ΔΟΥΚΑΣ
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έφερε σε ένα γερασμένο κόμμα -κάποιοι θα έλεγαν, σε κάποιο βαθμό ακόμη και αρτηριοσκληρωτικό- μια αύρα ανανέωσης, αναζωογόνησης, δυναμικής επανεκκίνησης. Επιπρόσθετα: Αν πάρα πολλοί θεωρούν ότι η αμφισβήτηση της πολιτικής ηγεμονίας του σημερινού πρωθυπουργού περνάει μέσα από την ενοποίηση του ευρύτερου χώρου της κεντροαριστεράς, ο δήμαρχος Αθηναίων προβάλλεται ως ο κατεξοχήν δυνάμενος να δρομολογήσει και να υλοποιήσει μια τέτοια διαδικασία. Από την άλλη όμως…
Είναι «βαθιά νυχτωμένος» όποιος αντιμετωπίζει την πολιτική με μια βουλησιαρχική διάθεση, δηλαδή με βάση την αντίληψη πως πολιτικός, και δη πολιτικός ηγέτης, γίνεται όποιος έχει τη σχετική επιθυμία, ταυτόχρονα δε ωθείται από μια ευνοϊκή συγκυρία. Αν λοιπόν ο τεχνοκράτης, μέχρι πρόσφατα κατά κύρια δραστηριότητα αναπληρωτής καθηγητής του ΕΜΠ, φορέσει κουστούμι πολιτικού ηγέτη, ελάχιστοι αμφιβάλλουν πως η απόλυτη πολιτική απειρία του θα αναδειχθεί και διαρκώς θα αναδεικνύεται. Μάλιστα με τρόπο κραυγαλέο, υπονομευτικό οπωσδήποτε της ελκτικότητας ενός χώρου που αναζητεί τις παλιές του δόξες…
Επιπρόσθετα. Πόση ανηθικότητα χρειάζεται για να εγκαταλείψει κάποιος αιρετός μια εντολή που του έδωσαν και μια αποστολή που του ανέθεσαν οι πολίτες της πρωτεύουσας της χώρας του, αμέσως δε, πριν δώσει οποιοδήποτε δείγμα γραφής και πριν αποδώσει οποιοδήποτε έργο; Και πόση αφέλεια για να πιστέψει κάποιος πως είναι δυνατόν επί μακρόν να έχει το ίδιο πρόσωπο ταυτόχρονα τις τεράστιες ευθύνες της διαχείρισης του πρώτου δήμου της χώρας και τη διεύθυνση ενός ιστορικού κόμματος εξουσίας; (Εκτός βέβαια και αν μεταφερθεί στην καθημερινότητα η θεωρία του Αϊνστάιν περί διασταλτού του χρόνου…)
ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗΣ
Αναμφίβολα, παρά τις όποιες προφανείς αδυναμίες του, είναι ζώο πολιτικό. Με μεγάλες ψυχικές αντοχές. Έχει δε πετύχει, παρά τις μάλλον μέτριες εκλογικές επιδόσεις του, έναν ολοκληρωτικό σχεδόν, εκπληκτικό αναμφίβολα, έλεγχο του κομματικού μηχανισμού. Ακόμη… Των υπόλοιπων βασικών ανταγωνιστών του η υποψηφιότητα θεωρείται από τους σκληροπυρηνικούς κομματικούς ως στροφή είτε προς την κατεύθυνση του ΣΥΡΙΖΑ είτε προς αυτή της ΝΔ. Ο εκ Κρήτης πολιτικός, αντίθετα, αποτελεί την εγγύηση -προς το καλό ή το κακό του κόμματος, μικρή σημασία έχει για όσους το βλέπουν έτσι- της ανάδειξης της «κομματικής ιδιοπροσωπείας», της εμμονής στην προβολή της αυτόνομης πολιτικής οντότητας του ΠΑΣΟΚ. Κάτι που προφανώς συσπειρώνει και φανατίζει τον βαθύ κομματικό οργανισμό. Απεναντίας όμως…
Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τα τεράστια ελλείμματά του, πολιτισμικά πρωτίστως, μορφωτικά, διεθνούς παρουσίας και αποδοχής παρά την πολύχρονη ευρωβουλευτική θητεία του; Τα εκ της οποίας ωφελήματα, άλλωστε, καρπούτο μέχρι την τελευταία στιγμή, παρότι οι εκ των αρχηγικών καθηκόντων του δεσμεύσεις και υποχρεώσεις προφανώς και θα περιόριζαν τα περιθώρια ουσιαστικής συμβολής κυρίως σε ό,τι εκ του παρασκηνίου προσδιορίζει τη λειτουργία του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου… Κυρίως, όμως, έχουν καταγραφεί τα όριά του: Όταν, με συνολική απώλεια σε σχέση με τις περσινές εκλογές 16 ποσοστιαίων μονάδων από τα όμορα άλλα δύο κόμματα εξουσίας (που έχουν κατά τα τελευταία χρόνια τις ευθύνες και τη φθορά της εξουσίας), αυτός στις ευρωεκλογές αποσπά …μια, τι προοπτική μπορεί να προσδοκάται για το κόμμα υπό την ηγεσία του, σε αρχαιρεσίες πολύ λιγότερο χαλαρές;
ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως για τη βαθιά κομματική βάση είναι ο άνθρωπος που δεν έβαλε πλάτη στα δύσκολα του κόμματος που την ανέδειξε. Πως ιδιώτευσε και επένδυσε στην προσωπική της σταδιοδρομία. Πως επί χρόνια αγνόησε την κομματική ζωή. Και τώρα που, χάρη στις προσπάθειες άλλων, το κόμμα επιβίωσε, λόγω δε της συγκυρίας έχει προοπτικές δυνητικά ανοδικές, «προσφέρεται» να αναλάβει την ηγεσία. (Σε μια ανάλογη συγκυρία ο Γεώργιος Βλάχος είχε γράψει στην Καθημερινή για τον Ιωάννη Μεταξά: «Άπελθε, ανυπότακτε στρατιώτα των αναγκών μου, αυτόκλητε κηδεμών της δυστυχίας μου, άνθρωπε μηδέν…»)
Όμως… Ένα κόμμα ώριμο… πραγματιστικό… με το βλέμμα στο μέλλον δεν μπορεί να μη σταθμίσει ορισμένα μεγάλα πλεονεκτήματα της υποψηφιότητάς της.
Πρώτον: Στην παρούσα συγκυρία η μεγάλη διαθέσιμη δεξαμενή ψηφοφόρων προέρχονται από τμήμα της προοδευτικής αστικής τάξης, που είχε στραφεί προσωπικά προς τον Μητσοτάκη, εν πολλοίς «δανείζοντάς» του την ψήφο τους, προς αντιμετώπιση της «συριζαίικης λαίλαπας». Τα πολιτικά λάθη, οι προκληθείσες δυσαρέσκειες και η φυσική εκ της εξουσίας φθορά, κάποια ατοπήματα όπως οι παρακολουθήσεις, πιο πρόσφατα δε η αναφορά σε «εκλογική δικαίωση» του κατεβάσματος στις Σέρρες του μικρότερου Καραμανλή, κυρίως όμως το «αναιρετικό» του στίγματος του πρωθυπουργού άθλιο ευρωψηφοδέλτιο καθιστούν εκλογικά διαθέσιμη τη μάζα αυτή. Η δε -διαθέτουσα και μεγάλες διεθνείς δικτυώσεις και αποδοχή- εκ Κοζάνης πολιτικός μπορεί με πειστικότητα να ισχυριστεί ότι είναι η καταλληλότερη να την προσελκύσει.
Δεύτερον, δε, σε μια εποχή που ούτε ιδεολογίες αναγνωρίζει ούτε ηθικά πλεονεκτήματα απριόρι αποδέχεται, η έμφαση της Διαμαντοπούλου στην αποτελεσματικότητα, εν πολλοίς αποδεδειγμένη σε πολλά πόστα και τομείς, και ο πραγματισμός, αλλά και η πολιτική ευκαμψία/προσαρμοστικότητά της στα όποια αυριανά εκλογικά δεδομένα ίσως την καθιστούν άνθρωπο της εποχής. Ενώ μπορεί να επικαλεσθεί πως και εκτός πολιτικής μπόρεσε να επιβιώσει και μια μεγάλη επαγγελματική σταδιοδρομία εγκαταλείπει για να ξαναστραφεί σε αυτήν…
Τέλος, σημαντική ασφαλώς είναι και η υποψηφιότητα Γερουλάνου, για την όλη πολιτική διαδρομή του οποίου, ωστόσο, δεν γνωρίζω πολλά πέραν της αναμφίλεκτης ευπρέπειας και μετριοπάθειάς του. Πρόβλημα και δικό του και της Διαμαντόπουλου είναι πάντως πως απευθύνονται στο ίδιο κοινό.
* Ο καθηγητής Θανάσης Διαμαντόπουλος είναι συγγραφέας του έργου «ΧΩΡΙΣ ΣΤΕΜΜΑ, Η Αβασίλευτη του Μεσοπολέμου», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη.
