Η Glaxo Smithkline, ή GSK (GSK London, GSK NYSE), είναι μία από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες φαρμακευτικές εταιρείες, προερχόμενη από διάφορες εταιρείες που ξεκίνησαν την λειτουργία τους τον 19ο αιώνα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και τη Νέα Ζηλανδία. Μέσω πολλών εξαγορών και συγχωνεύσεων, κυρίως από το 1980 μέχρι το 2000, εξελίχθηκε σε μία πολύ μεγάλη δύναμη.
Στη σημερινή της μορφή έφθασε το 2000, όταν ενώθηκαν η GlaxoWellcome, μεγάλη φαρμακευτική εταιρεία με έδρα το Λονδίνο και η Smithkline Beecham, Βρετανο-αμερικανική εταιρεία, με δραστηριότητες στη φαρμακοβιομηχανία αλλά και πολλά καταναλωτικά προϊόντα προσωπικής υγιεινής. Από τότε μέχρι τώρα, δεν άλλαξαν πολλά πράγματα, με εξαίρεση κινήσεις στον τομέα των καταναλωτικών προϊόντων προσωπικής υγιεινής.
Από το 1980 μέχρι το 2000, η μετοχή της Glaxo διέγραψε μία πολύ θετική πορεία, αλλά από το 2000 και μετά τα πράγματα άλλαξαν προς το χειρότερο, αφού από τις αρχές του 2001 μέχρι σήμερα έχει σημειώσει πτώση κατά σχεδόν 27%. Κοιτάζοντας τα τελευταία δέκα χρόνια, η μετοχική απόδοση είναι πάλι αρνητική, αλλά λόγω των πολύ καλών μερισμάτων που μοιράζει η εταιρεία, οι μέτοχοι έχουν μία συνολική απόδοση της τάξης του 58%, κάτι που δεν καθόλου ικανοποιητικό, αφού οι μετοχές όλων των άλλων μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών έχουν αποδώσει αρκετά περισσότερο. Αυτό έχει οδηγήσει τη διοίκηση να ψάξει να βρει τρόπο για να αλλάξει τα πράγματα και να κάνει πιο χαρούμενους τους μετόχους. Η διευθύνουσα σύμβουλος Emma Walmsley, η οποία κατέχει τη θέση από το 2017, γνωρίζει πως αν δεν καταφέρει κάτι σύντομα, δε θα αργήσει να αντιμετωπίσει κάποια ανταρσία των μετόχων.
Το σχέδιο άμυνας
Έχει ετοιμάσει λοιπόν ένα σχέδιο το οποίο θα αλλάξει ριζικά τη μορφή της εταιρείας από το 2022 και προβλέπει την έξοδο της εταιρείας από τον τομέα καταναλωτικών προϊόντων προσωπικής υγιεινής, μέσω της απόσχισής του και της σταδιακής διανομής των μετοχών του στους μετόχους της GSK, οι οποίοι σταδιακά θα αποκτήσουν όλες τις μετοχές του κλάδου που ανήκουν αυτή τη στιγμή στην GSK. Αυτός ο τομέας δεν ανήκει εξ’ ολοκλήρου στην GSK, καθώς το 32% ανήκει στην Pfizer, εδώ και τέσσερα χρόνια. Περιλαμβάνει μερικά πασίγνωστα προϊόντα, όπως τα αναλγητικά Voltaren, Panadol και Advil, το Otrivin και το Theraflu που αντιμετωπίζουν το συνάχι και τα κρυώματα, τις βιταμίνες Centrum, την Aquafresh και την Sensodyne που φροντίζουν την στοματική υγιεινή. Όπως διαβάζουμε στην ετήσια έκθεση της εταιρείας για την προηγούμενη χρονιά, ο τομέας είναι ο πρώτος παγκοσμίως από πλευράς πωλήσεων στον κλάδο του, με 9,5 δισεκατομμύρια λίρες το 2020, ενώ τουλάχιστον πέντε προϊόντα του είναι στην πρώτη θέση σε όλο τον κόσμο.
Παρά το γεγονός πως ο προς απόσχιση κλάδος είναι εξαιρετικής ποιότητας, η Walmsley υποστηρίζει πως αυτή η κίνηση θα βοηθήσει την εταιρεία να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη των δύο άλλων βασικών τομέων της, αυτού των συνταγογραφούμενων φαρμάκων και αυτού των εμβολίων. Σύμφωνα με τις λεπτομέρειες του σχεδίου, μέρος του δανεισμού της επιχείρησης θα μεταφερθεί στον προς απόσχιση τομέα, με σκοπό την βελτίωση της χρηματοοικονομικής θέσης της εταιρείας. Αυτό θα συνδυασθεί με μείωση του ύψους των διανεμομένων μερισμάτων (αυτή την στιγμή η μερισματική απόδοση είναι κοντά στο 5,5%), με στόχο την απελευθέρωση πόρων που θα μπορέσουν να ενισχύσουν το πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης νέων φαρμάκων και εμβολίων και την βελτίωση των επιδόσεων της επιχείρησης στα επόμενα χρόνια.
