Η κυβέρνηση μεταξύ σφύρας και άκμονος

Η κυβέρνηση μεταξύ σφύρας και άκμονος

Του Γιάννη Σιδέρη 

Καθησυχαστική ξεκινάει για την κυβέρνηση η εβδομάδα, αφού φρόντισε να απομακρύνει τον κίνδυνο μιας καταψήφισης των προαπαιτούμενων, αφήνοντας τα δυσκολότερα για μετά τις γιορτές.

Ωστόσο, αυτό δεν αίρει την δύσκολη και ασταθή θέση στην οποία  βρίσκεται, τόσο στο εσωτερικό μέτωπο, όπου όλα αργά διολισθαίνουμε προς το χειρότερο, όσο και στο εξωτερικό, στη σχέση της με τους δανειστές.

Βολές κατά ριπάς

Η τροχιοδεικτική βολή που έριξε ο πρωθυπουργός περί απομάκρυνσης του ΔΝΤ από το πρόγραμμα, δεν αντιμετώπισε μόνο την αντίσταση του «συνήθους υπόπτου» Β. Σόιμπλε. Ήρθε σαν συνήχηση η δήλωση του ευρωπαίου επιτρόπου Οικονομικών υποθέσεων Π. Μοσκοβισί, ο οποίος χαρακτήρισε υποχρεωτική την συμμετοχή του ταμείου στο ελληνικό Πρόγραμμα. Δυστυχώς δεν ήταν οι μόνοι. Ακολούθησαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, που φρόντισε να μας θυμίσει ότι το Grexit είναι πάντα στο τραπέζι, και ο Τόμας Βίζερ, επικεφαλής του Euroworking Group, που προειδοποίησε ότι δεν κλείνει η αξιολόγηση χωρίς το ΔΝΤ.

Στην κυβέρνηση δεν υπάρχει ενιαία εκτίμηση περί της σκοπιμότητας που εμπεριέχουν αυτές οι δηλώσεις. Κάποια στελέχη τις αποδίδουν στην ασφυκτική πίεση που ασκούν για πολιτικούς λόγους οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι, ενώ άλλα θεωρούν ότι η κοινοτική γραφειοκρατία έχει τις δικές της νόρμες, από τις οποίες δεν δύναται να απεγκλωβιστεί αυτοβούλως η κυβέρνηση.

Ούτως ή άλλως και οι δυο κυβερνητικές πλευρές συγκλίνουν στο ότι οι δηλώσεις λειτουργούν  ως μέγγενη η οποία ακινητοποιεί την κυβέρνηση και της στερεί τη δυνατότητα ανάληψης πρωτοβουλιών, έξωθεν του προδιαγεγραμμένου πλαισίου των μνημονιακών συμφωνιών.

Μονομερής ενέργεια;

Στην απόφαση της Κεντρικής επιτροπής του Κόμματος, που συνεδρίασε επί διήμερο,  τονίζεται μεταξύ άλλων, «για τον ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί κομβικό ζήτημα η αποφυγή μειώσεων στις συντάξεις και η επίτευξη της αναγκαίας εξοικονόμησης μέσα από την αύξηση των εργοδοτικών εισφορών», τις οποίες ως γνωστόν δεν θέλουν οι δανειστές. Τη  ίδια στιγμή ο υπουργός Εργασίας  Γιώργος Κατρούγκαλος αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να νομοθετήσει μονομερώς για την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, προκειμένου να αποτραπεί η μείωση των κύριων συντάξεων. Όπως τονίζει «δεν συγκυβερνούμε με τους δανειστές τη χώρα», και διατείνεται πως «όποια και αν είναι η αρνητική επίδραση τυχόν αύξησης των εισφορών, δεν συγκρίνεται με το υφεσιακό αποτέλεσμα που θα έχει η δωδέκατη μείωση συντάξεων».

Εξάλλου η κυβέρνηση, παρότι ατύχησε να χρησιμοποιήσει το προσφυγικό ως επιχείρημα για την ελάφρυνση του προγράμματος, εξακολουθεί να πιστεύει ότι το πρόβλημα είναι τόσο επαχθές για την Ε.Ε., που στο τέλος οι εταίροι, ατύπως, θα μετριάσουν τις απαιτήσεις τους. Αυτό βέβαια απομένει να διαπιστωθεί εμπράκτως…

Ωστόσο, η  μονομερής ενέργεια της αύξησης των εργοδοτικών  εισφορών, στην περίπτωση που τελικά οι δανειστές δεν συναινέσουν, δεν αποκλείεται να αποτελέσει και την θρυαλλίδα για την έκρηξη μεταξύ τους.

Εξακολουθεί να αρνείται την Οικουμενική

Στην απόφαση της Κ.Ε. επαναδιατυπώνεται επίσης η άρνηση για το ενδεχόμενο συμμετοχής  σε οικουμενική κυβέρνηση. Υπάρχει πάντα την ελπίδα για κυβέρνηση συνεργασίας, εάν αποδώσουν - που προς το παρόν δεν φαίνεται να αποδίδουν - οι πιέσεις που ασκούν οι ευρωπαίοι ομόλογοί τους σε ΠΑΣΟΚ και του Ποτάμι, ενώ υπό προϋποθέσεις, ως δυνητικό στήριγμα εμφανίζεται και ο Βασίλης Λεβέντης.

Ούτως ή άλλως, τελευταίο ανάχωμα φαντάζει η κυβέρνηση μειοψηφίας. Το υπονόησε υποδορίως  ο πρωθυπουργός στην συνέντευξή του στην  ΕΡΤ, λέγοντας δεν πέφτει η κυβέρνηση αν δεν περάσει ένα νομοσχέδιο (το οποίο βέβαια ασφαλιστικό, δεν είναι το οποιοδήποτε νομοσχέδιο, αλλά ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους των  απαιτήσεων των δανειστών).

Ο καιρός γαρ εγγύς, οι γιορτές θα περάσουν  και η αρχή του νέου χρόνου ενδεχομένως να φέρει δραματικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό, εφόσον η κυβέρνηση επιμείνει στην μονομερή νομοθέτηση.

Εσωτερικές αδυναμίες

Φυσικά πέραν του εξωτερικού μετώπου υπάρχει και το εσωτερικό που καθίσταται ασθενές, ανακυκλώνοντας εσωτερικές κυβερνητικές αστοχίες και αδυναμίες, όπως η έλλειψη προγραμματισμού και σοβαρότητας (το έδειξε ο τραγέλαφος των αποδείξεων).

Παράλληλα, η φορολογία καθίσταται επώδυνη, η φοροδοτική ικανότητα έχει εξαντληθεί, η ανέχεια εξαπλώνεται, στην επικράτεια της οποίας εισέρχονται ολοένα και μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού, η ύφεση μεγαλώνει (το τρίτο τρίμηνο μετρήθηκε από την eurostat στο -0,9), και φυσικά η κοινωνική δυσαρέσκεια διογκώνεται. Το προσφυγικό αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο δυσαρέσκειας, επιβαρύνει και άλλες τοπικές κοινωνίες, εκτός εκείνων που είχαν το παραδοσιακό προνόμιο να υφίστανται το μεταναστευτικό, εδώ και χρόνια.

Η κυβέρνηση βρίσκεται μεταξύ σφύρας και άκμονος, και οι μόνες ειδυλλιακές της ημέρες θα είναι αυτές των γιορτών.