Πτώση κατά 40% παρουσιάζει φέτος η αγορά των αλκοολούχων ποτών στην Ελλάδα, καθώς ο ερχομός της πανδημίας, τα δύο lockdown αλλά και η πολύ κακή σεζόν για τον τουρισμό «στέγνωσε» τις πωλήσεις, οδηγώντας τις σε αρνητικό ρεκόρ.. Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, η κρίση που προκάλεσε η πανδημίας, ήρθε να προστεθεί σε άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες όπως ο υψηλός Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) καθώς και η παράτυπη παραγωγή ή η παράνομη διακίνηση, πιέζοντας ακόμη περισσότερο μια αγορά, που, παρ' όλα αυτά, διατηρεί δυναμική και παραμένει ζωντανή.
Πρόκειται για μια αγορά με σημαντικότατο εκτόπισμα, χιλιάδες εργαζόμενους σ' όλη την «αλυσίδα» παραγωγής, διακίνησης και πώλησης και πολλές παραγωγικές μονάδες στην Ελλάδα, ορισμένες εκ των οποίων μοναδικές στον κόσμο. Αυτή η αγορά υπέστη μείωση στις πωλήσεις της περίπου κατά 50% κατά τη διάρκεια της δεκαετούς δημοσιονομικής κρίσης, οπότε το -40% φέτος, έρχεται να πιέσει περαιτέρω τις εταιρείες του κλάδου.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς εκπροσώπων του κλάδου όπως παρουσιάστηκαν κατά τη διάρκεια χθεσινής συνέντευξης Τύπου, φέτος το πλήγμα στα έσοδα του κράτους από ΕΦΚ και ΦΠΑ θα προσεγγίσει τα 380 εκατ. ευρώ από τη συγκεκριμένη αγορά.
Η χθεσινή εκδήλωση με θέμα «Αλκοολούχα Ποτά: Ένα σχέδιο διεξόδου & υπεύθυνης ανάπτυξης» διοργανώθηκε από την Ένωση Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (ΕνΕΑΠ) και το Σύνδεσμό Ελλήνων Παραγωγών Αποσταγμάτων & Αλκοολούχων Ποτών (ΣΕΑΟΠ), με τη συμμετοχή του ΙΟΒΕ που παρουσίασε την τελευταία μελέτη του για την πορεία του κλάδου.
Όπως τόνισε ο κ. Ισίδωρος Ρεβάχ, πρόεδρος της Ένωσης Επιχειρήσεων Αλκοολούχων Ποτών (ΕνΕΑΠ), το σύνολο της αγοράς άγγιξε το 2019 το 1 δισ. ευρώ. Στην εκδήλωση, εκπρόσωποι του κλάδου αποσταγματοποιίας στην Ελλάδα έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για έναν δυναμικό τομέα ο οποίος εισέφερε 2,3 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας το 2019, ενώ υποστηρίζει 66 χιλιάδες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης.
Αξίζει να σημειωθεί πως η 10ετής δημοσιονομική κρίση και ο περιορισμός της κατανάλωσης έφερε ισχυρό πλήγμα στον κλάδο, μειώνοντας μάλιστα κατά 34 χιλ. άτομα τους εργαζόμενους συγκριτικά με το 2009. Τόσο το ΙΟΒΕ στη μελέτη του όσο και οι εκπρόσωποι της αγοράς τονίζουν ότι ο περιορισμός του λαθρεμπορίου αλκοολούχων ποτών μέσω μείωσης του ΕΦΚ, αλλά η ένταση των ελέγχων, μπορούν να μειώσουν τις απώλειες.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ η μείωση του λαθρεμπορίου κατά 20% εκτιμάται ότι θα οδηγήσει σε επιπλέον έσοδα 28,6 εκατ. ευρώ από ΕΦΚ (17,4 εκατ. ευρώ) και ΦΠΑ (13,2 εκατ. ευρώ) ετησίως, ενώ μεγαλύτερη μείωσή του κατά 50% και μεταφορά αυτών των ποσοτήτων κατανάλωσης στη νόμιμη αγορά, θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόσθετα έσοδα 71,3 εκατ. ευρώ από ΕΦΚ και ΦΠΑ. Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα έχει τον τρίτο υψηλότερο συντελεστή ΕΦΚ (σε μονάδες αγοραστικής δύναμης) στην Ευρώπη και τον πρώτο υψηλότερο εντός ΕΕ-27, ενώ ταυτόχρονα είναι κατά 1.500 ευρώ υψηλότερος από το μέσο όρο γειτονικών και τουριστικά ανταγωνιστικών χωρών, γεγονός που ενισχύει και τα φαινόμενα λαθρεμπορίας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν χθες, συνολικά στην ευρύτερη αλυσίδα αλκοολούχων ποτών «εμπλέκονται» 105.900 επιχειρήσεις (παραγωγή, διακίνηση, πρώτες ύλες, κατανάλωση κ.λπ.). Επίσης, το 62% του τζίρου αυτής της αγοράς αφορά επιτόπια κατανάλωση, δηλαδή μπαρ, καφέ και εστιατόρια, ενώ το 38% αφορά το κανάλι της λιανικής και την κατανάλωση στο σπίτι.
