Του Γιώργου Φιντικάκη
Κινήσεις χαμηλού κόστους και προσπάθεια οικοδόμησης κοινωνικού προφίλ αλλά με ψίχουλα, θα περιλαμβάνει το καλάθι Τσίπρα στην ΔΕΘ, καθώς μείωση φόρων δεν προβλέπεται.
Χωρίς να έχει να επιδείξει "success story" στην οικονομία, ο πρωταρχικός στόχος του Πρωθυπουργού θα περιοριστεί αναγκαστικά στην επιχείρηση τόνωσης των κοινωνικών αριστερών αντανακλαστικών, ενόψει της προσγείωσης στην πραγματικότητα των φόρων, της επόμενης αξιολόγησης αλλά και της παρακαταθήκης των ψηφισμένων μέτρων που θα ενεργοποιηθούν το 2018.
Αμέσως μετά την ΔΕΘ το παράθυρο ευκαιρίας για εσωτερικούς πολιτικούς ελιγμούς, κλείνει απότομα, και η άφιξη των δανειστών τον Οκτώβριο πληροί όλες τις προυποθέσεις για σφοδρές αναταράξεις, πολλώ δε μάλλον όταν βρίσκονται προ των πυλών, μια σειρά από ήδη αποφασισμένα μέτρα, τα οποία και θα υλοποιηθούν από του χρόνου.
Τα πράγματα προφανώς θα άλλαζαν αν ο Α.Τσίπρας είχε να παρουσιάσει στην Θεσσαλονίκη "ιστορίες επιτυχίας" στην οικονομία, ωστόσο δεν τις έχει. Ούτε τα μέτρα για την ανασφάλιστη εργασία και τα μπλοκάκια που παρουσίασε προ ημερών η Αχτσιόγλου στο ΚΥΣΟΙΠ, μπορούν να μπουν στην ίδια ζυγαριά με την μερική απασχόληση και τους μισθούς των 300 και 400 ευρώ. Ούτε το αφήγημα καθαρής εξόδου του χρόνου το καλοκαίρι από τα μνημόνια πατάει σε στέρεες βάσεις, ούτε ζούμε μια επελαύνουσα επενδυτική άνοιξη- παρά τις προσδοκίες που καλλιεργεί και πάλι η κυβέρνηση ενόψει της επίσκεψης Μακρόν- ούτε το τεράστιο ιδιωτικό χρέος έχει μειωθεί ή οι καταθέσεις έχουν αρχίσει να επιστρέφουν στα γκισέ.
Ακριβώς λοιπόν επειδή success story στην οικονομία δεν βγαίνει, είναι αναμενόμενο ο Πρωθυπουργός να επιχειρίσει από την ΔΕΘ να αλιεύσει από την θολή δεξαμενή της Αριστεράς, τάζοντας μέτρα βελτίωσης της καθημερινότητας των εργαζομένων και των ασφαλισμένων, όπως αυτά που παρουσίασε προ ημερών η υπ. Εργασίας στο ΚΥΣΟΙΠ. Δηλαδή καλύτερη αντιμετώπιση της αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας, κοινωνική προστασία συγκεκριμένων ευπαθών ομάδων, κατάργηση υπό όρους της υποχρέωσης συγκεκριμένων επαγγελματιών να καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές, κ.ο.κ.
Το πακέτο θα περιλαμβάνει επίσης προσδοκίες για άφιξη ξένων επενδυτών, αναφορά στο σύνολο του κυβερνητικού έργου, (Δημόσια Υγεία, πολιτική για Φάρμακο, τριτοβάθμια εκπαίδευση, μεταναστευτική πολιτική, κλπ), και φυσικά κλίμα πόλωσης με την ΝΔ, παίζοντας με τα αρχαικά στερότυπα που επιβιώνουν στην αντίληψη μέρους της ελληνικής κοινωνίας, όπως η συζήτηση για τα εγκλήματα του σταλινισμού και του ναζισμού.
Αριστερή ατζέντα και μέτρα στην ίδια ζυγαριά
Ακόμη και μέσα στην κυβέρνηση ωστόσο, υπάρχουν στελέχη που χαρακτηρίζουν άκαιρη και απρόκλητη την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ να ανοίξει μια συζήτηση συγκρίσεων και εξισώσεων. Η κυβερνώσα παράταξη δεν κερδίζει τίποτα από αυτή την κουβέντα, όπως χαρακτηριστικά λένε. Την ίδια στιγμή που έχει διαμορφώσει μια ατζέντα επιστροφής στην κανονικότητα, ανοίγει συνεχώς θέματα που μόνο κανονικότητα δεν αποπνέουν. Σύμφωνα με αυτή την άποψη, είτε από αστοχία, είτε από ιδεολογικές αγκυλώσεις, είτε από ανοησία, η κυβερνώσα παράταξη, στριμώχνεται με παρόμοιες κινήσεις στο ακροατήριο εκείνου του παλιού ΣΥΡΙΖΑ του 3%. Ισως η επιστροφή σε ψυχροπολεμικά πρότυπα να είναι και αυτός ένας τρόπος για να "συσπειρώσει" αυτό το στενό κομματικό ακροατήριο μπροστά στον κοινωνικό οδοστρωτήρα των μέτρων που έχει ψηφίσει, και εκείνων που έρχονται.
