Το τελεσίγραφο του υπουργού υγείας Θάνου Πλεύρη προς τους υγειονομικούς του ΕΣΥ, ότι όσοι δεν αποφασίσουν να εμβολιαστούν με τον βασικό εμβολιασμό των δύο δόσεων μέχρι και την 31ηΜαρτίου, θα πρέπει να θεωρήσουν πως θέτουν τον εαυτό τους εκτός Συστήματος Υγείας, έρχεται να σπάσει ένα κατεστημένο δεκαετιών. Σύμφωνα με αυτό, όποιος προσλαμβάνεται στο ΕΣΥ ή σε άλλο τομέα του Δημοσίου, φεύγει μόνο με συνταξιοδότηση.
Στην πράξη, η κίνηση Πλεύρη βαδίζει στα βήματα της Ιταλίας, εκεί όπου ο Μάριο Ντράγκι έθεσε πρώτος την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού ως προϋπόθεση για να παραμείνουν οι εργαζόμενοι στο υγειονομικό σύστημα, τις Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων, τα διαγνωστικά κέντρα, τα ιδιωτικά ιατρεία και τα φαρμακεία. Από το περασμένο φθινόπωρο η Ιταλία έγινε η πρώτη δυτικοευρωπαϊκή χώρα της ΕΕ στην οποία ο εμβολιασμός έναντι του κορονοϊού κατέστη με νόμο υποχρεωτικός για συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες, καθώς η υποχρεωτικότητα επεκτάθηκε στα σώματα ασφαλείας, τον στρατό, τους διασώστες και τους εκπαιδευτικούς.
Στο μεταξύ, με το μέτρο του υποχρεωτικού εμβολιασμού που τίθεται σε ισχύ για όλο τον πληθυσμό ηλικίας άνω των 14 ετών από σήμερα 1η Φεβρουαρίου στην Αυστρία, η χώρα επεκτείνει σε όλους - και στους υγειονομικούς - την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού, ενώ και άλλα κράτη της κεντρικής Ευρώπης σκέφτονται να κάνουν το ίδιο, ειδικά σε ό,τι αφορά το προσωπικό των νοσοκομείων και των μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων, αναπήρων και χρονίως πασχόντων.
Σε αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να κινηθεί και η Γερμανία, ενώ βήματα προς την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού στους επαγγελματίες υγείας και σε όλους όσοι εργάζονται σε Δομές Φροντίδας, τους πυροσβέστες και τους εργαζόμενους στις μεταφορές έχει κάνει και η Γαλλία, με τον Μακρόν να μιμείται τον Ντράγκι στη δημιουργία ενός «σούπερ» πάσου υγείας (green pass), όπου ελεύθερη πρόσβαση παντού έχουν μόνο όσοι είναι πλήρως εμβολιασμένοι και οι νοσήσαντες.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο έλαβε τους λιγότερους περιορισμούς κατά την επέλαση του κύματος του στελέχους Όμικρον στις γιορτές, εξαγγέλθηκε η υποχρεωτικότητα όλων των εργαζομένων στο σύστημα υγείας αλλά και στις κοινωνικές δομές από 1ης Απριλίου. Οσο για τις σκανδιναβικές χώρες, εκεί δεν τίθεται ζήτημα υποχρεωτικότητας, καθώς η εμβολιαστική κάλυψη στους Σουηδούς του Δανούς, τους Νορβηγούς και τους Φιλανδούς είναι πολύ υψηλή, άνω του 90%. Χώρες ωστόσο του πρώην ανατολικό μπλοκ - με αισθητά χαμηλότερη εμβολιαστική κάλυψη - όπως η Ουγγαρία, απαιτούν υποχρεωτικό εμβολιασμό για τους υγειονομικούς, τους εκπαιδευτικούς και τους ανθρώπους που εργάζονται σε κρατικά ιδρύματα. Σε παρόμοια τροχιά κινείται και η Λετονία, ενώ η Πολωνία ετοιμάζεται να εισαγάγει τον υποχρεωτικό εμβολιασμό για υγειονομικούς από την 1η Μαρτίου, επεκτείνοντας μάλιστα το μέτρο σε εκπαιδευτικούς, ένστολους, στρατιωτικούς και αστυνομικούς.
Στα καθ’ ημάς, ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης ξεκαθάρισε ότι κάνουν λάθος όσοι πιστεύουν πως η κυβέρνηση θα υπαναχωρήσει στην πάγια θέση της και θα άρει την αναστολή των περίπου 5.000 υγειονομικών που παραμένουν μη εμβολιασμένοι, επιτρέποντας τους να γυρίσουν στα πόστα τους. Η προσωπική εισήγηση του υπουργού είναι πως όλοι οι εργαζόμενοι στο εθνικό σύστημα υγείας θα πρέπει να είναι εμβολιασμένοι έναντι του κορονοϊού και αυτόματα όποιος αρνείται τον εμβολιασμό θέτει εαυτόν εκτός ΕΣΥ, γεγονός το οποίο μπορεί να σημαίνει μονάχα δύο πράγματα: Καταρχάς, ότι ο εργαζόμενος υγειονομικός που θα αρνηθεί να εμβολιαστεί θα απολύεται ή θα παραμένει σε αναστολή χωρίς την καταβολή των δεδουλευμένων για κάποιο χρονικό διάστημα. Επίσης, δεν θα γίνονται νέες προσλήψεις ανθρώπων που παραμένουν μη εμβολιασμένοι στο ΕΣΥ.
Ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης ξεκαθάρισε ότι ο νόμος που έχει ψηφιστεί στη Βουλή κι αναφέρεται στην υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού αφορά τον βασικό εμβολιασμό με τις δύο δόσεις για τα διδοσικά εμβόλια και όχι την αναμνηστική δόση. Συνεπώς, το υπουργείο Υγείας θα πρέπει να περιμένει μέχρι τις7/2 (νέα λήξη διορίας για τη διενέργεια της 3ης δόσης, μετά την παράταση που αποφασίστηκε λόγω κακοκαιρίας), για να καταμετρήσει τους υγειονομικούς που δεν έχουν κάνει την τρίτη δόση. Η ΠΟΕΔΗΝ κάνει λόγο για περίπου 10.000 υγειονομικούς που δεν έχουν προχωρήσει στην αναμνηστική δόση και εδώ δημιουργείται ένα παράδοξο: Αν κάποιες χιλιάδες υγειονομικοί δεν πραγματοποιήσουν την τρίτη δόση, ναι μεν χάνουν τα προνόμια των εμβολιασμένων στην κοινωνική τους ζωή, αλλά θα θεωρούνται εμβολιασμένοι μέσα στο νοσοκομείο όπου εργάζονται.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι ο νόμος δεν απαιτεί από τον εν ενεργεία υγειονομικό να κάνει την 3η δόση για να μη βγει σε αναστολή, ενώ το υπουργείο Υγείας και οι διοικήσεις των νοσοκομείων πρέπει ταυτόχρονα να μεριμνήσουν ώστε να μην δημιουργηθούν περισσότερα «κενά» στο προσωπικό από αυτά που ήδη υπάρχουν λόγω των αναστολών εργασίας και των αναρρωτικών αδειών. Κανείς δεν θέλει να τεθούν κι άλλοι υγειονομικοί εκτός μάχης και με δεδομένη τη συνεχιζόμενη πίεση που υφίστανται τα νοσοκομεία του ΕΣΥ, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έχει να κρατήσει λεπτές ισορροπίες.
Σε κάθε περίπτωση, στην Ελλάδα η πολιτεία αντιμετωπίζει έναν κλάδο εργαζομένων (τους υγειονομικούς) ως πλήρως εμβολιασμένους με δύο δόσεις εμβολίου (για τα διδοσικά covid εμβόλια) στο φυσικό τους χώρο, το νοσοκομείο, όταν σύσσωμη η επιστημονική κοινότητα και ξένες χώρες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο εμβολιασμός με τις δύο δόσεις δεν είναι επαρκής για να προστατέψει τους ενήλικες έναντι της Όμικρον.
Το κενό αυτό μένει να δούμε πως θα καλυφθεί, ενώ πιθανότατα θα απαιτηθεί η λήψη πρόσθετων μέτρων. Ένα μέτρο που έχει δοκιμαστεί στην κραταιά Γερμανία (χώρα που παραδοσιακά ακολουθούμε σε ό,τι αφορά στη διαχείριση της πανδημίας) είναι ότι οι ατελώς εμβολιασμένοι υγειονομικοί (με δύο δόσεις εμβολίου δηλαδή αντί τριών) θα μπορούσαν να προσέρχονται στη δουλειά τους με δύο εργαστηριακούς ελέγχους (rapid tests) την εβδομάδα, ειδικά αν η διασπορά της νέας υποομάδας του στελέχους Όμικρον - της «Όμικρον 2» προκαλέσει νέα αύξηση κρουσμάτων και περισσότερα κρούσματα μεταξύ των εμβολιασμένων ατόμων. Σύμφωνα με τον καθηγητή πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκο Τζανάκη, κάτι τέτοιο είναι πιθανό να συμβεί γιατί η «Όμικρον 2» είναι εξίσου μεταδοτική με το στέλεχος Όμικρον και υπάρχουν ενδείξεις ότι κολλούν ακόμα πιο εύκολα οι εμβολιασμένοι.
«Έχουμε το στέλεχος Όμικρον, έχουμε όμως ακόμα και το στέλεχος Δέλτα και απαιτείται τριπλό εμβολιαστικό σχήμα, με αναμνηστική δόση για να επιτευχθεί 90% προστασία έναντι του κινδύνου σοβαρής νόσησης και εισαγωγής στο νοσοκομείο», όπως αναφέρει ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαϊδης. Παράλληλα, έχει ήδη ανοίξει η πλατφόρμα για τη 4η αναμνηστική δόση στους ανοσοκατασταλμένους.
Σε κάθε περίπτωση, το πλήρες νομικό πλαίσιο που θα ισχύσει για την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού των υγειονομικών και τι μέλλει γενέσθαι μετά την 31η Μαρτίου (αν δηλαδή οι υγειονομικοί που δεν θα συμμορφωθούν θα απολύονται ή θα μένουν σε αναστολή, θα είναι έτοιμο σε ένα μήνα.