Λόγω της πανδημίας ο κλάδος αλκοολούχων ποτών, που εντάσσεται στο ευρύτερο οικοσύστημα της επιτόπιας αγοράς, δηλαδή εστίαση και τουρισμό, υπέστη ισχυρό πλήγμα εξαιτίας της συνολικής καθίζησης της οικονομικής δραστηριότητας, της συρρίκνωσης της δραστηριότητας στην εστίαση και της ραγδαίας μείωσης των τουριστικών ροών.
Αναφορικά με το προϊόν απόσταξης των διήμερων αποσταγματοποιών (το ευρέως γνωστό ως «χύμα τσίπουρο», οι απώλειες από ΕΦΚ προσεγγίζουν τα 45,8 εκατ. ευρώ ετησίως, ενώ ο περιορισμός του λαθρεμπορίου αλκοολούχων ποτών π.χ. μέσω μείωσης του ΕΦΚ, αλλά και με συντονισμένους ελέγχους, εκτιμάται ότι θα αποφέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη. Οφέλη στα φορολογικά έσοδα, τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων και την απασχόληση, ενδυναμώνοντας το πλαίσιο λειτουργίας των υγιών επιχειρήσεων.
Τι προτείνει ο κλάδος
Αυτό που προτείνει ο κλάδος είναι η μείωση του ΕΦΚ ώστε να κατέλθει στο μέσο όρο της Ε.Ε.
Σύμφωνα με τους ανθρώπους του κλάδου, η μείωση του ΕΦΚ θα έφερνε σταδιακά τον περιορισμό του παράνομου εμπορίου και την αντικατάσταση της μη καταγεγραμμένης με νόμιμη κατανάλωση, με ό,τι συνεπάγεται αυτό για τα φορολογικά έσοδα και όλη την υπόλοιπη αλυσίδα παραγωγής, την τόνωση των επιχειρήσεων αλλά και της απασχόλησης. Μάλιστα, η αύξηση της απασχόλησης σε όλη την αλυσίδα αξίας εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει έως και τις 3.600 θέσεις.
Εναλλακτικά, με τη σταδιακή σύγκλιση του ΕΦΚ στον μέσο όρο της Ε.Ε. για την τριετία 2021-2023, εκτιμάται:
• Ενίσχυση ΑΕΠ κατά €400 εκ. κυρίως στην εστίαση (HORECA), με επίδραση στο ΑΕΠ κατά €276 εκατ. στην 3ετία.
• Τα έσοδα του Κράτους θα είναι συνολικά αυξημένα κατά €65,9 εκατ.
• Αύξηση των εσόδων από φόρο εισοδήματος φυσικών (+€31,5 εκατ.) και νομικών (+ €11,4 εκατ.) προσώπων.
• Αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ κατά €87,6 εκατ.
• Ενίσχυση απασχόλησης με περισσότερες από 8.000 θέσεις εργασίας, κυρίως στον τομέα HORECA.
