Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Σε μία ξεκάθαρα προεκλογική κίνηση προχώρησε και επίσημα χθες ο Αλέξης Τσίπρας ανακοινώνοντας την κατά δύο μήνες παράταση του νόμου Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Με τους δανειστές να δίνουν το «πράσινο φως», υπό την προϋπόθεση ότι έως το τέλος Φεβρουαρίου θα έχει διαμορφωθεί ένα νέο και ιδιαίτερα αυστηρό πλαίσιο, η κυβέρνηση θα συνεχίσει να υποστηρίζει ότι μάχεται για την προστασία της πρώτης κατοικίας και ότι καταφέρνει να πηγαίνει κόντρα στις εξωτερικές πιέσεις, με φόντο τις επόμενες εκλογές.
Αν, μάλιστα, επιβεβαιωθούν τα σενάρια που θέλουν τον πρωθυπουργό να προχωρά σε εκλογικό αιφνιδιασμό τον Μάρτιο, τότε η «καυτή πατάτα» της προστασίας της πρώτης κατοικίας θα περάσει στα χέρια της επόμενης κυβέρνησης. Έτσι, ο Αλ. Τσίπρας θα μπορεί από την αντιπολίτευση να «φωνάζει» ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του «προστατεύθηκαν τα σπίτια του λαού», σε μία ακόμη στροφή 180 μοιρών.
Όσο για τις διαρροές που θέλουν τον Αλ. Τσίπρα να προωθεί ένα σχέδιο για την επιδότηση των δόσεων αποπληρωμής σε δανειολήπτες από την πλευρά της πολιτείας, αλλά και διευκολύνσεις όπως επιμηκύνσεις και γενναία κουρέματα από πλευράς τραπεζών, αυτό κι αν είναι προεκλογικό τρικ. Οι τράπεζες ήδη εφαρμόζουν λύσεις με επιμήκυνση και κούρεμα οφειλών (όταν δεν υπάρχει άλλο μέσο) και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να θέσουν σε κίνδυνο την κεφαλαιακή τους επάρκεια.
Η κατάσταση στον τραπεζικό κλάδο είναι πολύ σοβαρή για να γίνονται η προστασία της πρώτης κατοικίας και το ζήτημα των «κόκκινων» εργαλεία προεκλογικού αγώνα. Με τις τράπεζες να εισέρχονται στο κρισιμότερο ίσως έτος για την επιβίωσή τους και τις αρμόδιες αρχές να αναζητούν μία ευρύτερη λύση στο θέμα των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs), η εφαρμογή ενός πολύ πιο αυστηρού πλαισίου εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ευεργετικά για τον εντοπισμό των «στρατηγικών κακοπληρωτών».
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Liberal.gr, οι τράπεζες έχουν ζητήσει αφενός να αυστηροποιηθούν τα κριτήρια ένταξης και αφετέρου να αποκτήσουν πρόσβαση στους λογαριασμούς των δανειοληπτών που ζητούν προστασία, έτσι ώστε να μπορούν να κρίνουν αν πρόκειται για «μπαταχτσήδες».
Τόσο ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) της ΕΚΤ, όσο και οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών, έχουν διαμηνύσει στην κυβέρνηση ότι το όριο της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου για ένταξη στις προστατευτικές διατάξεις του νόμου θα πρέπει να υποχωρήσει κάτω από τις 100.000 ευρώ. Διότι στο νόμο Κατσέλη κατάφεραν να κρυφτούν «στρατηγικοί κακοπληρωτές» που ίσως φτάνουν ακόμη και το 25% των στεγαστικών.
Η δήλωση του προέδρου της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Νικόλαου Καραμούζη, ότι η λύση που εξετάζεται θα πρέπει να προστατεύει το κοινωνικό σύνολο αλλά κυρίως να διασφαλίζει την ευρωστία και την προοπτική του τραπεζικού συστήματος, είναι χαρακτηριστική του κλίματος που επικρατεί.
Ο SSM ασκεί ισχυρές πιέσεις για να εντοπιστούν όσοι δεν πληρώνουν ενώ μπορούν και να μην… την πληρώνουν πάντα οι συνεπείς δανειολήπτες. Προς αυτή την κατεύθυνση, πληροφορίες αναφέρουν ότι είναι ειλημμένη η απόφαση να περνούν από κόσκινο όσοι θέλουν να προστατεύσουν το σπίτι τους αλλά και να εκδικάζονται πολύ πιο γρήγορα οι υποθέσεις που εκκρεμούν, περιορίζοντας με αυτό τον τρόπο τον ηθικό κίνδυνο.
Στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε χθες στο Μέγαρο Μαξίμου έλαβαν μέρος στελέχη της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, όπως ο κ. Νικόλαος Καραμούζης, ο κ. Θοδωρής Καλαντώνης και η κ. Χαρίκλεια Απαλαγάκη, ενώ την κυβέρνηση εκπροσώπησαν ο Αλέξης Τσίπρας, ο Αλέκος Φλαμπουράρης, ο Γιάννης Δραγασάκης και ο Δημήτρης Λιάκος.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν ότι θα δημιουργηθεί μία κοινή ομάδα εργασίας για τον εκσυγχρονισμό του πτωχευτικού δικαίου και τη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου για την προστασία της πρώτης κατοικίας, που θα προσφέρει ένα δίχτυ προστασίας αλλά παράλληλα θα λαμβάνει υπόψη την κεφαλαιακή κατάσταση των τραπεζών.
Τραπεζικά στελέχη επισημαίνουν ότι προστατευτικά πλαίσια για τους οικονομικά αδύναμους υπάρχουν σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου. Ωστόσο, μετά από τη διόγκωση του κινήματος «δεν πληρώνω» που καλλιέργησε ο ΣΥΡΙΖΑ όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση, χρειάζονται προσεχτικές κινήσεις και ένα ιδιαίτερα «σφιχτό» πλαίσιο.
Κατά συνέπεια, οι δανειολήπτες όχι μόνο δεν πρέπει να περιμένουν θαύματα αλλά τουναντίον αναμένεται μέσα στο 2019 να κλείσει ασφυκτικά ο κλοιός για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές.