Tου Βασίλη Γεώργα
Από την αποψινή συνεδρίαση του εκτελεστικού συμβουλίου του ΔΝΤ που είναι αποκλειστικά αφιερωμένη στην Ελλάδα δεν πρόκειται να βγει ούτε λευκός ούτε μαύρος καπνός για την χρηματοδοτική συμμετοχή του Ταμείου στο τρίτο μνημόνιο. Είναι μια διαδικασία εν πολλοίς ανεξάρτητη από την απόφαση «επιστροφής» του Ταμείου γιατί αφορά στο παρελθόν και όχι στο μέλλον. Η επίσημη παρουσίαση των διαπιστώσεων του Ταμείου για την βιωσιμότητα του χρέους και την πορεία του ελληνικού προγράμματος θα αποτελέσει όμως, την αφετηρία των μεγάλων αποφάσεων καθώς θα λειτουργήσουν ως καταλύτης ώστε όλες οι πλευρές να ανοίξουν τα χαρτιά τους.
Ανεπίσημα οι εκθέσεις που θα παρουσιαστούν σήμερα είναι γνωστές σε όλους τους ενδιαφερόμενους από το περασμένο καλοκαίρι και τα συμπεράσματά τους θεωρούνται «ξεπερασμένα» από τις ίδιες τις εξελίξεις.
Ξέρουμε και εμείς στην Ελλάδα, και οι Γερμανοί στο Βερολίνο και τα κράτη μέλη του ΔΝΤ ότι το ελληνικό χρέος δεν μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο με βάση τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που δρομολογήθηκαν τον Ιανουάριο από τον ESM. Ούτε μπορεί να βαφτιστεί έτσι, μόνο με τα δημοσιονομικά μέτρα που έχουν συνομολογηθεί μεταξύ Ελλάδας και ευρωζώνης στο τρίτο πρόγραμμα την απόδοση των οποίων αμφισβητεί το ΔΝΤ.
Συνεπώς για να επιτραπεί στο Ταμείο να συμμετάσχει με χρηματοδοτική συμβολή στο ελληνικό πρόγραμμα θα πρέπει να εκπληρωθούν δύο προϋποθέσεις που αλληλεπιδρούν η μία στην άλλη: Πρώτον η ευρωζώνη να ποσοτικοποιήσει από τώρα τις μεσοπρόθεσμες ενέργειες για την διευθέτηση του ελληνικού χρέους που θα γίνουν μετά το 2018 με επιμηκύνσεις ωριμάνσεων, κλείδωμα χαμηλών επιτοκίων για μεγάλο χρονικό διάστημα και επιστροφή των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που κατέχει ο επίσημος τομέας. Και δεύτερον με βάση το αποτέλεσμα από την αναδιάρθρωση του χρέους και τον υπολογισμό των πρωτογενών πλεονασμάτων που θα υποχρεωθεί να δημιουργεί η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, να υπολογιστούν οι ανάγκες δρομολόγησης νέων δημοσιονομικών μέτρων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Το ΔΝΤ έχει ήδη εντοπίσει τους τομείς από τους οποίους θα προκύψουν οι μελλοντικές ροές δημοσίων εσόδων ώστε να εξυπηρετηθούν οι στόχοι για τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% που θέλει η ευρωζώνη. Είναι η δέσμευση για περικοπή των συντάξεων μέσω της κατάργησης της προσωπικής διαφοράς από το 2019, και άμεσα, από το 2018, η περαιτέρω διεύρυνση της φορολογικής βάσης μέσα από την σημαντική μείωση στο αφορολόγητο όριο και η ταχύτερη απελευθέρωση αγορών και η ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας.
Γνωρίζουμε επίσης πολύ καλά πως το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ δεν μπορεί να επιτρέψει στο Ταμείο να συμμετάσχει στο ελληνικό πρόγραμμα με χρηματική συνδρομή, αν δεν εκπληρωθούν αυτές προϋποθέσεις, ούτε η ΕΚΤ θα μπορέσει να εντάξει τα ελληνικά ομόλογα στο QE εφόσον δεν έχει διασφαλίσεις για την ρύθμιση του ελληνικού χρέους.
Ανεξάρτητα από το τι υποστηρίζει η ελληνική κυβέρνηση περί κόκκινων γραμμών, δεν έχει δοθεί απάντηση για το πώς η Ελλάδα και η Ευρώπη θα διαχειριστούν μια πιθανή χρεοκοπία στο χρέος των 7,5 δισ. ευρώ που πρέπει να αποπληρωθεί το καλοκαίρι, αν δεν έχει ολοκληρωθεί έως τότε η αξιολόγηση. Ούτε γνωρίζουμε αν θα υπάρχει η δυνατότητα ενός 4ου μνημονίου και πόσο σκληρότερο θα είναι σε σχέση με τις σημερινές απαιτήσεις του ΔΝΤ, εφόσον χαθεί το τρένο της ανάπτυξης και της ποσοτικής χαλάρωσης στα οποία βασίζονται οι στόχοι του τρίτου μνημονίου.
Συνεπώς από εδώ και πέρα, με τα χαρτιά να ανοίγουν στο τραπέζι, αναμένουμε όχι αν η κυβέρνηση θα αποδεχθεί τα μέτρα που ζητά το ΔΝΤ ή αν το Βερολίνο θα «δώσει» κάτι για το χρέος, αλλά την εξειδίκευση των μέτρων που θα ληφθούν ώστε να μπορούμε να ξέρουμε αν το μείγμα περικοπών στις συντάξεις και αφορολογήτου από τη μια, και ελάφρυνσης χρέους από την άλλη, θα δημιουργήσουν προϋποθέσεις για να θεωρηθεί η Ελλάδα μια βιώσιμη χώρα πρώτα από τους πολίτες της και μετά από τις αγορές.
Διαβάστε ακόμα:
- Κομισιόν: Συνεχίζεται η συνεργασία με το ΔΝΤ για το ελληνικό πρόγραμμα
- Γερμανικό ΥΠΟΙΚ: Το ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης θα τερματιζόταν, αν αποχωρούσε το ΔΝΤ
- Eurobank: Πού διαφωνούν ΔΝΤ και Ευρωπαίοι σχετικά με το ελληνικό πρόγραμμα