Η υπόθεση της χρηματιστηριακής απάτης της Folli Follie, γύρισε σελίδα. Η παραπομπή του πρώην προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, καθηγητή Χαράλαμπου Γκότση, ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο.
Η δικαστική εξέλιξη ακολούθησε τη μήνυση, που είχαν καταθέσει 19 μέτοχοι της εταιρείας στην εισαγγελία, σχετικά με τη μη διακοπή της διαπραγμάτευσης της μετοχής της Folli Follie, με το ξέσπασμα του σκανδάλου. Σύμφωνα με τους μηνυτές, η διακοπή θα προστάτευε τους μετόχους της εταιρείας. Άραγε αν το χρηματιστήριο είχε προβεί στην αναστολή της διαπραγμάτευσης της μετοχής, θα είχαν σωθεί οι επενδυτές;
Ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, καλείται να δώσει πλήρεις και ικανοποιητικές απαντήσεις, στα ερωτήματα της δικαιοσύνης, σχετικά με τέσσερα θέματα.
-Το πρώτο είναι η καθυστέρηση της αναστολής διαπραγμάτευσης της εταιρείας.
-Το δεύτερο αφορά την καθυστέρηση στην πραγματοποίηση των διαχειριστικών ελέγχων.
-Το τρίτο αφορά την καθυστέρηση στην επιβολή των προστίμων.
-Και το τέταρτο αφορά την καθυστέρηση στην αποστολή της μηνυτήριας αναφοράς στη Δικαιοσύνη.
Όταν το 2018, η Quintessential Capital Management, έβγαζε στο φως της δημοσιότητας την απάτη της Folli Follie, ο τότε πρόεδρος της ΕΚ, έλειπε σε επαγγελματικό ταξίδι, το οποίο δεν είχε διακόψει παρ’ όλο που στο Χρηματιστήριο, έσκαγε ένα μεγάλο σκάνδαλο, επιπέδου Τράπεζας Κρήτης.
Η δε δήλωση του, ότι δεν μπορούσε να εξηγήσει οικονομικούς όρους τη συμπεριφορά της αγοράς, μετά από τη ραγδαία πτώση της μετοχής της FF, είχε αποδείξει το μέγεθος της άγνοιας του για τη χρηματιστηριακή πραγματικότητα, που οδήγησε στην κραυγαλέα ολιγωρία της ΕΚ.
Στο άρθρο «Από την Τράπεζα Κρήτης στη Folli Follie», είχαμε παρουσιάσει την κορυφή του παγόβουνου του σκανδάλου που λίγο – πολύ, όλοι οι παροικούντες την Ιερουσαλήμ υποψιαζόντουσαν, μη γνωρίζοντας όμως το μέγεθος του.
Αποδείχτηκε ότι οι εταιρικοί τραπεζικοί λογαριασμοί της FF είχαν καταθέσεις 6,5 εκατ. USD αντί για 296 εκατ. USD. Τα αποθέματα της εταιρείας επανακοστολογήθηκαν στα 34 εκατ. USD, αντί για 580 εκατ. USD. Αποδείχτηκε πως ο κύκλος εργασιών της εταιρείας στην Ασία ήταν 117 εκατ. USD, αντί για 1,1 δισ. USD.
Τα δε υποτιθέμενα κέρδη των 316 εκατ. USD, ήταν τελικά ζημιές ύψους 45 εκατ. USD. Εύκολα μπορούμε να θεωρήσουμε πως το συνολικό μέγεθος της οικονομικής πλευράς του σκανδάλου υπερέβαινε το 1 δισ. USD. Ήταν δηλαδή ένα σκάνδαλο δεκαπλάσιου μεγέθους από το αντίστοιχο της Τράπεζας Κρήτης, που όμως εξελίχθηκε κάτω από τη μύτη της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
Στο άρθρο «O Madoff, το Folli-Follie και η ημιθανής χελώνα», είχαμε αναφερθεί στα αξιοσημείωτα γεγονότα εκείνων των ημερών. Ο πρώην C.F.O. της Folli Follie που φερόταν να συνέπραττε στην απάτη και συνέτασσε τους ψευδείς ισολογισμούς, είχε μεταπηδήσει στο Διοικητικό Συμβούλιο του Υπερταμείου Αποκρατικοποιήσεων, καθώς προφανώς του αναγνωρίστηκε η εξαίρετη προϋπηρεσία του. Ο ορκωτός ελεγκτής που διαπίστωσε εκ των υστέρων πως τα πιστοποιητικά που χορηγούσε ήταν ψευδή, κυκλοφορούσε ελεύθερος και μαζί με την ελεγκτική του εταιρία συνεχίζουν να προσφέρουν τις συμβουλευτικές και ελεγκτικές τους υπηρεσίες. Και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς μαζί με τη δικαιοσύνη, εκινούντο με ρυθμούς ημιθανούς χελώνας.
Και με αφορμή την πρωτοφανή καθυστέρηση της ΕΚ να κινηθεί αποφασιστικά, αφήνοντας το επενδυτικό κοινό στο σκοτάδι, είχαμε γράψει το άρθρο «Σκάνδαλο Folli Follie. Ούτε το πρώτο, ούτε το τελευταίο».
Εκεί, είχαμε αναφερθεί σε μια σειρά από χρηματιστηριακά σκάνδαλα, που έχουν παραμείνει ατιμώρητα και από τα οποία οι μόνοι χαμένοι ήταν οι επενδυτές. Το σκάνδαλο της “Ανατόλια” στα άγουρα χρηματιστηριακά χρόνια του ‘90, το σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης και του Κοσκωτά, η ιστορία με τον ανύπαρκτο αμερικανικό επενδυτικό οίκο “Laidlow” που δήθεν επένδυε σε ελληνικές μετοχές, η παραμυθένια ιστορία της εξαγοράς της “Benneton” από τη “Fanco”, η ερωτική γοητεία της “Sexform”, ήταν μερικά από τα σκάνδαλα που προηγήθηκαν της «Folli Follie». Και φυσικά όλα τα μικρά και μεγάλα σκάνδαλα του '99, η πλειονότητα των οποίων έχει μείνει ατιμώρητη.
