Σε νέο ιστορικό χαμηλό βυθίστηκε η τουρκική λίρα τη Δευτέρα έναντι του δολαρίου με τους αναλυτές να μην προβλέπουν ανάκαμψη της ισοτιμίας καθώς η κεντρική τράπεζα της χώρας αναμένεται να προχωρήσει σε παράλογη μείωση επιτοκίων αυτή την εβδομάδα.
Το τουρκικό νόμισμα είχε τη χειρότερη απόδοση μεταξύ των νομισμάτων των αναδυόμενων οικονομιών φέτος, αγγίζοντας το επίπεδο των 9,335 έναντι του δολαρίου.
Η εξασθένηση της λίρας έχει φτάσει το 20% φέτος και περίπου το ήμισυ των απωλειών αυτών έλαβε χώρα από τις αρχές Σεπτεμβρίου όταν η κεντρική τράπεζα άρχισε να εκπέμπει σήματα χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής παρά την άνοδο του πληθωρισμού στο 20%.
Οι παρεμβάσεις του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν που εδώ και καιρό πίεζε για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και η αντικατάσταση της ηγεσίας της κεντρικής τράπεζας έχει διαβρώσει την αξιοπιστία της ακολουθούμενης πολιτικής.
Μετά την μείωση του παρεμβατικού επιτοκίου κατά μία ποσοστιαία μονάδα που ξάφνιασε τις αγορές τον Σεπτέμβριο και έριξε τη λίρα στον γκρεμό, οι γνώμες των οικονομολόγων διίστανται για το αν θα ακολουθήσει νέα μείωση μισής η μίας ποσοστιαίας μονάδας από τη νομισματική αρχή της χώρας στη συνεδρίαση της Πέμπτης.
«Τελικά οι αποφάσεις νομισματικής πολιτικής δεν παίρνονται από την κεντρική τράπεζα αλλά από το προεδρικό παλάτι», ανέφερε χαρακτηριστικά η Commerzbank σε έκθεση της.
Η Societe Generale βλέπει μείωση κατά μία πσοστιαία μονάδα στο παρεμβατικό επιτόκιο και μετά παύση με την ισοτιμία της λίρας να διολισθαίνει στις 9,8 ανά δολάριο μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς.
«Μετά τo τελευταίo ξήλωμα ο Ερντογάν ουσιαστικά εξαφάνισε την αντίσταση στην ανορθόδοξη πολιτική του που βλέπει τα υψηλά επιτόκια σαν την αιτία του υψηλού πληθωρισμού», αναφέρει σε έκθεση της η γαλλική τράπεζα. «Παρά τον παραλογισμό των νέων μειώσεων δεν έχει ουσία το να βασίζεσαι σε παραδοσιακά οικονομικά επιχειρήματα για να προβλέψεις την πιθανή πορεία των κινήσεων της κεντρικής τράπεζας».
Ο Ερντογάν απέπεμψε τρία μέλη της επιτροπής νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας την περασμένη εβδομάδα, δύο από τα οποία αντιτίθεντο στις μειώσεις των παρεμβατικών επιτοκίων.
Οι εκτιμήσεις στην αγορά είναι ότι η κεντρική τράπεζα θα προχωρήσει αυτή την εβδομάδα σε μείωση επιτοκίων παρά τη ζημιά που προκαλείται στη λίρα.
Η νομισματική αρχή της Τουρκίας απροσδόκητα χαμήλωσε το παρεμβατικό επιτόκιο στο 18% από 19% τον Σεπτέμβριο, υλοποιώντας αυτό που εδώ και καιρό επεδίωκε ο Τούρκος πρόεδρος, η πολιτική του οποίου έχει βλάψει τη λίρα.
Μία νέα κίνηση από την κεντρική τράπεζα μπορεί να φέρει το παρεμβατικό επιτόκιο στο 17%.
Ο Ερντογάν έχει αλλάξει τρεις κεντρικούς τραπεζίτες τα τελευταία δυόμιση χρόνια. Η τελευταία μείωση θεωρήθηκε πρόωρη δεδομένου ότι τα πραγματικά επιτόκια βρίσκονται σε αρνητικό έδαφος καθώς ο πληθωρισμός επιταχύνθηκε στο 19,58% τον Σεπτέμβριο.
Ο δομικός πληθωρισμός έχει φτάσει σχεδόν το 17% και η διολίσθηση της λίρας τροφοδοτεί τον πληθωρισμό καθώς οι εισαγωγές της τουρκικής οικονομίας τιμολογούνται στα ισχυρά ξένα νομίσματα.
Σύμφωνα με τη Commerzbank, «η κεντρική τράπεζα δεν ενδιαφέρεται πλέον για τις επιπτώσεις της επιτοκιακής πολιτικής που ακολουθεί στις ισοτιμίες, τον πληθωρισμό και στη σταθερότητα της τουρκικής οικονομίας».
Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας Σαχάπ Καβτζίογλου υποστηρίζει ότι η μείωση του επιτοκίου από μόνη της δεν προκάλεσε την εξασθένηση της λίρας, δείχνοντας προς το δολάριο που πρόσφατα ενισχύεται.
Οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η κεντρική τράπεζα θα συνεχίσει να μειώνει τα επιτόκια χωρίς όμως να υπάρχει consensus για το πόσο μακριά θα πάει πριν ο συνδυασμός της αδύναμης ισοτιμίας και του υψηλού πληθωρισμού την οδηγήσουν σε παύση.
Η μέση εκτίμηση βλέπει το παρεμβατικό επιτόκιο στο 16,5% στο τέλος του 2021 με το εύρος των προβλέψεων να κυμαίνεται από 16% έως 17%.
Η πρόβλεψη της κεντρικής τράπεζας για πληθωρισμό στο 14,1% στο τέλος της χρονιάς είναι αρκετά κάτω από τις προσδοκίες της αγοράς.
Με τα ονομαστικά επιτόκια χαμηλότερα από τον τρέχοντα ρυθμό πληθωρισμού είναι αναμενόμενο ότι θα συνεχιστεί η πίεση στη λίρα που με τη σειρά της θα τροφοδοτεί τον πληθωρισμό.
