Το πρωί της επόμενης Δευτέρας, οι επενδυτές του Χρηματιστηρίου Αθηνών θα ξέρουν τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών. Δεν είναι όμως σίγουρο πως θα ξέρουν αν θα μπορέσει να σχηματισθεί κυβέρνηση ή θα απαιτηθεί η διεξαγωγή νέας εκλογικής αναμέτρησης στις αρχές του Ιουλίου. Αν έπρεπε να κρίνουμε από τις επιδόσεις του γενικού δείκτη του Χρηματιστηρίου τις τελευταίες μέρες, θα λέγαμε πως η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά δεν ανησυχεί και πολύ για το αποτέλεσμα των εκλογών.
Προχθές Τρίτη σημειώθηκε το υψηλότερο κλείσιμο του Γενικού Δείκτη από τον Σεπτέμβριο του 2014 και η συμπεριφορά των περισσότερων μεγάλων μετοχών δείχνει πως οι επενδυτές μάλλον δεν φοβούνται κάποια αρνητική έκπληξη και πως ίσως κάποιοι από αυτούς περιμένουν πως το πρωί της Δευτέρας θα πάρουν το «πράσινο φως» για περαιτέρω αγορές. Στην εδραίωση αυτής της εικόνας συντελούν και οι διάφορες εκτιμήσεις μεγάλων επενδυτικών οίκων του εξωτερικού, οι αναλυτές των οποίων εκτιμούν πως η ελληνική οικονομία και το ελληνικό χρηματιστήριο δεν πρόκειται να κινδυνέψουν σοβαρά από την εκλογική διαδικασία, είτε αυτή θα γίνει σε μία φάση είτε σε δύο.
Οι ίδιοι θεωρούν πως λίγο μετά το πέρας της εκλογικής διαδικασίας και τον σχηματισμό της νέας κυβέρνησης θα έρθει και η πολυπόθητη αναβάθμιση του αξιόχρεου της χώρας μας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης. Προφανώς, η σχετική σιγουριά των διεθνών αναλυτών σχετικά με το πόσο γρήγορα θα γίνει η επιστροφή της χώρας μας στην επενδυτική βαθμίδα παίζει σημαντικό ρόλο στη σχετικά ήρεμη συμπεριφορά των επενδυτών.
Ελπίζουμε να αποδειχθεί πως οι διεθνείς αναλυτές και επενδυτές έχουν «διαβάσει» σωστά την κατάσταση. Επειδή όμως η ελπίδα δεν είναι πρέπει να είναι ο μόνος οδηγός της επενδυτικής συμπεριφοράς, καλό είναι να ασχοληθούμε λίγο με το τι θα μπορούσε να προκύψει από τις εκλογές της ερχόμενης Κυριακής και τι θα σήμαινε για το Χρηματιστήριο των Αθηνών.
Γνωρίζοντας πως αυτό που θα προτιμούσε να δει η πλειοψηφία των επενδυτών είναι η επανεκλογή της απερχόμενης κυβέρνησης με αυτοδύναμη πλειοψηφία, οφείλουμε να παραδεχθούμε πως αυτό το ενδεχόμενο είναι σχεδόν απίθανο, με βάση το εκλογικό σύστημα με το οποίο θα διεξαχθούν οι εκλογές της Κυριακής και τα μέχρι στιγμής ευρήματα των ειδικών εταιρειών που διενεργούν τις δημοσκοπήσεις της κοινής γνώμης.
Αυτό που θα μπορούσε να συμβεί όμως είναι (θεωρητική τουλάχιστον) ο σχηματισμός κυβέρνησης συνασπισμού μεταξύ του κόμματος της Νέας Δημοκρατίας, το οποίο σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις συγκεντρώνει σημαντικές πιθανότητες να καταλάβει την πρώτη θέση, και του κόμματος του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ, το οποίο θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως θα καταλάβει την τρίτη θέση. Λέμε θεωρητικά γιατί από ό,τι έχουμε δει στην προεκλογική περίοδο, οι ηγεσίες των δύο κομμάτων σχεδόν αποκλείουν αυτό το ενδεχόμενο.
Στην περίπτωση όμως που θα σχηματιστεί μία τέτοια κυβέρνηση, η αντίδραση της χρηματιστηριακής αγοράς θα είναι συνάρτηση διαφόρων παραγόντων, όπως η κοινοβουλευτική πλειοψηφία που θα διαθέτει στη νέα Βουλή και βέβαια η πολιτική που θα ακολουθήσει και οι διαφορές της από τη μέχρι τώρα ακολουθούμενη. Όσο μεγαλύτερη θα είναι η κοινοβουλευτική δύναμη μίας τέτοιας κυβέρνησης τόσο πιο θετική θα είναι η επενδυτική αντίδραση. Υποθέτουμε πάντως πως δεν θα είναι ενθουσιώδης, τουλάχιστον μέχρι να γίνουν σαφή τα βασικά στοιχεία της οικονομικής πολιτικής που θα ακολουθήσει.
