Του Γιώργου Φιντικάκη
Σε μια συνέντευξη με τίτλο «Θα τους αλλάξουμε τα… πετρέλαια», ελάχιστες ημέρες πριν τις εκλογές του 2015, ο τότε βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Απ. Αλεξόπουλος, προειδοποιούσε ότι εφόσον το κόμμα του κερδίσει στις εκλογές, θα ακυρώσει όλους τους διαγωνισμούς για έρευνες υδρογονανθράκων.
Τελικά αυτοί που μας… άλλαξαν τα πετρέλαια, ήταν οι ξένες εταιρείες, που ένα μήνα μετά, γύρισαν την πλάτη στους διαγωνισμούς, και ενώ ο Αλεξόπουλος, κατείχε πλέον θέση γενικού γραμματέα στο αρμόδιο υπουργείο που τότε λέγονταν Παραγωγικής Ανασυγκρότησης.
Τρεισήμισι χρόνια μετά, και ενώ έχουν κάνει την εμφάνισή τους ή φλερτάρουν με την Ελλάδα, σημαντικές ξένες πετρελαϊκές, υφυπουργός στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αναλαμβάνει ο οικολόγος Γιώργος Δημαράς, που κατά δήλωσή του «είναι αντίθετος στις εξορύξεις υδρογονανθράκων».
Ασφαλώς και δεν μπορεί κανείς να φανταστεί τον κ. Δημαρά να παίρνει αρμοδιότητες γύρω από την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Ακόμη όμως και αν το χαρτοφυλάκιό του είναι αμιγώς περιβαλλοντικό, προκαλεί ερωτήματα, πως θα καταφέρει να συνυπάρξει αρμονικά στο συγκεκριμένο υπουργείο, ένας ορκισμένος πολέμιος των ορυκτών καυσίμων, δηλαδή του πετρελαίου, του λιγνίτη και του φυσικού αερίου.
Διότι συνήθως οι υφυπουργοί έχουν κοινές αρμοδιότητες με τους υπουργούς, εν αντιθέσει με τους αναπληρωτές υπουργούς (όπως είχε συμβεί παλαιότερα με τον έτερο «πράσινο» Ι. Τσιρώνη στο ΥΠΕΝ) που μπορούν να αναλάβουν, εφόσον το αποφασίσει ο Πρωθυπουργός, αποκλειστικές αρμοδιότητες.
Ένα ερώτημα επομένως είναι τι θα συμβεί αν χρειαστεί ο κ. Δημαράς να συνυπογράψει με τον υπουργό Γ. Σταθάκη κάποια απόφαση γύρω από ενεργειακά ζητήματα, όπως για παράδειγμα το λιγνίτη (ΔΕΗ) ή ΣΔΙΤ απορριμμάτων, στα οποία επίσης αντιδρούν οι Οικολόγοι. Το ίδιο ισχύει για τη προοπτική εμπλοκής του, σε οποιουδήποτε τύπου αδειοδοτική διαδικασία γύρω από ιδιωτικές επενδύσεις, πολλώ δε μάλλον αν αυτές αφορούν την ενέργεια.
Αρθρογραφώντας λίγες ημέρες μετά την καταψήφιση τον Φεβρουάριο στη Βουλή -από τον ίδιο, όσο και από τον κ. Τσιρώνη- του νομοσχεδίου για την κύρωση συμβάσεων για έρευνες και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε τέσσερις περιοχές της Δυτικής Ελλάδας, ο κ. Δημαράς είχε ξεκαθαρίσει τι ακριβώς τον βρίσκει αντίθετο. «…Τα ορυκτά καύσιμα, το πετρέλαιο, ο λιγνίτης, το φυσικό αέριο, το κυρίαρχο μοντέλο των ενεργειακών επιλογών, τα ορυκτά καύσιμα…».
Σταχυολογώντας ανάμεσα στα άρθρα του βρίσκουμε κοινά με την επιχειρηματολογία του Απ. Αλεξόπουλου, καθώς «η σωρευτική και ταυτόχρονη κύρωση συμβάσεων παραχώρησης σε πολλές περιοχές της χώρας μας δεν είναι επιλογή που έχει χαρακτηριστικά βιωσιμότητας. Πρόκειται για ταυτόχρονη και άμεση (δηλαδή ληστρική) εκμετάλλευση πεπερασμένων ενεργειακών πόρων, τα επόμενα 30 χρόνια, με όφελος κυρίως για τα συμφέροντα των εταιρειών».
Η υπουργοποίηση του Γιώργου Δημαρά αποτέλεσε προφανώς προϊόν πολιτικών ισορροπιών και όχι πολιτικού σχεδιασμού για το περιβάλλον ή την ενέργεια. Τυχόν σχήμα χωρίς τη συμμετοχή τους θα έκανε σχεδόν αδύνατη την παραμονή των Τσιρώνη – Δημαρά στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία: Ή θα έπρεπε να παραιτηθούν από βουλευτές, ή να ανεξαρτητοποιηθούν ή να προσχωρήσουν στον ΣΥΡΙΖΑ.
Διαφορετικό όμως πράγμα είναι οι τακτικισμοί και οι ισορροπίες, και διαφορετικό το γεγονός ότι η χώρα χρειάζεται ένα σχέδιο ανάπτυξης για την επόμενη μέρα και μία κυβέρνηση με ό,τι καλύτερο διαθέτει.
Έπειτα δύσκολα ταιριάζουν όλα τα παραπάνω, με το κοστούμι του «left liberal» ηγέτη, που θέλει να φοράει όλο και συχνότερα ο Αλέξης Τσίπρας. Εκείνου δηλαδή που από τη μία θέλει να κλείσει τις κοινωνικές ανισότητες και μοιράζει μερίσματα, επιδόματα και παροχές, αλλά από την άλλη έχει κατανοήσει τα οφέλη της καπιταλιστικής ανάπτυξης και των μεταρρυθμίσεων, και άρα καλωσορίζει τις επενδύσεις. Εκείνου που φλερτάρει δημόσια με τον επιχειρηματικό κόσμο, ακόμη και αν πρέπει να παραγνωρίσει τις διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα σε παλαιά και ανερχόμενη νέα διαπλοκή.