Του Γιάννη Κ.Τρουπή
Την περασμένη Κυριακή μάθαμε όλοι κάτι το οποίο αναζητούσαμε επίμονα. Τα αποτελέσματα μιας πραγματικής δημοσκόπησης, την αληθινή καταγραφή των τάσεων του εκλογικού σώματος, την οποία ψάχναμε τα τελευταία τέσσερα χρόνια και οι ευρωεκλογές μας έδωσαν την ευκαιρία να την αποκτήσουμε.
Τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών αποτελούν αναμφίβολα μία πολύ καλή πραγματική βάση για να δούμε το τί μπορεί να συμβεί σε κάτι παραπάνω από ένα μήνα, σε σχέση με τον μεγάλο στόχο κάθε κόμματος εξουσίας που δεν είναι άλλος από την επίτευξη της κοινοβουλευτικής αυτοδυναμίας.
Προσοχή όμως, δε θα κάνουμε το λάθος να θεωρήσουμε τα ποσοστά που έλαβαν οι πολιτικοί σχηματισμοί το βράδυ της 26ης Μαΐου στην ευρωκάλπη, ως ποσοστά εθνικής κάλπης. Είναι σαφές ότι οι δύο εκλογικές διαδικασίες έχουν εξ αρχής διαφορετικά χαρακτηριστικά. Μπορούμε όμως να θεωρήσουμε ως δεδομένο την προτίμηση του εκλογικού σώματος την περίοδο αυτή στην ΝΔ και άρα να εκτιμήσουμε ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει αυτή την στιγμή το προβάδισμα στο δρόμο προς την αυτοδυναμία.
Το αν μπορεί να την πετύχει είναι ένα άλλο ζήτημα.
Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν κάποια βασικά δεδομένα για την βραδιά της 7ης Ιουλίου. Πιθανότατα λοιπόν εκείνο που θα έχει την μικρότερη σημασία θα είναι η απόσταση που θα χωρίζει τα δύο κόμματα, μια και ο εκλογικός νόμος δίνει την δυνατότητα στο πρώτο κόμμα να “πανηγυρίσει” την επίτευξη της αυτοδυναμίας, ανεξαρτήτως διαφοράς από το δεύτερο, με μία προϋπόθεση. Αθροιστικά το ποσοστό των κομμάτων που θα μείνει εκτός βουλής να είναι συγκεκριμένο και σχετικά υψηλό. Το ποσοστό αυτό θα καθορίσει τον λεγόμενο πήχη της αυτοδυναμίας.
Ο κανόνας είναι απλός: Για κάθε μία μονάδα ποσοστού του αθροίσματος των κομμάτων που μένει εκτός βουλής, ο πήχης της αυτοδυναμίας πέφτει κάτω 0,4%.
Για παράδειγμα, αν όλο μαζί το ποσοστό των κομμάτων εκτός βουλής:
- Είναι 6%, τότε ο πήχης αυτοδυναμίας τοποθετείται στο 38%
- Είναι 7%, τότε ο πήχης πέφτει στο 37,6%,
- Είναι 8% τότε 37,2%
- Είναι 9%, τότε 36,8%
- Είναι 10%, τότε 36,4%
- Είναι 11%,τότε 36%
- Είναι 12% τότε 35,6%
- Είναι 13%,τότε 35,2%
- Είναι 14%,τότε 34,8%
- Είναι 15%,τότε 34,4%
- Είναι 16%,τότε 34%.
Ενδιαφέρον έχει να καταγράψουμε στις πρόσφατες εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις το που κυμάνθηκε το άθροισμα των ποσοστών που συγκέντρωσαν τα κόμματα που έμειναν εκτός κοινοβουλίου:
- Τον Σεπτέμβριο του 2015 τα κόμματα εκτός βουλής έφτασαν το 8,62%
- Τον Ιανουάριο του 2015 το άθροισμα ήταν μόνο 6,40%.
- Τον Μάιο του 2012 το τεράστιο ποσοστό πολιτών (19%) που ψήφισαν κόμματα τα οποία δεν μπήκαν στη Βουλή,έριξε τον πήχη της αυτοδυναμίας στο 32,8%.
- Τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου το ποσοστό των κομμάτων που δεν κατάφεραν να εισέλθουν στο κοινοβούλιο ήταν 6% και άρα ο πήχης της αυτοδυναμίας ήταν στο 38%.
Πάμε τώρα να δούμε τώρα πως τα παραπάνω δεδομένα προσαρμόζονται στην εικόνα που αποκτήσαμε μετά τις ευρωεκλογές, με την επιφύλαξη ασφαλώς ότι μιλάμε για δύο κάλπες με διαφορετική λογική.
Το άθροισμα των ποσοστών μόνο των κομμάτων τα οποία συγκέντρωσαν πάνω από 1% είναι 14,73%.
Με δεδομένο λοιπόν ότι το Ποτάμι και οι ΑΝΕΛ, που έλαβαν μέρος στις ευρωεκλογές, πιθανότατα δε θα κατέλθουν στην εθνική αναμέτρηση αντιλαμβάνεται κανείς το μέγεθος του ενδιαφέροντος που αποκτά η υπόθεση “αυτοδυναμία”.