Η Σουηδία ήταν ο φωτεινός φάρος των νεοφιλελεύθερων στον καιρό της καραντίνας. Ηταν η χώρα – απαύγασμα ατομικής και οικονομικής ελευθερίας, την ώρα που εμάς το κράτος μας έκλεινε «αυταρχικά» στα σπίτια μας. Που του εκχωρούσαμε το ατομικό μας δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, και παίρναμε την άδειά του να βγούμε από το σπίτι μας, ενώ νέκρωνε η οικονομική ζωή χάριν της ζωής των ανθρώπων.
Οι άκριτοι χειροκροτητές του σουηδικού μοντέλου και επικριτές του ελληνικού, ήταν απ’ αρχής λάθος γιατί συνέκριναν ανόμοιες χώρες. Από κοινωνική νοοτροπία και συνθήκες ζωής οι Σουηδοί ούτως ή άλλως εφαρμόζουν την κοινωνική αποστασιοποίηση. Η χώρα είναι αραιοκατοικημένη και ο Μάρτης, την εποχή που εδώ σκάει η Ανοιξη και ξεχυνόμαστε έξω, έχει ακόμη χειμώνα. Επί πλέον σε σύγκριση με μας, δεν ζουν οικογένειες με όλες τις ηλικίες μαζί, καθώς περίπου τα μισά περίπου νοικοκυριά είναι του ενός ατόμου. Ούτε διακρίνονται από καμιά έφεση στον συγχρωτισμό, ή κατά τη διασκέδασή τους στο… τσακίρ κέφι.
Η Σουηδία, χώρα με παρόμοιο πληθυσμό την Ελλάδα είχε χθες 5.760 νεκρούς από τον κορονοϊό και η Ελλάδα 210. Βέβαια έτσι κι αλλιώς για τους θιασώτες του σουηδικού μοντέλου δεν μετράνε οι νεκροί. Ηταν αναμενόμενοι και αποδεκτοί - θύματα στο θυσιαστήριο της οικονομίας. Επι πλέον ήταν και ηλικιωμένοι με υποκείμενα νοσήματα. Αρα... άχρηστοι, βάρος για το σύστημα υγείας.
Τι πέτυχε όμως το λαμπρό σουηδικό επιδημιολογικό μοντέλο στην οικονομία ; Απλώς το δικό του Βατερλό! Χθες η χώρα ανακοίνωσε πτώση ρεκόρ άνω του 8% του ΑΕΠ της στο δεύτερο τρίμηνο. Μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου η οικονομία συρρικνώθηκε κατά 8,6% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο, και 8,2% σε ετήσια βάση.
Η δραματική πτώση καταδεικνύει αυτό που αναμέναμε όλοι και διαπιστώνεται από την τεχνοκρατική επάρκεια της Capital Economics, ότι: «Η μεγάλη συρρίκνωση της σουηδικής οικονομίας το δεύτερο τρίμηνο δείχνει ότι δεν έχει ανοσία στον ιό». Βέβαια η ελληνική λαϊκή θυμοσοφία το έχει πει πιο μπροστά και με τη δική της απλότητα: «Αμα δεν έχεις υγεία δεν έχεις και οικονομία».
Οι σουηδικές αρχές επιμένουν στο γεγονός ότι η στρατηγική τους δεν στόχευε στην προάσπιση της οικονομίας αλλά υιοθετήθηκε για υγειονομικούς λόγους. Κατά την Capital Economics ωστόσο, ο απολογισμός είναι αμφισβητήσιμος : «Η Σουηδία βρίσκεται μεταξύ των πλέον πληγεισών περιοχών σε σχέση με τον πληθυσμό τους».
Φυσικά η Σουηδία επλήγη λιγότερο από τη χώρα μας οικονομικά αλλά ήταν αναμενόμενο. Δεν είναι τουριστική χώρα, και μάλιστα με μονοκαλλιέργεια τον Τουρισμό, όπως -τα καταφέραμε- η δική μας.
Στα καθ΄ ημάς τώρα, αρκετοί πέσαμε έξω - και η στήλη πρωτίστως. Περίμενε ότι με το brand name της free coronavirus που απέκτησε, να έχουμε περισσότερους τουρίστες. Τελικά από το ρεπορτάζ συνάγεται ότι η μικρότερη του αναμενόμενου προσέλευση οφείλεται σε εσωτερικές πολιτικές των μεγάλων χωρών. Αφενός ευνόησαν με μέτρα τον εσωτερικό τουρισμό τους, αφετέρου πάρα πολλές επιχειρήσεις επέσειαν τον κίνδυνο στους εργαζόμενους, ότι εάν κατά την επιστροφή τους υποχρεωθούν σε 14ημερη καραντίνα, αυτή θα είναι άνευ πληρωμής.
Πάντως στη χώρα μας, εν αντιθέσει με την Σουηδία, και ζωές προστατεύτηκαν, και κυρίως έδωσε την εικόνα οργανωμένου κράτους – περισσότερο από ό,τι είναι. Αυτό ως image είναι μια άυλη πρόσοδος που ενδέχεται να εκταμιευτεί στο μέλλον. Και ως προς αυτό, είναι μη κατανοητή η ρήση Τσίπρα ότι «ξαναγυρίσαμε στο σημείο μηδέν». Όταν κερδήθηκαν σε σχέση με την Σουηδία πεντέμισι χιλιάδες ζωές, αυτό δεν είναι σε καμιά περίπτωση επιστροφή στο σημείο μηδέν. Είναι τεράστιο κέρδος σε ζωές ανθρώπων.
Χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στο περίφημο «ελληνικό φιλότιμο», λέγοντας «πρέπει να ενεργοποιήσουμε και πάλι το εθνικό μας εμβόλιο που δεν είναι άλλο από το φιλότιμό μας και όλοι μαζί να τηρήσουμε τα μέτρα τα οποία μας υποδεικνύουν ο ειδικοί».
Αναμενόμενο ότι θα τύγχανε ανάλογης σκωπτικής μεταχείρισης στο διαδίκτυο από τα troll του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά και το ίδιο το κόμμα δεν υστέρησε, λέγοντας ότι ο Πρωθυπουργός θυμήθηκε το φιλότιμο για να μην αναλάβει καμιά ευθύνη, αφού άνοιξαν τα πάντα χωρίς σχέδιο.
Η στήλη πιστεύει στο φιλότιμο του Ελληνα, αλλά αυτό εκδηλώνεται στο χώρο του προσωπικού του σύμπαντος, των προσωπικών του επαφών και σχέσεων. Οι συμπεριφορές του στον δημόσιο χώρο δεν καθοδηγούνται από φιλότιμο, καθότι τον δημόσιο χώρο τον εκλαμβάνει ως κάτι ξένο. Παράλληλα πιστεύουμε ότι η καθολική συμμόρφωση με τα μέτρα της καραντίνας την Ανοιξη οφείλονταν στα τσουχτερά πρόστιμα και στην εικόνα ενός κράτους αποφασισμένου να τα επιβάλει, και σε κανένα φιλότιμο (οι εξαιρέσεις σαφώς υπάρχουν).
Γι΄ αυτό, όπως πάλι λέει θυμόσοφα ο λαός, καλές οι ευχές αλλά κράτα και την αγιαστούρα - ήτοι στην περίπτωσή μας, την αυστηρή αστυνόμευση και τα αυστηρά πρόστιμα σε όσους παραβαίνουν τους κανόνες δημόσιας υγείας.
