Εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα, γνωρίζουμε ότι το σύμπαν βιώνει μια επιταχυνόμενη διαστολή. Ονομάζουμε τον ένοχο σκοτεινή ενέργεια, αλλά δεν έχουμε ακόμη γνωρίσει την πραγματική της φύση. Στο σημερινό καλύτερο μοντέλο, η σκοτεινή ενέργεια είναι μια κοσμολογική σταθερά - η τιμή της σε κάθε σημείο του χώρου και του χρόνου είναι πάντα η ίδια. Νέα δεδομένα από μια απίστευτη έρευνα δείχνουν ότι αυτή η ιδέα μπορεί να αμφισβητηθεί.
Η έρευνα σκοτεινής ενέργειας (DES) χρησιμοποίησε δεδομένα από 1.499 υπερκαινοφανείς ενός συγκεκριμένου είδους που ονομάζεται τύπος Ia, η φωτεινότητα των οποίων είναι πάντα η ίδια. Αυτό επιτρέπει στους αστρονόμους να μετρήσουν την απόσταση των γαλαξιών που φιλοξενούν αυτά τα γεγονότα με εξαιρετική λεπτομέρεια. Τα δεδομένα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση της παραμέτρου «w», όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του IFLScience.
Για μια κοσμολογική σταθερά, η παράμετρος αυτή θα πρέπει να είναι ίση με -1. Τα δεδομένα DES δέχονται ότι αυτή η τιμή είναι δυνατή σύμφωνα με τη συμπεριφορά όλων αυτών των γαλαξιών. Αλλά μια τιμή που ταιριάζει ακόμη καλύτερα στους αριθμούς είναι το -0,8. Αν επιβεβαιωθεί αυτή η τιμή, αυτό θα σήμαινε ότι καθώς το σύμπαν διαστέλλεται, η σκοτεινή ενέργεια αραιώνει όλο και περισσότερο.
«Εκ πρώτης όψεως, αυτό δεν είναι το μείον ένα που περιμέναμε, αλλά το αποτέλεσμά μας εξακολουθεί να συνάδει με αυτή την τιμή εντός του περιθωρίου αβεβαιότητας. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το καθιερωμένο κοσμολογικό μοντέλο του σύμπαντος. Ταυτόχρονα, δείχνει πώς, όσο μεγαλύτερα είναι τα σύνολα δεδομένων μας, τόσο περισσότερο περιορίζουμε αυτό το περιθώριο αβεβαιότητας, αφήνοντας όλο και λιγότερα περιθώρια. Αν μια μελλοντική, μεγαλύτερη έρευνα συμφωνήσει σημαντικά με το αποτέλεσμά μας και όχι με το -1, αυτό θα υποδείξει μια συναρπαστική, εξωτική νέα φυσική», δήλωσε ο Dr Or Graur, αναπληρωτής καθηγητής Αστροφυσικής στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ, σε δήλωση που απέστειλε στο IFLScience.
Η έρευνα είναι το μεγαλύτερο, βαθύτερο δείγμα σουπερνόβα από ένα μόνο τηλεσκόπιο που έχει συγκεντρωθεί ποτέ, αλλά αναμένεται να μην κρατήσει το ρεκόρ για πολύ, καθώς παρατηρητήρια όπως το Vera Rubin και άλλα θα τεθούν σε λειτουργία στο εγγύς μέλλον. Το καθιερωμένο μοντέλο της κοσμολογίας αντιμετώπισε πρόσφατα κάποια προβλήματα λόγω της λεγόμενης έντασης Hubble, η οποία δείχνει δύο διαφορετικές τιμές για τον ρυθμό διαστολής του σύμπαντος. Αυτό είναι ασυμβίβαστο με το μοντέλο. Έτσι, ίσως η εύρεση μιας διαφορετικής τιμής για την παράμετρο w να είναι άλλη μια ένδειξη ότι το σύμπαν είναι πιο πολύπλοκο από ό,τι υποδηλώνει το μοντέλο μας.
«Είκοσι πέντε χρόνια αφότου διαπιστώσαμε για πρώτη φορά ότι πρέπει να υπάρχει, εξακολουθούμε να γνωρίζουμε πολύ λίγα πράγματα για τη σκοτεινή ενέργεια», πρόσθεσε ο Δρ Philip Wiseman. «Αυτό είναι μέρος αυτού που την κάνει συναρπαστική. Όλα τα δεδομένα μέχρι τώρα συμφωνούσαν με το ότι η σκοτεινή ενέργεια είναι μια σταθερά, αλλά αυτά τα αποτελέσματα ανοίγουν την ενδιαφέρουσα πιθανότητα ότι η πυκνότητα της σκοτεινής ενέργειας θα μπορούσε να έχει αλλάξει καθώς το σύμπαν διαστέλλεται. Το να γνωρίζουμε αν είναι ή όχι μια σταθερά θα μας βοηθήσει να περιορίσουμε τις θεωρίες σχετικά με το τι μπορεί να είναι η σκοτεινή ενέργεια».