Είχαμε διατυπώσει την άποψη, ότι σκάνδαλα υπήρχαν και σκάνδαλα θα υπάρχουν πάντα στα χρηματιστήρια. Οι αρχές ενδέχεται να τα ανακαλύπτουν, ενδέχεται να μην τα ανακαλύπτουν, ενδέχεται να τα συγκαλύπτουν.
Είναι ευθύνη των επενδυτών να φροντίζουν τα χαρτοφυλάκια τους και την περιουσία τους, να αποφεύγουν τα μπιχλιμπίδια που γυαλίζουν, τις κορδέλες που έχουν όψη φυκιών και τις υποσχέσεις εύκολου κέρδους. Υπάρχει το ρητό του πόκερ που λέει πως, «όταν σε ένα τραπέζι δεν μπορείς να καταλάβεις ποιο είναι το κορόιδο που θα χάσει, τότε το κορόιδο είσαι εσύ».
Στις αγορές είμαστε όλοι μεγάλα παιδιά, ας μην περιμένουμε από κάποιον τρίτο να μας σώζει κάθε φορά. Ας πάρουμε την ευθύνη των κινήσεων μας και των αποφάσεων μας.
Για να δούμε, όμως τους λεγόμενους μηχανισμούς προστασίας. Σύμφωνα με το άρθρο 17 περί αναστολής, διακοπής διαπραγμάτευσης και διαγραφής κινητών αξιών, το χρηματιστήριο μπορεί να αναστέλλει τη διαπραγμάτευση κινητής αξίας όταν δε διασφαλίζεται ή απειλείται προσωρινά η ομαλή λειτουργία της αγοράς ή όταν επιβάλλεται για λόγους προστασίας των επενδυτών. Η διαπραγμάτευση κινητής αξίας αναστέλλεται υποχρεωτικώς, αν υποβληθεί σχετικό προς τούτο αίτημα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
Το χρηματιστήριο μπορεί επίσης σε εξαιρετικές περιπτώσεις απότομων και έντονων διακυμάνσεων της τιμής κινητής αξίας να διακόπτει προσωρινά, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, τη διαπραγμάτευση κινητής αξίας, για λόγους διασφάλισης της ομαλής λειτουργίας της αγοράς και προστασίας του επενδυτικού κοινού.
Επειδή είμαστε από αυτούς που είχαμε καυτηριάσει και καταδικάσει από την πρώτη στιγμή την αναποτελεσματικότητα και την αργοπορία του χειρισμού της υπόθεσης του Folli - Follie, έχουμε κάθε δικαίωμα να κάνουμε μια απλή ερώτηση.
Με ποιο τρόπο θα προστατευόταν το επενδυτικό κοινό, αν η ΕΚ προχωρούσε στην αναστολή της διαπραγμάτευσης της μετοχής; Πώς προστατεύτηκε πριν από χρόνια το επενδυτικό κοινό από την αναστολή διαπραγμάτευσης της μετοχής της «Φιλίππου - Δομικά Υλικά»; Πως προστατεύτηκε από την αναστολή διαπραγμάτευση της «Αltec»; Και πρόσφατα, πως προστατεύτηκε από τη αναστολή διαπραγμάτευσης της «Creta Farms»;
Τα παραδείγματα είναι δεκάδες. Και σε όλες τις περιπτώσεις η αξία των μετοχών μηδένισε στο μεσοδιάστημα, από την αναστολή μέχρι τη διαγραφή της μετοχής από το ταμπλό του χρηματιστηρίου. Και ουδείς μπορούσε να ρευστοποιήσει στο μεταξύ τις μετοχές του.
Επομένως, πως θα προστατεύονταν οι επενδυτές από την αναστολή διαπραγμάτευσης των μετοχών της FF; Λόγω της μη αναστολής, αρκετοί από τους μετόχους ρευστοποίησαν τις μετοχές τους, βρίσκοντας αγοραστές που είτε πόνταραν στην επαναφορά της εταιρείας, είτε έκλειναν τις short θέσεις που είχαν ανοίξει από καιρό, περιμένοντας να εμφανιστεί το παγόβουνου του σκανδάλου.
Επειδή πιστεύουμε, ότι η συμμετοχή στο χρηματιστήριο είναι μια καθαρά προσωπική και μοναχική υπόθεση του καθενός μας, επιμένουμε ότι η διασφάλιση της αξίας των επενδύσεων μας, εξαρτάται από εμάς απολύτως και από κανέναν άλλον.
Δυστυχώς, η ιστορία έχει δείξει ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί των χρηματιστηρίων, δεν έχουν καταφέρει να προλάβουν τις καταστάσεις. Και όταν επεμβαίνουν τελικά είναι αργά.
Μόνο η αυστηρή τήρηση των χρονικών ορίων της δημοσίευσης των τριμηνιαίων λογιστικών καταστάσεων, των αποτελεσμάτων και των πιστοποιητικών των ορκωτών ελεγκτών, μαζί με τον έλεγχο της διαφανούς και διαυγούς λειτουργίας της εταιρικής διακυβέρνησης, μπορεί να εγγυηθεί ως ένα βαθμό την προστασία της επενδυτικής κοινότητας. Προς αυτήν την κατεύθυνση κινείται και η νέα διοίκηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.