Ένα άλλο ενδεχόμενο αποτέλεσμα είναι αυτό του σχηματισμού κυβέρνησης συνεργασίας μεταξύ του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ που πιθανολογείται πως θα καταλάβει τη δεύτερη θέση, του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ και κάποιων άλλων από τα κόμματα που θα καταφέρουν να εισέλθουν στη Βουλή. Παρά το γεγονός πως από το ό,τι έχουμε δει στην προεκλογική περίοδο θεωρητικά θα έπρεπε να αποκλείσουμε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, προφανώς δεν το κάνουμε. Οι επενδυτές δεν πρόκειται να χαρούν αν σχηματιστεί τέτοια κυβέρνηση. Το πόσο θα στενοχωρηθούν θα εξαρτηθεί από τα κόμματα που θα συμμετάσχουν σε αυτήν. Η αρνητική αντίδραση των επενδυτών θα κρατήσει τουλάχιστον μέχρι να γίνει γνωστή η πολιτική που θα ακολουθήσει μία τέτοια κυβέρνηση, οπότε οι επενδυτές θα αποφασίσουν αν φοβήθηκαν χωρίς λόγο ή αν δεν φοβήθηκαν όσο έπρεπε.
Κάτι άλλο που σίγουρα δεν θα άρεσε καθόλου στους επενδυτές είναι ο σχηματισμός μίας κυβέρνησης «ειδικού σκοπού» η οποία δεν θα έχει στόχο να κυβερνήσει αλλά να πάρει μερικές αποφάσεις που έχουν σχέση με παραπομπή κάποιων ζητημάτων στην Δικαιοσύνη. Και εδώ ισχύει ό,τι αναφέραμε παραπάνω, πως δηλαδή θα έπρεπε θεωρητικά να αποκλείσουμε κάτι τέτοιο. Δεν το κάνουμε όμως. Σε μία τέτοια περίπτωση, η αντίδραση της αγοράς θα είναι έντονα αρνητική, καθώς θα σημαίνει πως η χώρα θα μπει σε μία περίοδο ακυβερνησίας αρκετών μηνών, μέχρι να διεξαχθεί η επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Το τελευταίο ενδεχόμενο στο οποίο θα αναφερθούμε είναι αυτό της αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης. Αυτό είναι ίσως και το πιθανότερο, με βάση ό,τι ξέρουμε μέχρι τώρα. Η αντίδραση των επενδυτών θα είναι συνάρτηση των επιδόσεων των κομμάτων στις εκλογές της Κυριακής, καθώς από εκεί θα μπορούν να βγουν και ορισμένα συμπεράσματα σχετικά με το τι θα μπορούσε να γίνει στις επόμενες εκλογές. Με δεδομένο πως οι εκλογές της Κυριακής διεξάγονται με σύστημα απλής αναλογικής και οι επόμενες θα διεξαχθούν με σύστημα ενισχυμένης αναλογικής που ευνοεί το πρώτο σε εκλογική δύναμη κόμμα, είναι βέβαιο πως οι επενδυτές, διεθνείς και Έλληνες, θα βασίσουν την αντίδρασή τους στις πρώτες εκτιμήσεις των ειδικών επιστημόνων για το τι θα μπορούσε να γίνει στις εκλογές του Ιουλίου.
Όπως είπαμε και στην αρχή, οι επενδυτές προτιμούν να δουν αυτοδύναμη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, με δεύτερο προτιμότερο ενδεχόμενο αυτό της κυβέρνησης συνασπισμού Νέας Δημοκρατίας με το ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ, κατά προτίμηση με ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αν τα αποτελέσματα της Κυριακής, σε συνάρτηση και με τη συμπεριφορά και τις δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών, κάνουν τους επενδυτές να πιστέψουν πως τα δύο παραπάνω ενδεχόμενα είναι πολύ πιθανά, τότε θα αντιδράσουν θετικά, ίσως και πολύ θετικά. Αν όχι, τότε το κλίμα στο Χρηματιστήριο Αθηνών θα αλλάξει αρκετά σε σχέση με αυτό της τρέχουσας εβδομάδας και οι πωλήσεις μετοχών θα είναι περισσότερες από τις αγορές. Τουλάχιστον μέχρι να αρχίσουν να έρχονται οι πρώτες δημοσκοπήσεις για τις εκλογές του Ιουλίου.
Αυτά είναι λίγο πολύ τα ενδεχόμενα που πρέπει να έχουν οι επενδυτές στο μυαλό τους ενόψει των κυριακάτικων εκλογών. Τουλάχιστον με βάση τη λογική, γιατί ποτέ δεν ξέρει κανείς τι μπορεί να προκύψει από μία εκλογική αναμέτρηση.
