή γνώμη διαμορφώνεται ένα ισχυρό, καθολικό, ίσως αίτημα για επαρκή ενημέρωση αναφορικά με τις εναλλακτικές, επιστημονικά τεκμηριωμένες, λύσεις, που μπορεί να διαμορφώσουν ένα επιπλέον εργαλείο για τη διαχείριση του καπνίσματος.
Η «εικόνα» αυτή αποτυπώνεται στα συμπεράσματα της νέας έρευνας για το κάπνισμα που διεξήγαγε τον Ιούνιο του 2022 η Marc για λογαριασμό της Παπαστράτος, στην οποία συμμετείχαν 1.200 νοικοκυριά. Μια έρευνα, που αφορά κυριολεκτικά όλους, μια και όπως αποδεικνύεται το κάπνισμα αφορά καπνιστές και μη...
Τα σταθερά ποσοστά και οι νέες τάσεις
Σύμφωνα με την έρευνα, το ποσοστό των καπνιστών τσιγάρου στη χώρα μας, παραμένει και για φέτος σταθερό. Το 28,5% των Ελλήνων - περίπου 2.250.000 άτομα – συνεχίζει να καπνίζει, με το μεγαλύτερο τμήμα να εντοπίζεται στους είναι άνδρες, σε ηλικίες 45-65 ετών. Είναι εντυπωσιακό ότι από το σύνολο των καπνιστών, το 84% ανησυχεί για τις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία του, θέτοντας την υγεία και την καλή φυσική κατάσταση στην κορυφή των κινήτρων για τη διακοπή του. Παρ’ όλα αυτά, οι απαιτητικές συνθήκες της καθημερινότητας, εμποδίζουν τη διακοπή του καπνίσματος.
Την ίδια στιγμή, το τσιγάρο αποδεικνύεται #Notsocool στις διαπροσωπικές σχέσεις. Τα αποτελέσματα της έρευνας, καταγράφουν μία σαφή αποστροφή του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας απέναντι στο κάπνισμα. Επτά στους δέκα Έλληνες (72%) θεωρούν το τσιγάρο μία ξεπερασμένη συνήθεια. Σε σχέση με την αντίστοιχη έρευνα του 2021, οι ενστάσεις και η πίεση του κοινωνικού περιβάλλοντος είναι ακόμη εντονότερες, ενώ η κοινωνική ανοχή μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Έξι στους δέκα καπνιστές (59%) ανέφεραν πως το κάπνισμα ενοχλεί τον μη καπνιστή σύντροφο, ενώ και δημιουργεί διαφωνίες και τσακωμούς. Πρόκειται για ένα ποσοστό αυξημένο συγκριτικά με το 52% και 49% αντίστοιχα της περσινής έρευνας.
Πέρα από τις συντροφικές σχέσεις, αρνητικά επηρεάζονται και οι οικογενειακές ή και φιλικές τους σχέσεις. Η πλειονότητα των μη καπνιστών εμφανίζεται σε ποσοστό 66% να ενοχλείται από το γεγονός ότι ένα συγγενικό ή φιλικό τους πρόσωπο καπνίζει.
Η έρευνα της Marc, καταγράφει, όμως και κάποια ποιοτικά χαρακτηριστικά, που διαμορφώνουν ισχυρές τάσεις για το μέλλον:
- Σχεδόν οι μισές ελληνικές οικογένειες (45%) δεν επιτρέπουν το κάπνισμα στο σπίτι τους.
- Όσον αφορά τους μη καπνιστές, 6 στους 10 (58%) προτιμούν κάποιος καπνιστής να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους καπνίσματος, ενώ 4 στους 10 (42%) έχουν προτείνει σε κάποιον καπνιστή να δοκιμάσει μια εναλλακτική λύση.
- Οι μη καπνιστές που προτιμούν κάποιος καπνιστής να χρησιμοποιεί εναλλακτικούς τρόπους καπνίσματος παρά να καπνίζει τσιγάρο αυξήθηκαν κατά 6%, από 52% σε 58%.
- Το ποσοστό όσων έχουν προτείνει σε κάποιον καπνιστή να σταματήσει το κάπνισμα τσιγάρων και να δοκιμάσει ένα εναλλακτικό προϊόν νικοτίνης αυξήθηκε από 37,4 σε 41,8%.
Απαίτηση για ενημέρωση για τα εναλλακτικά προϊόντα
Οι διαπιστώσεις αυτές, προφανώς και φέρνουν στην επιφάνεια τη συζήτηση για τα εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης, τη χρήση τους, αλλά και σε συνδυασμό με άλλα αποτελέσματα της έρευνας καταγράφουν μία κοινωνική απαίτηση για ενημέρωση, που ίσως είναι και ένα επιπλέον εργαλείο για τη διαχείριση του καπνίσματος. Ποια είναι αυτά:
- Η έρευνα αναδεικνύει τη σοβαρή έλλειψη ενημέρωσης σχετικά με τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος με μόλις 1 στους 10 (11%) ενήλικους να δηλώνουν επαρκώς ενημερωμένοι. Ποσοστό, ωστόσο, που αυξήθηκε κατά 2,4% από πέρυσι.