Ο τομέας φαρμάκων και εμβολίων είχε, για το 2020, κύκλο εργασιών κοντά στα 24 δις λίρες Αγγλίας. Τα φάρμακα για την καταπολέμηση του άσθματος, και του ιού HIV που προκαλεί το AIDS, όπως και τα εμβόλια της για τον έρπητα ζωστήρα, τη μαλάρια και τη φυματίωση είναι λίγα μόνο από τα πολύ γνωστά προϊόντα αυτών των τομέων.
Η μετοχή όμως δεν συγκινείται πολύ από αυτά τα επιτεύγματα, αφού όπως είπαμε στην αρχή, δεν έχει κινηθεί καθόλου εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σε αυτό σίγουρα έχει παίξει ρόλο το γεγονός πως οι πωλήσεις αναπτύσσονται με πολύ αργούς ρυθμούς, ενώ πολύ αρνητική εντύπωση έχει κάνει το στραβοπάτημα της εταιρείας σχετικά με το εμβόλιο για την προστασία από την Covid – 19.
Ενώ θεωρείται από τις κορυφαίες στην τεχνολογία εμβολίων, δεν προχώρησε μόνη της στην σχετική έρευνα αλλά επέλεξε την μέθοδο της συνεργασίας με δύο άλλες εταιρείες για την παραγωγή δύο εμβολίων, με αποτέλεσμα να μην έχει εγκριθεί ακόμα κανένα από τα δύο. Και, για να αναφέρουμε την άποψη ορισμένων κυνικών παρατηρητών, η εμμονή της διοίκησης στην διανομή μεγάλων μερισμάτων έχει στερήσει πολύτιμους πόρους από το πρόγραμμα έρευνας και ανάπτυξης νέων φαρμάκων και εμβολίων.
Ο ρόλος των «ακτιβιστών» της Elliot
Μέσα σε όλα αυτά, φέτος την άνοιξη έκανε την εμφάνισή του στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας, αποκτώντας ποσοστό περίπου 3% των μετοχών, το ακτιβιστικό hedge fund Elliott, γνωστό για την πίεση που ασκεί στις διοικήσεις εισηγμένων εταιρειών για να βελτιώσουν τις επιδόσεις των μετοχών. Το Elliott δεν διαφωνεί με την απόφαση της Walmsley για την απόσχιση του κλάδου των καταναλωτικών προϊόντων, αλλά «συστήνει» στην διοίκηση να εξετάσει την πιθανότητα απ’ ευθείας πώλησης του τομέα σε κάποια άλλη επιχείρηση. Ταυτόχρονα, αυξάνοντας την πίεση προς την Walmsley, ζήτησε από το διοικητικό συμβούλιο να μην την ορίσει διευθύνουσα σύμβουλο της Νέας GSK, όπως θα ονομάζεται η εταιρεία που θα παραμείνει, αλλά να διεξαγάγει έρευνα μεταξύ πιθανών υποψηφίων, της Walmsley συμπεριλαμβανομένης (Elliott Management: Αυξάνει την πίεση για δομικές αλλαγές στην GlaxoSmithKline | Liberal Markets). Η αλήθεια είναι πως η πρόταση του Elliott για πώληση, και όχι διανομή στους μετόχους, του τομέα καταναλωτικών προϊόντων, είναι μάλλον πιο συμφέρουσα για την εταιρεία, αφού θα εισρεύσουν περισσότερα χρήματα στα ταμεία της, ο δανεισμός θα μειωθεί πιο δραστικά απ’ ότι με το υφιστάμενο σχέδιο, ενώ η διαδικασία θα μπορεί να ολοκληρωθεί πιο γρήγορα.
Η μετοχή της GSK βρίσκεται αυτές τις μέρες στο Λονδίνο κοντά στις 14 λίρες, και η χρηματιστηριακή της αξία είναι κοντά στα 70 δισεκατομμύρια. Η αγορά δεν φαίνεται να βιάζεται να προεξοφλήσει κάτι ιδιαίτερα θετικό, περιμένοντας τις εξελίξεις σχετικά με την απόσχιση ή την πώληση του κλάδου. Αν όμως εμφανιστεί κάποιος ενδιαφερόμενος για την αγορά του τομέα καταναλωτικών προϊόντων προσωπικής υγιεινής, τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν απότομα προς το καλύτερο. Και να μην γίνει αυτό όμως, η παραμονή της μετοχής στα ίδια επίπεδα εδώ και τόσα χρόνια μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο για όποιον επενδυτή αποφασίσει να επενδύσει τώρα στην GSK.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