Οπως και να έχει, οι ιδεοληπτικές εκδοχές εγκλωβισμού στο παρελθόν ή στοχευμένες κοινωνικές παρεμβάσεις προκειμένου να ξυπνήσει τα αντανακλαστικά του βαθέος ΣΥΡΙΖΑ, δεν αρκούν για να κρύψουν τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Ούτε το κλίμα ευφορίας για την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια το επόμενο καλοκαίρι, που τροφοδοτούν τα σημάδια ανάκαμψης της οικονομίας, η έκδοση του ομολόγου, και η επίσκεψη Μακρόν.
Τα μέτρα για την ανασφάλιστη εργασία και τα μπλοκάκια που παρουσίασε προ ημερών η Αχτσιόγλου στο ΚΥΣΟΙΠ δεν μπαίνουν στην ίδια ζυγαριά με την μερική απασχόληση και τους μισθούς των 300 και 400 ευρώ. Ούτε ο συνταξιούχος που περιμένει 1,5 χρόνο στην ουρά την πετσοκομένη του σύνταξη, συμψηφίζεται με την επιδότηση ίντερνετ για πρωτοετείς φοιτητές.
Από το νέο έτος τίθενται σε εφαρμογή η περικοπή του ΕΚΑΣ, η κατάργηση της έκπτωσης 1,5% κατά την μηνιαία παρακράτηση φόρου σε μισθούς και συντάξεις, η κατάργηση της έκπτωσης των ιατρικών δαπανών, η αύξηση του ΦΠΑ σε 32 νησιά του ΒΑ Αιγάιου, το ψαλίδι στο επίδομα θέρμανσης, η επιβολή τέλους διανυκτέρευσης σε ενοικιαζόμενα δωμάτια και ξενοδοχεία, κ.ά. Τα όνειρα για ρύθμιση του χρέους παραπέμπονται για μετά την λήξη του 3ου μνημονίου, η καθαρή έξοδος από το πρόγραμμα που έχει προδιαγράψει ο Αλέξης Τσίπρας δείχνει δύσκολη, και ο φόβος για νέα μέτρα μπορεί να μην εκδηλωθεί το φθινόπωρο αλλά ίσως ανακύψει του χρόνου με φόντο την αδυναμία επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% το 2018.
Σε μια στιγμή που οι αντοχές του φορολογούμενου έχουν κλατάρει, που από το Σεπτέμβριο θα βρεθεί αντιμέτωπος με τα ραβασάκια του ΕΝΦΙΑ, που η οικονομία δεν έχει ακόμη αρχίσει να ανασαίνει, και δίχως ακόμη να είναι ξεκάθαρο αν θα μας ζητηθούν νέα δημοσιονομικά μέτρα ενόψει της επόμενης αξιολόγησης, ο Πρωθυπουργός θα τάξει από την ΔΕΘ την έξοδο από τα Μνημόνια και θα επικαλεστεί στατιστικά που δείχνουν ανάκαμψη. Αλλά τα στομάχια δεν χορταίνουν με στατιστικά.
Το ερώτημα είναι πότε θα μειωθούν οι φόροι, πότε η μερική θα δώσει την θέση της στην ολόκληρη απασχόληση, πότε θα ξανακοπούν οι συντάξεις ή αν το αφορολόγητο αντί για το 2020, θα ισοπεδωθεί το 2019 ή και το 2018. Το ΔΝΤ έχει ζητήσει το αφορολόγητο να μειωθεί από το 2019, όταν θεωρητικά θα κλείνει ο σημερινός κυβερνητικός κύκλος του ΣΥΡΙΖΑ. Ομως με συντάξεις κομμένες και πάλι, κατά 18%, και αφορολόγητο στα 5.700 ευρώ, το χρώμα της κάλπης δεν είναι το ίδιο.
Το σίγουρο είναι ότι την τρόικα, που ο Αλέξης Τσίπρας ήθελε να διώξει από το 2015, δεν πρόκειται να την ξεφορτωθεί τόσο εύκολα. Δεδομένου λοιπόν ότι δεν έχει να παρουσιάσει "ιστορίες επιτυχίας" στην οικονομία, θεωρείται δεδομένο ότι ο Πρωθυπουργός θα επιχειρήσει από την Θεσσαλονίκη να τονώσει τα κοινωνικά αντανακλαστικά της αριστεράς, με κινήσεις χαμηλού κόστους, όπως ήσσονος σημασίας ασφαλιστικές μεταρρυθμίσεις, Συνταγματική Αναθεώρηση, μεταρρυθμίσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, μέτρα για την ένταξη των προσφύγων, κ.ό.κ.
Μέτρα δηλαδή που χάνονται στην αντιπαραβολή τους με τις πρόσθετες επιβαρύνσεις 1,8 δισ ευρώ που μας περιμένουν για το 2018, (αφού στα κρατικά ταμεία θα πρέπει να μπουν 8,28 δισ ευρώ από νέα μέτρα αντί για 6,48 δισ φέτος) ή τους πλειστηριασμούς και τις εκποιήσεις ακινήτων από τις τράπεζες που από το φθινόπωρο θα γίνουν καθημερινότητα για χιλιάδες πολίτες.