- Ανάμεσα στους καπνιστές, μόνο 2 στους 10 (22%) δηλώνουν πως έχουν την πληροφόρηση που χρειάζονται, ενώ 4 στους 10 (43%) δήλωσαν πως γνωρίζουν κάποια πράγματα, αλλά όχι αρκετά.
- 3 στους 10 (36%) καπνιστές, δήλωσαν πως γνωρίζουν ελάχιστα ή και τίποτα για τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος.
- Το 56% (έναντι 48% το 2021) του συνόλου του εξεταζόμενου πληθυσμού πιστεύει πως τα εναλλακτικά προϊόντα καπνίσματος είναι λιγότερο βλαβερά για την υγεία σε σχέση με το κάπνισμα παραδοσιακού τσιγάρου.
- Χαρακτηριστικό της έλλειψης ενημέρωσης είναι το ότι μόνο το 33% του συνολικού ενήλικου πληθυσμού γνωρίζει ποιες είναι οι βασικές διαφορές ανάμεσα στα συμβατικά τσιγάρα και στα εναλλακτικά προϊόντα καπνού.
Όλα τα παραπάνω έρχονται σε σαφή αντίθεση με την καθολική άποψη (87%) που διατυπώνεται στην έρευνα πως οι καπνιστές θα πρέπει να έχουν επαρκή ενημέρωση και πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τα εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης. Μάλιστα 6 στους 10 ενήλικες πολίτες (63%) δηλώνουν πως θα τα επέλεγαν ή θα τα πρότειναν σε καπνιστές πιο εύκολα εάν είχαν πιο σαφή ενημέρωση για τα επιστημονικά δεδομένα πίσω από αυτά.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τέλος, παρουσιάζει το γεγονός ότι 63,2% του συνόλου των ερωτηθέντων και 79,2% των χρηστών εναλλακτικών προϊόντων, θεωρούν ότι ο βαθμός βλαπτικότητας ενός καπνικού προϊόντος θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψιν κατά την φορολόγησή του, όπως αντίστοιχα συμβαίνει σε άλλους κλάδους, π.χ. ενέργεια, αυτοκίνηση.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, η Λένα Πλαΐτη, Γενική Διευθύντρια Επικοινωνίας της Παπαστράτος, σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, σημείωσε: «Για 2η συνεχή χρονιά παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα της πανελλαδικής έρευνας της Marc για το τσιγάρο, η οποία μας βοηθά να κατανοήσουμε όσα συμβαίνουν στην κοινωνία τόσο από τη μεριά των καπνιστών όσο και από εκείνη των μη καπνιστών για μία συνήθεια που παρότι θεωρείται ξεπερασμένη συνεχίζει να υιοθετείται από 1 στους 4 Έλληνες. Δέσμευση που ακολουθεί κάθε πράξη μας στην Παπαστράτος είναι να μειώσουμε τους καπνιστές στην Ελλάδα κατά 1,5 εκατομμύριο μέχρι το 2025. Με όχημα την επιστήμη εντείνουμε τις προσπάθειές μας ώστε να υπάρχουν εναλλακτικές, καινοτόμες λύσεις για όσους επιμένουν να καπνίζουν, θεωρώντας, πάντα τη διακοπή του καπνίσματος ως την καλύτερη επιλογή για έναν καπνιστή.»
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το 2017, η Παπαστράτος, γύρισε σελίδα στην ιστορία της, και με μια σημαντική επένδυση ύψους 300 εκατ. ευρώ, μετέτρεψε το εργοστάσιό της στον Ασπρόπυργο σε μονάδα αποκλειστικής παραγωγής θερμαινόμενων ράβδων καπνού για το IQOS, το πρώτο καινοτόμο προϊόν της PMI δυνητικά μειωμένου κινδύνου σε σχέση με το τσιγάρο. Τον Ιούλιο του 2020 ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αδειοδότησε το IQOS ως προϊόν διαφοροποιημένου κινδύνου, κατάλληλο για την προαγωγή της δημόσιας υγείας. Μέχρι τον Οκτώβριο του 2022, περίπου 13,5 εκατ. ενήλικοι καπνιστές σε όλο τον κόσμο, και περισσότεροι από 400.000 στην Ελλάδα είχαν επιλέξει τη νέα αυτή τεχνολογία που είναι διαθέσιμη σε περισσότερες από 71 χώρες.
