Στην 39η θέση βρίσκεται η Ελλάδα ανάμεσα σε 134, στην 10η επετειακή έκδοση του Global Talent Competitiveness Index (GTCI) για τη Διεθνή σχολή διοίκησης επιχειρήσεων INSEAD.
Τον τελευταίο χρόνο, η Ελλάδα έχει καταφέρει να ανέβει μία θέση (40η το 2022), δηλώνοντας την πρόθεσή της να πλησιάσει τις υπόλοιπες χώρες τις ΕΕ οι οποίες είναι πιο μπροστά στον τομέα της ανάπτυξης ταλέντων. Το brain drain, συνέπεια της μεγάλης δεκαετούς κρίσης, είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την επόμενη δεκαετία, αν και έχουν γίνει αρκετές προσπάθειες τα τελευταία χρονιά.
Το GTCI έχει καθιερωθεί ως παγκόσμιο σημείο αναφοράς για την ανταγωνιστικότητα των νέων ταλέντων παγκοσμίως. Η μελέτη για το 2023 αποκαλύπτει μεταβαλλόμενες στάσεις και επίμονες τάσεις, δηλώνει το INSEAD.
Το GTCI αξιολογεί τις επιδόσεις των χωρών στον τομέα των ταλέντων, καθοδηγώντας τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων στη διαμόρφωση πολιτικών και πρακτικών για την ενίσχυση του ανταγωνιστικού τους πλεονεκτήματος. Η μελέτη κατατάσσει τις χώρες λαμβάνοντας υπόψη 6 κριτήρια με υποκατηγορίες: ενεργοποίηση (enable), προσέλκυση (attract), ανάπτυξη (grow), διατήρηση ταλέντων (retain), επαγγελματικές και τεχνικές δεξιότητες (vocational and technical skills), δεξιότητες γενικών γνώσεων (global knowledge skills).
Στη φετινή κατάταξη, που περιλαμβάνει 134 χώρες, η Ελβετία αναδεικνύεται ως η κορυφαία χώρα στην καλλιέργεια ταλέντων. Ακολουθεί η Σιγκαπούρη (2) και οι Ηνωμένες Πολιτείες (3). Η Δανία (4), η Ολλανδία (5), η Φινλανδία (6), η Νορβηγία (7), η Αυστραλία (8), η Σουηδία (8) και το Ηνωμένο Βασίλειο (9) συμπληρώνουν την υπόλοιπη πρώτη δεκάδα, η οποία παρέμεινε σταθερή τα τελευταία 10 χρόνια.
Η Ελλάδα βρίσκεται εντός της πρώτης πενηντάδας, παρουσιάζοντας την καλύτερη της απόδοση (30) στην κατηγορία «retain», η οποία περιλαμβάνει υποκατηγορίες όπως το συνταξιοδοτικό, η κοινωνική περίθαλψη, η πρόσβαση στην υγεία, τα διακαιώματα και η ασφάλεια.
Η Πορτογαλία και η Ισπανία, που χτυπήθηκαν και εκείνες από την οικονομική κρίση που έπληξε τις περισσότερες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, παρουσιάζουν επίσης μια πολύ καλή βαθμολογία (20η και 17η θέση, αντιστοίχως). Στην Ιρλανδία, που υπέστη και εκείνη τις συνέπειες της κρίσης, τα πράγματα είναι ακόμα καλύτερα. Η χώρα βρίσκεται στη 5η θέση της κατηγορίας «attract», παρέχοντας ευκαιρίες σε νέα ταλέντα.
Στον ευρωπαϊκό Βορά, η Δανία και η Ολλανδία φαίνεται να παρέχουν το κατάλληλο ρυθμιστικό, εργασιακό και αγοραστικό περιβάλλον (2η η Δανία, 5η η Ολλανδία), ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στη 54η θέση, «σκοράροντας» 55 βαθμούς (48η θέση) στην κατηγορία του ρυθμιστικού περιβάλλοντος, που αφορά στην αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης, στο κράτος δικαίου, κ.α.
Ως προς την ικανότητα της να «προσελκύσει» (attract), η Ελλάδα βρίσκεται πάνω από τον μέσο όρο, στη 43η θέση, κατέχοντας την πρώτη θέση στην οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών. Η Ισπανία και η Πορτογαλία κατατάσσονται 26η και 16η, αντιστοίχως, ενώ η Ιρλανδία αποδεικνύει ότι η ανάπτυξη περνάει από την προσέλκυση νέων ταλέντων, ανεβαίνοντας στη 5η θέση της κατάταξης, περνώντας ακόμα και τις «πρωταθλήτριες» Δανία (7η) και Ολλανδία (8η).
Στην κατηγορία «grow», η Ελλάδα βρίσκεται στη 39η θέση (τυπική εκπαίδευση (29η), δια βίου μάθηση (41η), πρόσβαση σε ευκαιρίες ανάπτυξης (46η)), έχοντας απέναντί της την Ιρλανδία στη 10η θέση.
Ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι η θέση της Ελλάδας στις δύο τελευταίες κατηγορίες (vocational and technical skills, global knowledge skills) κατέχοντας υψηλότερη θέση στην υποκατηγορία του εργατικού δυναμικού με δίπλωμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (32η) απ' ότι σε αυτή της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (40η). Στις υποκατηγορίες «high-level skills», η Ελλάδα βρίσκεται 41η, ενώ σε «mid-level skills», 56η.Τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν ότι η χώρα ανεβαίνει θέσεις σε επίπεδο ανάπτυξης software (38η), αλλά και στους επαγγελματίες και ερευνητές της (25η θέση).
Η Ισπανία είναι στη 63η θέση στην κατηγορία επαγγελματικές και τεχνικές δεξιότητες (vocational and technical skills), η Πορτογαλία στη 48η και η Ιρλανδία στη 23η. Στις γενικές γνώσεις (global knowledge skills), οι χώρες κατέχουν τις 31η, 24η και 15η θέση.
Για να καταφέρει η Ελλάδα να ανατρέψει το brain drain σε brain gain, θα πρέπει να ακολουθήσει το παράδειγμα άλλων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου που βρίσκονται σε καλύτερη θέση στην κατάταξη. Το παράδειγμα της Ιρλανδίας, που άφησε πίσω της τα χρόνια της ύφεσης, είναι χαρακτηριστικό: η χώρα απορροφά πόρους σε ανάπτυξη υποδομών έρευνας και ανάπτυξης (R&D), επενδύσεων και νέων επιχειρήσεων.
Η Ελλάδα θα πρέπει να δώσει περισσότερη έμφαση στην ανάπτυξη ενός πιο σταθερού περιβάλλοντος εργασίας, με μεγαλύτερη αντιστοίχηση και συνάφεια του εκπαιδευτικού συστήματος με την οικονομία, αλλά και καλύτερη προβολή των κινήτρων που παρέχει η χώρα τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους ξένους εργαζόμενους και τους πολύτιμους digital nomads.
